Η συγκεκριμένη διέφερε. Εμφανίστηκε στην οθόνη του tablet προβάλλοντας ένα "ασύρματο ακουστικό μετάφρασης". Η τιμή του γύρω στα σαράντα ευρώ (μια σύντομη έρευνα έδειξε ότι οι τιμές παρόμοιων προϊόντων φτάνουν και τα πεντακόσια ευρώ, για ακουστικά που μεταφράζουν σαράντα γλώσσες). Η χρήση του απλή. Μετά την εγκατάσταση της απαιτούμενης εφαρμογής στο κινητό τηλέφωνο και τη σύζευξη του ακουστικού με αυτή, μπορεί να μεταφράζει, με τη βοήθεια της AI (ποιας άλλης;), τη γλώσσα του συνομιλητή στην ελληνική ή άλλη, από τις γλώσσες για τις οποίες είναι προγραμματισμένο το συγκεκριμένο γκατζετάκι.
Επανάσταση, θα πει κάποιος.
Προσωπικά με πήγε πίσω, στο... μακρινό 2006 όταν ολοκλήρωνα το πρώτο βιβλίο μου, το Εγχειρίδιο Επιβίωσης. Προμνησία ή, σε μετάφραση, deja vu. Θυμήθηκα ένα απόσπασμα-συζήτηση με τον γιο μου με αφορμή την επίσκεψή μας σε κατάστημα ηλεκτρονικών παιχνιδιών και άλλων ψηφιακών προϊόντων.
Αντιγράφω:
"...Λίγες μέρες μετά βρεθήκαμε σε ένα κατάστημα με υπολογιστές και άλλα είδη προηγμένης τεχνολογίας. Την προσοχή μου τράβηξε ένα πρόγραμμα αυτόματης μετάφρασης. Πήρα τη συσκευασία στα χέρια μου και άρχισα να διαβάζω τις δυνατότητές του προσπαθώντας να καταλάβω με ποιον τρόπο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί, την ίδια στιγμή που ο γιος μου περιεργαζόταν τις νέες κυκλοφορίες ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Ο μικρός δεν άργησε να αντιληφθεί το ενδιαφέρον μου και, πλησιάζοντας, απαίτησε να μάθει τι ήταν αυτό που κρατούσα. Του εξήγησα, πιστεύοντας ότι θα με άφηνε να ικανοποιήσω την περιέργειά μου και να διαβάσω τα χαρακτηριστικά και τις απαιτήσεις του προγράμματος. Θεώρησα ότι όλα είχαν τελειώσει εκεί και φαντάστηκα ότι αυτό συνέβη γιατί ήταν, μάλλον, δύσκολο να κατανοήσει τη χρησιμότητα ενός τέτοιου εργαλείου.
Για μια ακόμη φορά, όμως, τα γεγονότα δεν άργησαν να με διαψεύσουν. Στον δρόμο για το σπίτι ο Παναγιώτης μού έδειξε ότι και πάλι ήταν… λίγο πιο μπροστά από μένα. «Δεν μου λες, μπαμπά, για ποιον λόγο χρειάζεται να μαθαίνουμε Αγγλικά και να χάνουμε τον χρόνο μας»; Τον κοίταξα γεμάτος απορία. Ο μικρός συνέχισε. «Καλά λέω. Αφού σε λίγο καιρό θα υπάρχουν και μεταφραστές ομιλίας. Θα μπορούν να μεταφράζουν ό,τι μας λένε οι ξένοι και αντίστροφα, άρα γιατί να μαθαίνουμε ξένες γλώσσες»;".
Δεν αναφέρω το περιστατικό για να δείξω ότι είναι άχρηστο, πλέον, να μαθαίνει κανείς ξένες γλώσσες. Ίσα ίσα. Παραμένω υπέρμαχος της γνώσης. Κάθε γνώσης. Και η γνώση ξένων γλωσσών είναι ιδιαίτερα σημαντική. Είναι τελείως διαφορετικό να γνωρίζουμε ξένες γλώσσες από το να διαθέτουμε αυτόματους μεταφραστές. Η γνώση μιας γλώσσας μας κάνει πιο ευφυείς, μας φέρνει σε άμεση επαφή με την κουλτούρα και τον τρόπο σκέψης άλλων λαών και βοηθάει να βιώνουμε πιο ουσιαστικά και να απολαμβάνουμε μια συζήτηση με κάποιον ξένο.
Η αυτόματη μετάφραση, όμως, μπορεί να διευκολύνει, σε κάποιες περιπτώσεις. Σκεφτείτε έναν τουρίστα να ζητά οδηγίες από μια Ελληνίδα γιαγιά της υπαίθρου. Όσο αργά και συλλαβιστά κι αν μιλάει -στα ελληνικά εννοείται- η γιαγιά, δεν θα καταφέρει να κατατοπίσει τον έρμο. Οπότε ο αυτόματος μεταφραστής θα ήταν μια λύση. Βέβαια, θα υπήρχε πάντα η πιθανότητα, η γιαγιά να θεωρήσει τη συσκευή που μιλάει, μηχάνημα του διαβόλου και να τη διαλύσει στο πι και φι, αλλά αυτή, θέλω να πιστεύω, θα ήταν μια ακραία περίπτωση. Η οποιαδήποτε επικοινωνία μέσω διαμεσολάβησης, ανθρώπινης ή μηχανικής, μπορεί να είναι χρήσιμη αλλά, σίγουρα τυπική και, μάλλον, επιφανειακή.
Αναφέρθηκα στο περιστατικό για έναν διαφορετικό λόγο και δεν είναι άλλος από την ταχύτητα της μεταβολής. Ταχύτητα που καθιστά αναγκαία τη διαρκή και άμεση προσαρμογή στα νέα δεδομένα. Κάτι που δημιουργούσε έκπληξη το 2006, έγινε πραγματικότητα μέσα σε μια δεκαετία. Οι αποφάσεις, οι επιλογές, οι στόχοι, οι φιλοδοξίες, ο προγραμματισμός του σύγχρονου ανθρώπου εξαρτώνται, πλέον, και από τον ρυθμό των αλλαγών.
Κάποτε, στο όχι πολύ μακρινό παρελθόν, ήταν θεμιτό να καθησυχάζουμε τον εαυτό μας, τα παιδιά μας, τους μαθητές μας, γενικά τους γύρω μας, με τη σκέψη ότι "δεν θα προλάβουμε να ζήσουμε το τάδε". Σήμερα, μια παρόμοια προσέγγιση δεν είναι απλώς άχρηστη. Είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Αποκοιμίζει το άτομο, επαινεί την αδράνεια και τον συντηρητισμό ενώ τα πάντα αλλάζουν, χωρίς να περιμένουν την άδεια κανενός. Χωρίς να περιμένουν κανέναν.
Γονείς και εκπαιδευτικοί βρίσκονται αντιμέτωποι με έναν νέο ρόλο, για τον οποίον δεν τους προετοίμασε κανείς. Καλούνται να βοηθήσουν τη νέα γενιά να δει ξεκάθαρα το μέλλον, να αντικρίσει, να αναλύσει, να αξιοποιήσει τα δεδομένα και κυρίως τα λιγότερο δεδομένα αλλά πιθανά. Καλούμαστε να γίνουμε οι σεναριογράφοι ενός μέλλοντος που μετατρέπεται σε παρόν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς.
Μάλλον, πρέπει να ξαναδώ το Star Trek. Όλο και κάποιες ιδέες θα έχει να δώσει ακόμη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου