"Πασχαλινός εφιάλτης"!!!

(Αναγκαία εισαγωγή)
Αυτό που συμβαίνει είναι σχεδόν τραγικό! Είναι η πέμπτη ή η έκτη προσπάθεια να γράψω το συγκεκριμένο. Ελπίζω και η τυχερή. Αν και η τυχερή, σύμφωνα με τα λεγόμενα του πάνσοφου λαού μας, είναι η τρίτη! Μου αρέσει μεν που ο πάνσοφος λαός διαψεύστηκε, με τρελαίνει δε η αδυναμία μου να βρω έστω τριάντα λεπτά ησυχίας, ώστε να τελειώσω αυτό που ξεκινάω!
Από τη μια, η παρέα με την οποία «διακοπεύω» έχω την αίσθηση ότι δεν κοιμάται ποτέ! Στο bar τους αφήνω πηγαίνοντας για ύπνο, στο café τους βρίσκω ξυπνώντας. Και φυσικά ούτε να διανοηθώ στιγμές απομόνωσης μ’ αυτούς τους … άυπνους γύρω μου!
Από την άλλη, δεν μπορώ να κατανοήσω αυτό που συμβαίνει στα μεγάλα ξενοδοχεία! Όλοι μα όλοι -πελάτες, προσωπικό, προμηθευτές, περαστικοί- αισθάνονται την ανάγκη να σε χαιρετήσουν για πολλοστή φορά μέσα στην ίδια μέρα, να σου ευχηθούν για πολλοστή φορά μέσα στην ίδια μέρα ή να σε καλέσουν στην παρέα τους για καφέ ή για ποτό! Αυτό ξεπερνάει τα όρια της ευγένειας και γίνεται εξαιρετικά ενοχλητικό και δυναστικό! Άνθρωπος μόνος με ένα βιβλίο ή με τον υπολογιστή είναι για τους περισσοτέρους μάλλον μια εικόνα που προκαλεί θλίψη ή έστω απορία, γιατί οι πιο πολλοί ούτε να ευχαριστηθούν τη μοναχικότητά τους μπορούν ούτε να τη σκεφτούν καν και να τη διεκδικήσουν, γιατί κάτι τέτοιο συνοδεύεται από σιωπή κι αυτό έχω καταλάβει ότι είναι τραγικό. Ιδίως τέτοιες «μέρες αγάπης που είναι τώρα», αν σε δουν μόνο, δε σε αφήνουν σε χλωρό κλαρί!

(Πολύ αναγκαίο κυρίως κείμενο)
Λοιπόν, αν οι μέρες του Πάσχα χαρακτηρίζονται και είναι μέρες αγάπης, εγώ δηλώνω ξεκάθαρα ότι είμαι οπαδός των υπόλοιπων ημερών του χρόνου, δηλαδή των ημερών του μίσους(;) και δε λείπουν οι λόγοι γι αυτό!
Η χαρά και η αγάπη μου για διακοπές κατά τη συγκεκριμένη περίοδο έδιναν πάντα μάχη με μια περίεργη θλίψη διαμορφώνοντας το γνωστό σε όλους συναίσθημα χαρμολύπης. Ως παιδί δε θυμάμαι ποτέ να έχω καταευχαριστηθεί τις πασχαλινές διακοπές. Αυτό άρχισε να συμβαίνει αργότερα και μόνο όταν ανεξαρτητοποιήθηκα από τους γονείς κι ό,τι άλλο κουβαλούσαν ως ήθη και έθιμα του λαού και του τόπου μας.
Τα βάσανα ξεκινούσαν πολύ νωρίς και η χαρά για το που έκλειναν τα σχολεία αμέσως συνθλιβόταν από το πένθος που συνόδευε τη Μεγάλη εβδομάδα. Όνομα και πράμα αυτή (η εβδομάδα). Εβδομάδα των Παθών, όχι μόνο του Κυρίου αλλά και δική μου. Και να οι εκκλησιασμοί και να το πένθιμο χτύπημα της καμπάνας και να οι Επιτάφιοι και να οι Σταυρώσεις και να τα παιδάκια με τα κάλαντα. Μα είναι κάλαντα αυτά; Να σε ξυπνάει το άλλο (το παιδάκι εννοώ) από το χάραμα τραγουδώντας «σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα». Αμ αυτό δεν είναι παιδάκι, ο Φρανκεστάιν junior είναι! Δηλαδή, θέλει αυτό (το παιδάκι πάλι) να πάω εγώ στο σπίτι του ένα χάραμα και να του τραγουδώ το «ο χάρος βγήκε παγανιά»; Αμ δε θέλει! Χώρια που θα με έσερνε στα δικαστήρια για καταπάτηση των δικαιωμάτων του παιδιού.
Και να ήταν μόνο αυτά; Υπάρχει κι άλλο. Και τι άλλο! Νηστεία! Να νηστεύεις και στο σπίτι να γίνεται χαμός από συνταγές, μυρωδιές, ψησίματα, παραγγελίες υλικών, συκωταριών και αμνοεριφίων!!! Αυτό δεν ήταν σπίτι, κολαστήριο ήταν. Τέτοια μαρτύρια ούτε οι Τούρκοι δεν είχαν σκαρφιστεί για την εξόντωση του ξεσηκωμένου ελληνισμού, γιατί αν τα είχαν σκαρφιστεί, ακόμα Οθωμανική Αυτοκρατορία θα είμασταν. Εγώ να πεθαίνω από την πείνα (χωρίς να καταλαβαίνω και το γιατί) και οι άλλοι να ετοιμάζουν κόκκινα αυγά, κίτρινα κουλουράκια, σκατουλί αντεράκια και δε συμμαζεύεται. Κι όλα αυτά αντί να παραμένουν κρυμμένα στα πιο απόκρυφα μέρη, οι βασανιστές μου τα τοποθετούσαν πρώτη μούρη. Να βλέπεις το κόκκινο αυγό και να το λιμπίζεσαι, να μυρίζεις και να βλέπεις το απαγορευμένο κουλουράκι και να φτάνεις σε σημείο να συγχωρείς την Εύα που έφαγε το μήλο (κι αυτή σε περίοδο νηστείας θα το έκανε το ατόπημα).
Νομίζω ότι εξαιτίας όλων αυτών η Μεγάλη Εβδομάδα ονομάστηκε Μεγάλη. Τι Μεγάλη, ατελείωτη έπρεπε να την ονομάσουν και πάλι λίγο θα ήταν! Τέλος πάντων, κάποια στιγμή το βάσανο έφτανε στο τέλος ή τουλάχιστον έτσι πίστευα. Το βράδυ του Σαββάτου προς Κυριακή δινόταν το τελικό και πιο ύπουλο χτύπημα στον ήδη εξαντλημένο οργανισμό μου. Εκκλησία και πάλι! Πρώτα όμως ξεκινούσαν οι προετοιμασίες του γιορτινού δείπνου. Μαγειρίτσες, τζατζίκια, αυγά, τυριά, τηγανιές και ό,τι άλλο απαγορευμένο απλώνονταν στο τραπέζι περιμένοντας την επιστροφή μας από την εκκλησία και την Αναστάσιμη λειτουργία. Αυτό ήταν! Θυμάμαι πάντα ότι η επιστροφή γινόταν σε ρυθμούς Φλας Γκόρντον και τώρα που το καλοσκέφτομαι τα μπαμ και μπουμ που συνόδευαν το «Χριστός Ανέστη» δεν πρέπει να ήταν από βεγγαλικά. Απλώς οι πεινασμένοι ήταν που έσπαγαν το φράγμα του ήχου για να φτάσουν μια ώρα αρχύτερα στο τραπέζι και να ριχτούν με τα μούτρα στο φαΐ. Κι εκεί άλλο μαρτύριο. Γιατί ο οργανισμός έχοντας ξεχάσει τι σημαίνει φαγητό, ένιωθε μάλλον άβολα με όλες αυτές τις καθόλου μα καθόλου ελαφρές γεύσεις και λιχουδιές που δεχόταν με ρυθμό καταιγιστικό και αρνούνταν πεισματικά να κάνει τη δουλειά του, δηλαδή να χωνέψει. Και να οι πονόκοιλοι και να οι σόδες και να το φούσκωμα και να οι αναστεναγμοί και να οι όρκοι ότι δε θα το ξανακάνω!
Κάπως έτσι ξημέρωνε η μεγάλη, χαρμόσυνη και γιορτινή μέρα της Κυριακής του Πάσχα. Ξημέρωνε, τρόπος του λέγειν, γιατί απ’ ό,τι θυμάμαι το πανηγύρι ξεκινούσε από το χάραμα. Τόσο χάραμα που τρόμαζαν και τα κοκόρια απ’ την κίνηση που έβλεπαν και σκέφτονταν ότι χάλασε το βιολογικό ρολόι τους και ξέχασαν να μας ξυπνήσουν! Τι εφιάλτης; Σκοτάδι ακόμη και να οι ψησταριές και η τσίκνα και η καπνίλα και να τα δημοτικά τραγούδια και να οι χοροί και τα βλακώδη πειράγματα και τα τσίπουρα με την τσίμπλα στο μάτι και να η ίδια πάντα συζήτηση για το ποιος έχει το καλύτερο αμνοερίφιο (λες και μόνοι τους το μεγάλωσαν) και να όλο το συγγενολόι που ένιωθε την ιερή υποχρέωση να σου δείξει την αγάπη του και το ενδιαφέρον του.
Έβλεπα θεια να με πλησιάζει και με έκοβε κρύος ιδρώτας. Εγκλωβισμός! Να γνωρίζεις τι θα ακολουθήσει και να μην μπορείς να κάνεις το παραμικρό για να το αποφύγεις, γιατί κάτι τέτοιο δεν ήταν «καθώς πρέπει» και θα σε χαρακτήριζαν αντικοινωνικό.
Κίνηση πρώτη: Τσίμπημα μάγουλου -με χέρια λιγδωμένα που βρομούσαν σκόρδο, κρεμμύδι, ρίγανη και άλλα που δεν μπορούσα να αναγνωρίσω και να εντοπίσω- ικανό να σε ξετσιαουλιάσει, να σε κάνει να χρειάζεσαι λίφτινγκ από τα δέκα. Πόνος αφόρητος. Κίνηση δεύτερη: Φιλί ρουφηχτό, ικανό να σου αφήσει σημάδι, να σε εξαφανίσει σαν μαύρη τρύπα που ρουφάει το διάστημα. Και βέβαια, αίσθηση τρίχας, γιατί η θεια δε γνώριζε τι θα πει αποτρίχωση και η κρεατοελιά της είχε τόση τρίχα όση δεν είχαν τα μουστάκια του Κολοκοτρώνη και του Κιουταχή και του Βελουχιώτη μαζί! Κίνηση τρίτη: Επίδειξη ενδιαφέροντος με ερωτήσεις του τύπου «είσαι καλός μαθητής βρε»; Και τι να της πεις τώρα; Να σκέφτεσαι μήπως είναι ερώτηση παγίδα; Μήπως ξέρει για το διαγώνισμα Φυσικής ιστορίας που πήρα κάτω από τη βάση; Δηλαδή, θα ήμουν αγενής αν της απαντούσα: «Και τι σε νοιάζει εσένα που είσαι κι αναλφάβητη; Δηλαδή, αν δεν είμαι καλός μαθητής τι θα κάνεις; Θα έρθεις να μου κρατάς το βιβλίο της Φυσικής ιστορίας για να τη λέω απέξω»; Μη χειρότερα! Κίνηση τέταρτη: Αποχώρηση της χοντροκώλας θειας που άφηνε πίσω της ένα συντρίμμι (δηλαδή εμένα) έτοιμο να υποστεί τα ίδια και χειρότερα από την επόμενη θεια, κουμπάρα, γειτόνισσα και κάθε άσχετη που θα ανακάλυπτε την παρουσία μου!
Κι όλα αυτά ενώ ο ένας μετά τον άλλο άρχιζαν να αναστενάζουν από το φούσκωμα, να πέφτουν τριγύρω από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Τι αντιαισθητική κραιπάλη; Δε θέλω ούτε να τις θυμάμαι τέτοιες μέρες αγάπης!

(Όχι ιδιαίτερα αναγκαίος επίλογος)
Τελειώνω το κείμενο (επιτέλους) και με έχει κόψει κρύος ιδρώτας. Νομίζω ότι ο εφιάλτης με κάποιο τρόπο, με κάποια αφορμή θα ξαναζωντανέψει. Έχουν περάσει περίπου δυο δεκαετίες από τον τελευταίο παρόμοιο πασχαλινό εφιάλτη που έζησα αλλά οι μνήμες του με καταδιώκουν ακόμη!

Η φωτο της Νήσου του Πάσχα (καμιά σχέση με το θέμα)

από το the world in photos

From "pouthena", to "pouthena"!

Μωρέ λες και το ήξερα, όταν λίγο καιρό πριν έγραφα για την Κίνα! Καμιά εμπιστοσύνη δεν μπορεί να τους έχει κανείς. Δε μας έφταναν οι κινεζικές τοστιέρες, σίδερα, ηλεκτρικές σκούπες που εκρήγνυνται, μπαρουτιάζονται, μετατρέπονται σε πυροτέχνημα, τώρα έχουμε και «ουσίες» της ίδιας προέλευσης ικανές να επιφέρουν ολοκαύτωμα!
Είναι σωστό, δηλαδή, αυτό που γίνεται τώρα; Βάλθηκαν να μας αποτρελάνουν; Τι είναι αυτά τα πράγματα περί ντόπινγκ της εθνικής άρσης βαρών; Είναι δυνατόν οι «Γίγαντες», οι «Άτλαντες», οι «Ήρωες», οι «Τιτάνες», οι «Θεοί», οι «Ημίθεοι» που «σήκωσαν στα χέρια τους ολόκληρο το έθνος» με αποτέλεσμα αυτό (το έθνος) να νιώσει έντονη ναυτία, που έστειλαν με τις νίκες τους «την ελληνική ψυχή στα ουράνια» (κι έχω την αίσθηση ότι παρέμεινε εκεί) να είναι μπλεγμένοι σε τέτοιες ανοησίες που χαρακτηρίζουν άλλους λαούς και έθνη, τα οποία, όμως, καμιά σχέση δεν έχουν με τη γενετική ποιότητα τη δική μας; Είναι; Η σωστή απάντηση είναι: «Όχι, δεν είναι»! Αυτά μπορεί να τα κάνουν άλλοι, όχι όμως εμείς, γιατί εμείς είμαστε φτιαγμένοι από άλλη πάστα (μάλλον πιο γευστική;) και δεν έχουμε ανάγκη από τέτοιες λαμογιές!
Αλλά ξέρετε γιατί συμβαίνουν όλα αυτά. Άμα είσαι ο καλύτερος, οι άλλοι ζηλεύουν. Κι άμα τους φτάσεις σ’ αυτό το σημείο (δηλαδή να ζηλεύουν), ψάχνουν να βρουν τρόπους να σε πλήξουν, να σε υποτιμήσουν, να σε καταρρακώσουν. Πάντα έτσι γινόταν. Πάντα οι Έλληνες, από τα μυθικά χρόνια, από τον καιρό των Νεφελίμ (ή κάπως έτσι) καλούνταν να τα βγάλουν πέρα με παγκόσμιες συνωμοσίες εις βάρος τους. Κι αυτό είναι η αιτία για κάποια μικροπροβληματάκια που αντιμετωπίζουμε σήμερα σε όλους τους τομείς. Γιατί άμα ξυπνάς το πρωί και καλείσαι να αντιμετωπίσεις τη συνωμοσία που έχουν σκαρφιστεί οι άλλοι εναντίον σου, πού να βρεις διάθεση και χρόνο για ανάπτυξη; Βρίσκεις; Αμ, δε βρίσκεις ακόμα κι αν στουμπιστείς από κάτω και γκανιάξεις στο νεύρο! Ακόμα και το ελληνικό γονίδιο (που όπως όλοι γνωρίζουν είναι ποιότητας ΑΑΑ) δεν τα βγάζει πέρα με τόση ζηλοφθονία και πλεκτάνη!
Δηλαδή, θέλουν τώρα να πιστέψουμε ότι δεν ήταν το ελληνικό DNA που μας έφερε τόσα μετάλλια και δόξες και τιμές και αναγνώριση; Θέλουν να πιστέψουμε ότι τελικά οι Έλληνες δεν είναι γεννημένοι νικητές; Να σκεφτούμε έστω ότι κι εμείς είμαστε σαν τους άλλους που για να κατακτήσουν κάποιες ψιλοεπιτυχίες (επιστημονικές, οικονομικές, αθλητικές…), χρειάζονται ντόπες; Μη χειρότερα! Φωτιά θα πέσει και θα τους τσουρουφλίσει σαν το κάρβουνο στο μαγκάλι όλους αυτούς τους υβριστές και δίκιο θα έχει (η φωτιά)! Εγώ πάντως το δηλώνω! Κλείνω τα αφτιά μου σ’ όλη αυτή την προσπάθεια σπίλωσης του έθνους και πιστεύω ότι δε θα ήταν άσχημο να κινητοποιηθούμε με κανένα συλλαλητήριο (απ’ αυτά που συνηθίζουμε), κάποιο δημοψήφισμα έστω, για να δείξουμε στους «κουτόφραγκους» ότι το ελληνικό έθνος είναι εδώ (κι ότι δεν έχει μετακινηθεί σε άλλο τόπο;) σαν μια γροθιά, έτοιμο να διεκδικήσει τα κεκτημένα (ποτέ δεν κατάλαβα ποια ήταν αυτά, αλλά πάντα προκαλούσαν ρίγη συγκίνησης και ωθούσαν σε αγώνες τις μάζες)!
Αλλά έτσι είναι! Άμα εμπιστεύεσαι τον ξένο, αυτά παθαίνεις! Πάντα οι «Μεγάλες Δυνάμεις» κοίταξαν πώς θα μας εκμεταλλευτούν κι αυτό πάθαμε και τώρα και έκπληξη δεν πρέπει να μας κάνει καμιά! Εμπιστευτήκαμε στους ξένους το ιδεώδες του αθλητισμού και να τώρα! Ξένα ήθη παιδί μου! Γιατί εμείς τους ανακαλύψαμε τους αγώνες από την αρχαιότητα -κι αυτό είναι μια ακόμη από τις μεγάλες προσφορές του ελληνισμού στο παγκόσμιο πολιτιστικό οικοδόμημα. Εμείς θεσπίσαμε τις αρχές του ολυμπισμού και τα παλικάρια που αγωνίζονταν τσίτσιδα στην αρχαία Ολυμπία, το έκαναν χωρίς ντόπες και τέτοια περίεργα. Το μόνο που ήξεραν ήταν η φραπελιά. Έπαιρναν τον κότινο, τον ανάδευαν, ρουφούσαν τη φραπελιά τους πριν τον αγώνα κι αυτό ήταν όλο κι όλο. Και να τα ρεκόρ, να οι νίκες, να η έκφραση του «ωραίου και αληθινού»! Φυσικά πράγματα!
Καταραμένη παγκοσμιοποίηση!!!
Αλλά δε φταίει άλλος! Εμείς φταίμε που προσφέρουμε απλόχερα στους άλλους! Τους δώσαμε ιδεώδες κι αυτοί το πήραν και το έκαναν σαν τα μούτρα τους! Αυτό τώρα είναι κακό αλλά δεν ξέρω για ποιο λόγο, γιατί άμα σκεφτώ τα μούτρα της Αντζελίνα Τζολί, της Σάρον Στόουν, της Κιμ Μπάσιντζερ, της Σκάρλετ Γιόχανσον, της Πάμελα Άντερσον, της Κλόντια Σίφερ, της Σάλμα Χάγιεκ, της Κάρμεν Ηλέκτρα, αδυνατώ να εντοπίσω οτιδήποτε κακό!!! Τέλος πάντων, για να το λέει ο σοφός λαός, κάτι θα ξέρει, οπότε κι εγώ προτείνω να απορρίψουμε όλα αυτά τα μούτρα και να μείνουμε προσκολλημένοι στα δικά μας τα ηρωικά και πατροπαράδοτα και δεν έχουμε και λίγα! Άρα έχουμε πολλά, όπως τη Μπουμπουλίνα, τη Μαντώ Μαυρογένους, το Λήσταρχο Γιαγκούλα, τον Άρη (όχι την ποδοσφαιρική ομάδα αλλά το Βελουχιώτη)! Και ούτε να το διανοηθεί κανείς ότι όλοι αυτοί οι εκρηκτικοί Έλληνες αντλούσαν τη δύναμή τους από ντόπες!
Το μεγάλο πρόβλημα, βέβαια, κατ’ εμέ δεν είναι ο διεθνής εξευτελισμός, ο παγκόσμιος διασυρμός, η σκιά που πλανάται (αυτή -δηλαδή η σκιά- μπορεί να είναι και από τη ρύπανση της ατμόσφαιρας) πάνω από την ελληνική αθλητική οικογένεια. Το πρόβλημα είναι πιο ουσιαστικό κι έχει να κάνει με τους τραυματισμούς που παρατηρήθηκαν τελευταία. Γιατί ως γνωστόν η αθωότητα και αγνότητά μας μας οδηγούν σε παραλογισμούς. Κάθε φορά που αναδύεται κάτι βρομερό και τρισάθλιο -που όλοι βέβαια γνωρίζουμε αλλά δε θέλουμε και να παραδεχτούμε- οδηγούμαστε σε ακρότητες. Έτσι, για μια ακόμη φορά ως κοινωνία «πέσαμε από τα σύννεφα» κι αυτό δεν είναι καλό πράγμα, γιατί ως γνωστόν τα σύννεφα βρίσκονται ψηλά και αν κάποιος πέσει από εκεί, κινδυνεύει να σπάσει τα κόκαλά του, να ξετσιαουλιαστεί, να κοψομεσιαστεί και γενικά να πάθει πολύ μεγάλη ζημιά.
Προτείνω όπως τους το δώσαμε (το ιδεώδες), έτσι να το πάρουμε πίσω και να τους αφήσουμε στην κατάντια τους. Να τους αφήσουμε να διοργανώνουν αγώνες όπου όλα θα επιτρέπονται. Και να μην επιτρέπονται μόνο τα χημικά αλλά και τα γενετικά και του διαόλ’ τα κέρατα. Να τρέχει ο ένας με ταχύτητα Φλας Γκόρντον και να σκάει σαν καρπούζι από την πολλή την ντόπα μπροστά στα μάτια του φιλοθεάμονος κοινού! Να πηδάει ο άλλος (άλμα εις ύψος εννοώ) και να τον περιμένουν οι θεατές τρεις μέρες και τρεις νύχτες να ξανακατέβει! Να ρίχνει ο έτερος το ακόντιο από το Πεκίνο και να σωριάζεται νεκρός από το κάρφωμα ο αθώος και αμέριμνος βουδιστής μοναχός στο Θιβέτ (άλλο που δε θέλουν οι Κινέζοι)! Να ξαναπηδάει (άλμα εις μήκος εννοώ αυτή τη φορά) ένας άλλος έτερος κι απ’ την πολλή τη φόρα να τον βρίσκει ο Ερυθρός Σταυρός μετά από δυο μέρες κολλημένο σαν μύγα σε παρμπρίζ νταλίκας που κουβαλάει αμνοερίφια (το συγκεκριμένο ζωικό είδος είναι επίσης ελληνική εφεύρεση)! Ε ρε γλέντια! Ο θρίαμβος της ντόπας και της γενετικής! Και τα μετάλλια να μην τα παίρνουν οι αθλητές (άλλωστε αυτοί δε θα ζουν για να τα χαρούν) αλλά οι φαρμακευτικές εταιρείες που τους χαπακώνουν ή τα εργαστήρια που τους μεταλλάσσουν! Αυτό τους αξίζει όμως!
Πριν λίγα χρόνια, στους Ολυμπιακούς της Αθήνας, όταν συμπατριώτισσά μας αθλήτρια που τώρα διαφημίζει αλουμίνια (τι συνειρμός Θεέ μου!) κέρδιζε το Ολυμπιακό μετάλλιο, αγγλική εφημερίδα κυκλοφορούσε με τον τίτλο «From pouthena» (από το πουθενά) δηλώνοντας την παγκόσμια έκπληξη! Με όλα αυτά που γίνονται μένει να προσθέσουμε για τον ελληνικό αθλητισμό «to pouthena» (στο πουθενά) για να ολοκληρωθεί αυτή η εκπληκτικά θαυμαστή πορεία!

Η πρώτη εικόνα δείχνει ένα από τα μούτρα που πρέπει να

εγκαταλείψουμε, ενώ η δεύτερη ένα από εκείνα στα οποία πρέπει να προσκολληθούμε!!!

"You'll Never Walk Alone"

Βράδυ, 25 Μαΐου πριν λίγα χρόνια και μετά από συγκλονιστικό αγώνα -από εκείνους που οι ποδοσφαιρόφιλοι θεωρούν ότι «σπάνε καρδιές»- η Λίβερπουλ κατακτούσε το Champions League και οι εκστασιασμένοι οπαδοί της άρχιζαν, στην πραγματικότητα δεν είχαν σταματήσει καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα, να τραγουδούν: «You ’ll Never Walk Alone» («Ποτέ δε θα βαδίσεις μόνος»). Ήταν οι ίδιοι οπαδοί που επί εικοσιένα χρόνια δεν εγκατάλειψαν την ομάδα τους και τη στιγμή εκείνη ζούσαν την ανταμοιβή της αδιατάρακτης πίστης τους, της «αφοσίωσής» τους στην αγαπημένη ομάδα τους.
Λίγες ώρες πριν παρόμοιες στιγμές ζούσαν οι οπαδοί της Λάρισας που μετά από, σχεδόν, μια δεκαετία περιπετειών κατάφερνε την άνοδό της στην κατηγορία των «μεγάλων». Κι εδώ τα πανηγύρια, η «ένθεη μανία» και ο «έξαλλος ενθουσιασμός» περίσσευαν αποδεικνύοντας τη μαζικότητα, τη γοητεία και την καταλυτική δύναμη που ασκεί το ποδόσφαιρο σε εκατομμύρια οπαδούς σ’ ολόκληρο τον πλανήτη.
Κάθε στιγμή, σε κάποιο σημείο της γης ένας αγώνας, ένα γκολ, μια αψιμαχία, η κατάκτηση ενός τροπαίου ή μιας νίκης γίνονται αφορμή έντονων συγκινήσεων. Πάθος, έκσταση, χαρά, άγχος, λύπη, θαυμασμός, οργή, απογοήτευση είναι ελάχιστα από τα συναισθήματα ενός οπαδού τη στιγμή που η ομάδα του αγωνίζεται. Τι είναι, όμως, αυτό που προσδίδει στο ποδόσφαιρο τόσο οικουμενικά μαγικές ιδιότητες; Ποιοι λόγοι το καθιστούν για πάρα πολλούς ανθρώπους διαφορετικής κουλτούρας, καταγωγής, οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης συνώνυμο της πίστης και της λατρείας; Γιατί ασκεί παρόμοια επίδραση στον κάτοικο της Λάρισας, του Λίβερπουλ, του Μπουένος Άιρες, της Βαρκελώνης που τόσο διαφέρουν μεταξύ τους;
Εκείνο που τροφοδοτεί την απήχηση του συγκεκριμένου αθλήματος είναι, πάνω απ’ όλα, η ανάγκη μιας πίστης για τους περισσότερους ανθρώπους. Το ποδόσφαιρο αποτελεί μια «εύκολη» πίστη χωρίς πολλές και δυσνόητες φιλοσοφίες, ώστε τις αρχές του να τις κατανοεί ο καθένας ανεξάρτητα από το επίπεδο μόρφωσης και καλλιέργειας. Η συγκεκριμένη πίστη βασίζεται στο απλό και άρα εύληπτο τρίπτυχο «χρώμα, σήμα, σύνθημα», στοιχεία που μπορεί να αντιληφθεί ο καθένας -ακόμη και ο εξαιρετικά και επικίνδυνα ηλίθιος- και γύρω από αυτά να χτίσει ένα είδος λατρείας προσδίδοντας νόημα στη ζωή του. Η ποδοσφαιρική ιδεολογία διαφέρει σημαντικά από τις αντίστοιχες πολιτικές και θρησκευτικές εξαιτίας της απλοϊκότητάς της. Προσφέρει μια κατανοητή κουλτούρα ενώ η πολιτική και η θρησκεία προβάλλουν πλήθος απαιτήσεων ακόμη και για μια απλή θεώρησή τους. Η πίστη στην ομάδα δεν προϋποθέτει γνώσεις, προβληματισμό ή λογική. Το μόνο που χρειάζεται είναι το ισχυρό -συχνά ακραίο- συναίσθημα κάτι που καθιστά προσβάσιμη τη συγκεκριμένη ιδεολογία στον καθένα.
Η μαζικότητα είναι σίγουρα μια ακόμη αιτία της απήχησης του ποδοσφαίρου, αφού η αφοσίωση του ατόμου σε μια ομάδα (κάποτε σε ανθρώπους που δε γνωρίζουμε καν) αποτελεί την εγκατάλειψη του «εγώ» και την ένταξη σε ένα σύνολο ταγμένο σε συγκεκριμένο σκοπό, πολύ πιο δυνατό που μπορεί να κάνει τη φωνή του να ακουστεί. Σ’ αυτή την περίπτωση ο οπαδός νιώθει ότι εγκαταλείπει την ασήμαντη ατομικότητά του και εντάσσεται σ’ ένα πλήθος με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ταυτότητας και συμπεριφοράς. Η είσοδος στο γήπεδο -ναό- σημαίνει εγκατάλειψη κάθε ατομικής ιδιότητας και συμμετοχή σε κάτι ομαδικό, σε μια ιεροτελεστία. Είναι η αίσθηση ισότητας, αφού στις κερκίδες ο γιατρός, ο μηχανικός, ο δάσκαλος, ο φοιτητής, ο πλούσιος επιχειρηματίας, ο μεροκαματιάρης γίνονται ένα. Εκεί η αίσθηση της αδυναμίας, της ανασφάλειας, της μετριότητας δίνει τη θέση της στη δύναμη που απορρέει από τη μαζικότητα και τον κοινό σκοπό.
Η ανάγκη εκτόνωσης, έκφρασης της καταπιεσμένης επιθετικότητας και η αναζήτηση της έντασης που δεν υπάρχει στην καθημερινότητα των περισσοτέρων, αποσαφηνίζει περαιτέρω τα χαρακτηριστικά της πίστης των οπαδών του ποδοσφαίρου. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι οι τάξεις των οπαδών κυριαρχούνται ακόμη από την ανδρική παρουσία, αφού ο άνδρας γαλουχείται, ακόμη, από παρόμοιες … αξίες! Το γήπεδο και κυρίως οι θέσεις των οπαδών αποτελούν ένα από τα τελευταία ανδρικά προπύργια σ’ έναν κόσμο που βαδίζει δυναμικά προς την ισότητα των φύλων.
Όμως και ορισμένες ακόμη παράμετροι τονώνουν την πίστη σε μια συγκεκριμένη ομάδα. Είναι κάποτε η ομάδα η μόνη αφορμή για να αισθάνονται υπερήφανοι οι κάτοικοι μιας περιοχής, μιας πόλης, μιας χώρας. Για τους κατοίκους μιας περιοχής που δεν έχει να επιδείξει πλούσια παράδοση, που δε χαρακτηρίζεται από καλλιτεχνική, επιστημονική ή οικονομική δραστηριότητα άξια λόγου, που κάποτε αισθάνεται ότι δε διαθέτει καν φυσική ομορφιά, που με λίγα λόγια δε βρίσκει στοιχεία κοινωνικής συνοχής και αιτίες τόνωσης του συλλογικού συναισθήματος η ομάδα αποτελεί σημείο αναφοράς και ενίσχυσης μιας ανύπαρκτης, κατά τα άλλα, αυτοπεποίθησης. Είναι η αίσθηση ότι οι νίκες της ομάδας, οι πρωτιές της ανήκουν σε όλους. Η πορεία της, για τον οπαδό, ταυτίζεται με εκείνη της περιοχής και τις ελπίδες του για ανάκαμψη και έξοδο από την ανωνυμία του ίδιου!
Δεν είχα ποτέ την αίσθηση αφοσίωσης του οπαδού. Το έβρισκα ανέκαθεν εξαιρετικά βαρετό και σίγουρα μη αναγκαίο. Ποτέ, βέβαια, δε με άφησε ασυγκίνητο ένα ωραίο παιχνίδι. Κάτι τέτοιο, ακόμη, λειτουργεί σαν μηχανή του χρόνου ανακαλώντας στη μνήμη μου κάτι από την ένταση των Κυριακών, τότε που περιμέναμε την ώρα της αναχώρησης για το γήπεδο, την αίσθηση ελευθερίας μακριά από αυστηρούς ελέγχους σ’ ένα χώρο που επιτρέπονταν σχεδόν τα πάντα, τα πανηγύρια, τις συγκλονιστικές στιγμές που νιώσαμε με την κατάκτηση κυπέλλου και πρωταθλήματος, την αίσθηση «μεγαλείου», όταν παρακολουθούσαμε ευρωπαϊκούς αγώνες της αγαπημένης ομάδας μας.
Μπορεί ποτέ να μην είχα ανάγκη αυτή την περίεργη κοινωνικότητα του οπαδού, αλλά καταλήγω στο ότι για ορισμένους είναι ωραίο να είσαι οπαδός, γιατί αυτό σημαίνει ότι … «ποτέ δε θα βαδίσεις μόνος»!

Βλακεία η διαχρονική κι ακατανίκητη

“Ενάντια στη βλακεία και οι ίδιοι
οι Θεοί μάχονται μάταια”
Σίλερ

Αλήθεια, γνωρίζετε πόσα βιβλία ή κείμενα έχουν γραφεί για την ανθρώπινη βλακεία; Μην το πολυσκέφτεστε, η ερώτηση είναι ρητορική, άρα κανείς δεν περιμένει την απάντησή σας. Η σωστή απάντηση είναι, έτσι κι αλλιώς, «ΠΟΛΛΑ»! Τόσα που δεν το φαντάζεστε! «Μωρίας Εγκώμιον» του Εράσμου, «Πώς έγινα βλάκας» του Μαρτέν Παζ, «Δοκίμιο Περί Ανθρώπινης Βλακείας» του C. M. Cipolla, κάμποσα δοκίμια του Ουμπέρτο Έκο δημοσιευμένα και στο «Η Σημειολογία Στην Καθημερινή Ζωή», ο Αϊνστάιν δήλωνε ξεκάθαρα ότι θεωρεί απέραντη την ανθρώπινη βλακεία και πλήθος άλλων που αυτή τη στιγμή μου διαφεύγουν ή και αγνοώ!
Και μην πείτε τι με έπιασε ξαφνικά και θυμήθηκα ό,τι έχω και δεν έχω διαβάσει για τη βλακεία! Αν, παρόλ’ αυτά, το πείτε σημαίνει ότι έχετε περιέλθει σε κατάσταση ανοησίας. Το να αγνοεί κανείς ή έστω να υποτιμά τη βλακεία είναι το πιο βλακώδες πράγμα και το πιο ολέθριο, γιατί μ’ αυτόν τον τρόπο η συγκεκριμένη ανθρώπινη συμπεριφορά βρίσκει ζωτικό χώρο και επιβιώνει και αναπαράγεται και διαιωνίζεται και κατακλύζει τα πάντα. Λοιπόν, η βλακεία είναι διαχρονική και καθημερινή κι όσο κι αν αδιαφορεί κάποιος γι αυτή, δεν μπορεί να την αποφύγει. Είμαστε καταδικασμένοι να τη βρίσκουμε διαρκώς μπροστά μας. Η βλακεία είναι υπόθεση όλων μας, ευφυών και ηλιθίων!
Οπότε -επανέρχομαι στο θέμα- αφορμές για ενασχόληση με το μέγα αυτό ανθρώπινο θέμα υπάρχουν πολλές. Μια από αυτές μου προσφέρθηκε με ιδιαίτερη απλοχεριά πρόσφατα. Και να πως έχουν τα πράγματα!
Το πρωινό ξύπνημα αποτελεί για μένα ωραίο πράγμα ενώ για τους περισσότερους ανθρώπους όχι! Και είναι ωραίο πράγμα για μένα, επειδή δεν είναι ιδιαίτερα πρωινό ενώ για τους άλλους είναι. Τη στιγμή που ο «μέσος» άνθρωπος (πάντα ήθελα να το χρησιμοποιήσω αυτό) πήζει πρωινιάτικα αναγκασμένος να ακούει το μακρύ και το κοντό κάθε συνεργάτη ή προϊσταμένου, να εξυπηρετεί άλλους «μέσους» ανθρώπους (ήταν να μην κάνω την αρχή) βουτηγμένος στο άγχος και τον πανικό προθεσμιών, ασυνεννοησιών, συγκρούσεων και δεν ξέρω τι άλλο, εγώ ξυπνάω μέσα στην άνεση και τη ραθυμία! Ενόσω οι άλλοι τρελαίνονται, σέρνομαι χαλαρά στην καφετιέρα, επιλέγω το cd που θα συνοδεύσει τις τεμπέλικες κινήσεις μου, έρπω στην μπανιέρα για το απολαυστικό ντουσάκι μου και βέβαια, όπως κάθε ευφυής άνθρωπος -με επίγνωση της ευφυΐας του- συμβουλεύομαι τα ζώδια, ώστε να γνωρίζω τι μου επιφυλάσσει η μέρα, με τι πρέπει να ασχοληθώ και με τι όχι!
Αυτό είναι το σύνηθες πρωινό μου και είμαι της άποψης ότι τα συνήθη πράγματα δεν πρέπει να αλλάζουν, γιατί κάτι τέτοιο προκαλεί σύγχυση και ταραχή! Προχθές όμως, οδηγήθηκα σε μια αποκοτιά! Άνοιξα την τηλεόραση! Ακόμη δεν έχω καταλάβει ποια υπερκόσμια δύναμη με οδήγησε στη συγκεκριμένη απύθμενη ανοησία, ακραία ηλιθιότητα και απέραντη βλακεία αλλά είναι βέβαιο ότι θα αργήσω να το επαναλάβω! Το άνοιγμα της συσκευής κατά τις πρωινές ώρες (όπως και τις περισσότερες άλλες) θεωρώ ότι ισοδυναμεί με το άνοιγμα των πυλών ενός σοκαριστικού ηλιθιοσύμπαντος!
Το ένα κανάλι πρόβαλε ντοκιμαντέρ για τον Κάρλος το τσακάλι, το γνωστό τρομοκράτη προηγούμενων δεκαετιών. Ο Κάρλος δεν είναι τσακάλι, άνθρωπος είναι και απλώς είχε αποκτήσει αυτό το παρατσούκλι για διάφορους λόγους! Μακελειό, διαμελισμένα πτώματα, νεκροί! Μη χειρότερα, ποιος άνθρωπος μπορεί να τα παρακολουθεί αυτά πρωί πρωί; Και η συγκεκριμένη ερώτηση είναι ρητορική που πλέον ξέρετε και τι σημαίνει, οπότε μην το πολυσκέφτεστε και συνεχίστε την ανάγνωση! Στο επόμενο κανάλι -απ’ ό,τι κατάλαβα- γινόταν κάτι σαν διαγωνισμός κραυγών με θέμα το όνομα «Μακεδονία» και ποιος το δικαιούται ή όχι! Επειδή αδυνατούσα να βγάλω το παραμικρό συμπέρασμα αποφάσισα να αναζητήσω την τηλεοπτική τύχη μου στο επόμενο. Αυτό αποτέλεσε και την αιτία της τραγικής εμπειρίας μου! Στην τρίτη προσπάθεια έπεσα πάνω (μεταφορικά, άρα δεν ένιωσα σωματικό πόνο) σε αφιέρωμα στο Ζυλ Ντασέν. Όπα, σκέφτηκα, εδώ είμαστε!
Όρθιος και με το φλιτζάνι στο χέρι δεχόμουν πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του εξαίρετου δημιουργού. Ό,τι ακολούθησε αποτελεί ίσως την επιτομή της απόλυτης και απέραντης βλακείας, την επιβεβαίωση όσων έχουν γραφεί για το θέμα! Στην οθόνη εμφανίστηκαν οι παρουσιαστές της εκπομπής «Εφιαλτικός κόσμος το πρωί» ή κάπως έτσι, σχολιάζοντας το αφιέρωμα. Συμφώνησαν ότι ο Ντασέν υπήρξε σημαντική προσωπικότητα της τέχνης. Επισήμαναν ότι παρόμοιας αξίας καλλιτέχνες λείπουν πλέον από την Ελλάδα όπου όλα πια κινούνται στη μετριότητα, τη χυδαιότητα και τη βλακεία και ότι τίποτα ελπιδοφόρο δε διαφαίνεται στον ορίζοντα! «Μωρέ μπράβο», ξανασκέφτηκα, «αναβαθμίστηκε η πρωινή τηλεοπτική ζώνη»! Αλλά…
Αλλά τα καλά δε διαρκούν πολύ, γιατί αλλιώς θα έπαυαν να είναι καλά και θα γίνονταν κακά και βαρετά. Ακολούθησε το υπέρτατο σοκ! Το σκηνικό αλλάζει και οι δυο παρουσιαστές, σαν παρλιακά και μέσα σε μια τρελιάρικη διάθεση, ανακοινώνουν τι θα ακολουθήσει στην εκπομπή τους. Το πρόγραμμα, λοιπόν, είχε ζωδιακή ενημέρωση από -όπως κατάλαβα- φιρμάτη αστρολόγο, συνταγή μαγειρικής για light παστίτσιο(!), επίδειξη hot εσωρούχων γνωστού -όπως κατάλαβα- σχεδιαστή, με γνωστές -όπως κατάλαβα- μοντέλες (όλα τα κατάλαβα, άρα η τηλεόραση με κάνει να αισθάνομαι έξυπνος) και τέλος ένα παιχνίδι του στιλ: παίρνω τηλέφωνο και σε ενοχλώ και σε ρωτώ «ποιος είμαι»! Η συγκεκριμένη ερώτηση δεν είναι ρητορική, οπότε οι παρουσιαστές περιμένουν απάντηση!!!
«Πλάκα κάνουν», σκέφτηκα! Τέτοια ποιότητα και απροσμέτρητη κουλτούρα από ανθρώπους που κατά τα άλλα νιώθουν θλίψη με τη μετριότητα, την απραξία και τη βλακώδη καλλιτεχνική(;) παραγωγή που μας περιβάλλει; Δηλαδή, οι συγκεκριμένες τηλεοπτικές «προσωπικότητες» με τι κριτήριο επιλέγουν τα θέματα της εκπομπής; Μήπως την αισθητική που οδηγεί στην καλλιέργεια της νεοελληνικής κουλτούρας, ώστε σταδιακά να οδηγηθούμε στη δημιουργία ή την αναζήτηση καλλιτεχνικών έργων του επιπέδου του Ντασέν ή άλλων μεγάλων δημιουργών εγκαταλείποντας τα λιμάνια και τους ωκεανούς της βλακείας στα οποία έχουμε αράξει εδώ και δεκαετίες; Δηλαδή, οι συγκεκριμένοι μπορεί και να μην έχουν καταλάβει ότι μπροστά στην έκταση της ανοησίας τους η Κίνα μοιάζει με σμίκρυνση νετρονίου;
Και ναι, αυτό συμβαίνει! Δεν έχουν καταλάβει το μέγεθος της βλακείας τους, γιατί η φύση προστατεύει τους ηλιθίους! Ο ηλίθιος πάντα και με κάποιο απροσδιόριστο τρόπο βρίσκει έναν τουλάχιστον πιο ηλίθιο να τον ακούσει, να τον ακολουθήσει, να τον επαινέσει, οπότε παύει να αισθάνεται ηλίθιος και ούτε έχει συνείδηση της κατάστασής του ούτε θα κάνει το παραμικρό για να ξεφύγει απ’ αυτή. Αυτή η έλλειψη αυτεπίγνωσης καθιστά το βλάκα εξαιρετικά επικίνδυνο!
Πρέπει να έμεινα αποσβολωμένος για ώρα! Ευτυχώς η παιδεία μου μού επέτρεψε τελικά να ξεπεράσω το σοκ και να επιστρέψω στην καθημερινότητά μου (που δεν είναι η καθημερινότητα του μέσου ανθρώπου) σχεδόν αλώβητος καθώς θυμήθηκα όσα περί βλακείας έχω μελετήσει. Έφερα στο μυαλό μου συγκεκριμένο σημείο από το «Δοκίμιο Περί Ανθρώπινης Βλακείας» όπου ο Cipolla (πρόκειται για το συγγραφέα) αναφέρει: «Οι ηλίθιοι είναι επικίνδυνοι και ολέθριοι, επειδή τα λογικά πρόσωπα είναι δύσκολο να φανταστούν και να κατανοήσουν μια βλακώδη συμπεριφορά. Ένα έξυπνο πρόσωπο μπορεί να καταλάβει τη λογική ενός κακοποιού. Οι ενέργειες του κακοποιού ακολουθούν ένα μοντέλο λογικότητας, διεστραμμένη λογικότητα αν θέλετε, αλλά οπωσδήποτε λογικότητα. […] Με ένα ηλίθιο άτομο κάθε πρόβλεψη είναι εντελώς αδύνατη. Ένα ηλίθιο πλάσμα θα σας καταδιώξει χωρίς λόγο, χωρίς ένα ακριβές σχέδιο, στους πιο αδιανόητους καιρούς και τόπους. […] Με το χαμόγελο στα χείλη, σαν να κάνει το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο, ο βλάκας θα εμφανιστεί ξαφνικά για να καταστρέψει τα σχέδιά σου, για να σου χαλάσει την ησυχία σου, να σου περιπλέξει τη ζωή και τη δουλειά, να σε κάνει να χάσεις χρήμα, χρόνο, καλή διάθεση, όρεξη, παραγωγικότητα - κι όλα αυτά χωρίς κακία, χωρίς τύψη και χωρίς λόγο. Βλακωδώς. […] Με τη βλακεία και την καλή πέψη μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει πάρα πολλά πράγματα»!!!

-------------

Υ.Σ. Όσο κι αν προσπάθησα, δεν κατάφερα να εντοπίσω φωτογραφία που να ταιριάζει στο κείμενο, δηλαδή, τη φωτό ενός δεδομένα ανόητου και άρα ολέθριου ατόμου. Διάλεξα τη φωτο του πλανητάρχη -ο οποίος καμιά σχέση δεν έχει με τη βλακεία- απλώς ως φόρο τιμής στην προσφορά του στον κόσμο μια και η θητεία του ολοκληρώνεται και μαζί μ' αυτή και η εξαιρετική τύχη της ανθρωπότητας που βίωσε τα αποτελέσματα των επιλογών του!