Παρασκευή 19 Οκτωβρίου 2007

Μεταρρύθμιση στο χτύπο του κουδουνιού!

Νομίζω ότι πρέπει να λογίζεται στα ισχυρά σημεία του έθνους μας η ροπή προς μεταρρυθμίσεις, αναθεωρήσεις, επαναστάσεις και ενίοτε επανιδρύσεις. Δεν το νομίζω απλώς, είμαι βέβαιος! Άλλωστε μπροστά σε μερικές τέτοιες βρισκόμαστε και πάλι. Συνταγματική αναθεώρηση απ’ τη μια, εκπαιδευτική μεταρρύθμιση απ’ την άλλη κι όλοι είμαστε χαρούμενοι. Οι πολιτικοί δικαιολογούν το μισθό τους, οι δυνάμεις της προόδου(;) βρίσκουν αφορμή για συλλαλητήρια και οι απλοί πολίτες παρακολουθούν άφωνοι, οπότε κι αυτοί, κατά κάποιο τρόπο, δικαιολογούν την ύπαρξή τους. Γιατί ο «απλός πολίτης» αυτό το συγκεκριμένο ρόλο έχει σήμερα, δηλαδή να σιωπά!
Εκείνο που δεν έχω πολυκαταλάβει είναι που οφείλονται η διάχυτη ανησυχία και η φασαρία που έχει ξεσπάσει και που ξεσπάει με κάθε ανακοίνωση μεταρρυθμιστικών προσπαθειών από την εκάστοτε κυβέρνηση! Η λογική λέει ότι κανένας δεν πρέπει να ανησυχεί από παρόμοιες διακηρύξεις, γιατί πολύ απλά στη χώρα μας οι μεταρρυθμίσεις, οι αναθεωρήσεις και πολύ περισσότερο οι επανιδρύσεις δε συνδέονται με αλλαγές αλλά με στασιμότητα. Κι αφού ως λαός έχουμε επιλέξει τη στασιμότητα ως τρόπο έκφρασης και νόημα ζωής, δεν μπορώ να καταλάβω προς τι όλη αυτή η αγωνία! Δηλαδή, η πρόσφατη Συνταγματική αναθεώρηση βελτίωσε το παραμικρό; Μήπως οι επαναστατικές μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση που προηγήθηκαν αποτέλεσαν βήματα προόδου; Με βεβαιότητα όχι! Οπότε, από πού πηγάζει η ανησυχία ορισμένων; Πιστεύει κανείς ότι η μεταρρύθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που προωθείται, θα προκαλέσει βελτιώσεις;
Μη χειρότερα! Μήπως όλοι αυτοί που κλείνουν τις πανεπιστημιακές σχολές, κλείνουν τους δρόμους φωνασκώντας γνωρίζουν κάτι που δε γνωρίζουμε εμείς οι απλοί πολίτες; Τουλάχιστο για την εγχώρια πραγματικότητα προσωπικά δεν έχω την παραμικρή ανησυχία ότι θα αλλάξει κάτι. Δείτε το πρακτικά! Έστω ότι με τις προτεινόμενες αλλαγές τα πανεπιστήμια εκσυγχρονίζονται (επιστημονική φαντασία, αλλά χρειάζομαι ισχυρό παράδειγμα), προετοιμάζουν τους φοιτητές τους για τη σύγχρονη πραγματικότητα, επιτελούν το στόχο τους και περιορίζουν το χάσμα που τα χωρίζει από τα ιδρύματα άλλων χωρών! Ε και; Μήπως η φοράδα θα σταματήσει να κάνει αυτό που γνωρίζει πολύ καλά στο αλώνι; Σιγά και μη σταματήσει!
Σε μια τέτοια περίπτωση -υποθετική πάντα- η Ελλάδα θα γεμίσει πτυχιούχους (ήδη συμβαίνει), εξαιρετικά καταρτισμένους (δε συμβαίνει) που θα βγαίνουν στην αγορά εργασίας και έρευνας με την προοπτική να αξιοποιήσουν τα εφόδια που θα έχουν αποκτήσει από τα πανεπιστήμια. Και αναρωτιέμαι! Πού θα τα αξιοποιήσουν οι κακομοίρηδες τα προσόντα τους; Μήπως στην πληθώρα ερευνητικών κέντρων που διαθέτει η χώρα; Μήπως σε μεγάλες εταιρίες που επενδύουν στην πατρίδα μας. Όχι βέβαια! Γιατί πολύ απλά όλα αυτά δεν υφίστανται και κυρίως δε διαφαίνονται καν οι προοπτικές για να υφίστανται στο άμεσο μέλλον. Αν υπήρχε και η παραμικρή πιθανότητα γι αυτό, ο ποιητής δε θα έγραφε το γνωστό: «Τι είναι η πατρίδα μας; Μην είναι οι κάμποι, μην είναι τ’ άσπαρτα ψηλά βουνά;», αλλά θα το γύριζε στο: «Τι είναι η πατρίδα μας; Μην είναι τα ερευνητικά κέντρα, μην είναι οι επενδύσεις, μην είναι η πρόοδος;» Και ρωτάω. Τα είπε αυτά ο ποιητής; Όχι βέβαια. Όση αλληγορία και να διαθέτει το ποίημα, οι ελληνικοί κάμποι δεν έχουν την παραμικρή σχέση με τα campus ξένων πανεπιστημίων και παράλληλα κέντρων έρευνας.
Οπότε τι θα κάνουν όλοι αυτοί η νέας γενιάς πτυχιούχοι; Δυο λύσεις υπάρχουν. Είτε θα ασπαστούν το ελληνικό όνειρο για μια μόνιμη, σταθερή και κακοπληρωμένη θέση στο δημόσιο είτε θα ρίξουν μαύρη πέτρα πίσω τους για μια καλύτερη τύχη στο εξωτερικό. Βλέπει κανείς κάποια μεταβολή; Πρόκειται να συμβεί κάτι που δε συμβαίνει ήδη; Σιγά και μη βλέπει. Και δε βλέπει όχι εξαιτίας προβλημάτων όρασης αλλά γιατί δεν υπάρχει κάτι να δει!
Αν αποφασιστεί κάποια στιγμή η ανάγκη πραγματικής μεταρρύθμισης στη χώρα, αυτή δεν μπορεί παρά να ξεκινήσει από το ξεσκαρτάρισμα της ίδιας της κρατικής μηχανής και κάτι τέτοιο δε διαφαίνεται στον ορίζοντα. Με απλά λόγια η μεταρρύθμιση κοστίζει και σήμερα το κόστος είναι μεγάλο και το κράτος μας δεν έχει τη δυνατότητα να το αναλάβει, όσο σπαταλάει χρήματα σε πληρωμές ατόμων μη παραγωγικών. Ας εντοπίσουν, λοιπόν, οι πολιτικοί ποιες υπηρεσίες πρέπει να καταργήσουν, επειδή δε μας χρειάζονται, ας εντοπίσουν εκείνους που πληρώνονται από το κράτος χωρίς να προσφέρουν το παραμικρό, ας περιορίσουν τις σπατάλες του δημοσίου και μετά μπορεί να γίνει σοβαρός λόγος για μεταρρύθμιση και άλλα τέτοια γούστα.
Γιατί καλό και σύγχρονο πανεπιστήμιο σημαίνει πανάκριβες υποδομές, προϋποθέτει αξιόλογα στελέχη, απαιτεί συγκέντρωση σχολών, τμημάτων, εργαστηρίων, βιβλιοθηκών. Και όλα αυτά σημαίνουν κόστος, τα κονδύλια του οποίου δεν υφίστανται. Σύγχρονο πανεπιστήμιο σημαίνει και σύγχρονο κράτος, σύγχρονες ιδέες και άρα σύγχρονους στη σκέψη και τις αντιλήψεις πολιτικούς και πολίτες. Όλα αυτά βέβαια θα σήμαιναν επανάσταση και ελάχιστοι είναι έτοιμοι για κάτι τέτοιο. Οπότε το μόνο εφικτό που εντοπίζω στην προσπάθεια για μεταρρύθμιση είναι η υλοποίηση του αιτήματος που εντόπισα σε πρόσφατο έντυπο που κυκλοφορεί μεταξύ μαθητών: «Να μη βαράει δυνατά το κουδούνι, γιατί μας λαχταρνάει»! Αυτό μάλιστα!

*Ο κ. Ζάχος συμπαραστέκεται σε όλους
εκείνους που διεκδικούν το δικαίωμα στον ύπνο και την αφασία

Δεν υπάρχουν σχόλια: