Δυστυχώς, όμως, υπάρχουν κάποιες μέρες που ο πρωινός εφιάλτης είναι αναπόφευκτος. Και ο πρωινός εφιάλτης είναι ξυπνητήρι, άμεση εγκατάλειψη της θαλπωρής των σκεπασμάτων, γρήγορη προετοιμασία και... έχε γεια καλό μου σπιτάκι. Με αυτή τη σειρά.
Στις συγκεκριμένες μέρες ανήκει και η σημερινή. Μια στιγμή αδυναμίας, στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, είχε ως αποτέλεσμα τον προγραμματισμό πρωινού μαθήματος. Γνώριζα εξαρχής ότι για μια ολόκληρη χρονιά, κάθε Τετάρτη, θα πλήρωνα την απερισκεψία της στιγμής. Κι αυτό κάνω. Την πληρώνω.
Βέβαια, σήμερα τα πράγματα ξεκινούσαν αρκετά αισιόδοξα. Λιακάδα, δροσερό αεράκι που έδινε μια αίσθηση καθαρότητας, ελάχιστοι άνθρωποι στη διαδρομή μέχρι το φροντιστήριο και κυρίως ένα θέμα Έκθεσης που δεν προμήνυε εκπλήξεις. Το αντίθετο. Ένα θέμα για τον Τύπο και τους λόγους που ευθύνονται για την κρίση του δίνει στους περισσότερους μαθητές την ευκαιρία να εντοπίσουν εύκολα τα αναγκαία στοιχεία, να τα στηρίξουν λογικά και να τα παρουσιάσουν σε αποδεκτό -με λίγη καλή διάθεση από μέρους μου- επίπεδο.
Πράγματι, η κατάσταση κυλούσε ομαλά. Τα παιδιά είχαν εντοπίσει αρκετά επιχειρήματα δείχνοντας ότι "το έχουν". Ελάχιστες απορίες, πλουραλισμός απόψεων, εναλλακτικές προσεγγίσεις, συζήτηση και συμμετοχή από όλους. Άλλωστε, η σχέση της πλειονότητας των εκπροσώπων της νέας γενιάς με τον Τύπο -γραπτό και ηλεκτρονικό- θυμίζει τη σχέση του Πούτιν με το ειρηνιστικό κίνημα.
Όλα αυτά, βέβαια, μέχρι τη στιγμή που η συζήτηση έφτασε στις απαρχές του Τύπου. Δεν θα ήταν άσχημη ιδέα για τον πρόλογο του θέματος. Η ερώτηση "ποιο γεγονός-εφεύρεση σηματοδότησε την εμφάνιση του Τύπου και την απήχηση που γνώρισε" υπήρξε απλώς κ α τ α σ τ ρ ο φ ι κ ή. Κι εκεί που, με κοπιώδη προσπάθεια, είχαν σχεδόν κερδίσει τον σεβασμό μου, χρειάστηκαν ελάχιστα δευτερόλεπτα για να επανέλθουμε στη δεδομένη σχέση μας.
Η πρώτη παρέμβαση από μέρους τους ήταν δηλωτική του τι θα ακολουθούσε.
Με σταθερή φωνή και ύφος γεμάτο αυτοπεποίθηση, ο μαθητής που πήρε την πρωτοβουλία, μας ενημέρωσε: Ο πάπυρος.
Ευτυχώς, και λόγω του καταραμένου κορωνοϊού, συνεχίζουμε να φοράμε μάσκες. Κι αυτό μπορεί να έχει πολλά κακά αλλά έχει και ένα καλό. Κρύβει το μέγεθος της έκπληξης που δημιουργούν κάποιες μαθητικές παρεμβάσεις. Έμεινα με το στόμα ορθάνοιχτο. Σκέφτηκα ότι ο μαθητής με τρολάρει αλλά βεβαιώθηκα ότι δεν είχε τέτοια διάθεση. Ήταν απλώς άγνοια.
Κάποιοι άλλοι ανέλαβαν την ευθύνη να διορθώσουν την κατάσταση, οπότε προσπάθησαν να δώσουν πιο ρεαλιστικές απαντήσεις. Κάπως έτσι, μια μαθήτρια μας πληροφόρησε ότι ήταν η εφεύρεση του fax -ακριβώς έτσι- που αποτέλεσε την απαρχή του Τύπου. Πολύ γρήγορα, όμως, αναθεώρησε και προχώρησε σε βελτιωτική προσπάθεια εντοπίζοντας την εφεύρεση του... εκτυπωτή -ναι ναι, του εκτυπωτή- ως βάση εμφάνισης και εξέλιξης του Τύπου.
Προσωπικά χαίρομαι τέτοιες παρεμβάσεις, γιατί μου δίνουν αφορμές για να γίνω ενοχλητικός. Όχι ότι χρειάζομαι αφορμές. Μπορώ να τις προκαλώ και μόνος μου. Κάπως έτσι καταλήξαμε ότι θα μπορούσαν -σίγουρα θα μπορούσαν- να αναφερθούν στην "εφεύρεση" της πέτρας και του καλεμιού. Φτιάξαμε και σενάριο. Κάποιος σκάλιζε τις ειδήσεις σε έναν βράχο και όποιος περνούσε από το σημείο διάβαζε τα... νέα. Βέβαια, τα νέα έπαυαν να είναι νέα ήδη από την ολοκλήρωση του σκαλίσματός τους αλλά αυτό ελάχιστη σημασία είχε σε εποχές που εξελίσσονταν με χελωνίσιους ρυθμούς.
Μπορεί να δείχνει, σε μεγάλο βαθμό είναι, διασκεδαστικό αλλά... μου έφερε στον νου το παρακάτω απόσπασμα από το βιβλίο "Η μιζέρια του πλούτου", του Πασκάλ Μπρυκνέρ:
"Αρκετοί, κυρίως μαθητές, αναρωτιούνται: Για ποιο λόγο να μαθαίνει κανείς μουσική, φιλοσοφία, ζωγραφική, νεκρές γλώσσες, αν πρόκειται να γίνει αργότερα μηχανικός, χρηματομεσίτης ή αστροναύτης; (Η απάντηση είναι) Επειδή έτσι, από την παιδική ηλικία μάς ξεκλειδώνονται κάποιες πόρτες που, όταν μεγαλώσουμε, θα αποφασίσουμε μόνοι μας αν θα τις ανοίξουμε ή αν θα τις αφήσουμε κλειστές. Επειδή έτσι προσφέρεται στον καθένα η απίστευτη δυνατότητα να ξεφύγει από τη μονοτονία της μιας και μόνης επαγγελματικής δραστηριότητας, του ενός και μόνου προφίλ, προπάντων όταν είχε την τύχη να μυηθεί από έναν εκπαιδευτικό πάνω από τα κοινά μέτρα. Ο κόσμος είναι πιο πλούσιος από τη μικρή μου ύπαρξη, υπάρχουν και άλλες υπέροχες, ασυνήθιστες πραγματικότητες που θα τις εγκαταλείψω: ιδού το μήνυμα του σχολείου που μας δίνει ένα διπλό μάθημα ταπεινότητας και περιέργειας. Το σχολείο παραμένει μια πολυτέλεια στις ωφελιμιστικές κοινωνίες μας, επειδή συντηρεί το πνεύμα της φιλομάθειας, της ενασχόλησης με τη μελέτη που δεν «χρησιμεύει» σε τίποτα. Εξ ου και το μίσος που γεννά σε εκείνους που θέλουν να το προσαρμόσουν στις απαιτήσεις της αγοράς ή ορισμένων ιδιωτών.".
Βρισκόμαστε πλέον σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή. Δημιουργούμε, εδώ και χρόνια, νέες γενιές που θεωρούν ότι είναι σε θέση, από πολύ νωρίς, να κρίνουν ποιες γνώσεις τους είναι αναγκαίες (εκείνες που αποτελούν αντικείμενο εξέτασης στις Πανελλαδικές) και ποιες όχι. Η σφαιρική γνώση, η γενική αντίληψη του κόσμου θεωρούνται άχρηστα εφόδια. Χωρίς αυτά, όμως, περιορίζονται οι επιλογές μας, οι ευκαιρίες για έμπνευση, η ικανότητα κατανόησης του χιούμορ, η δυνατότητα ουσιαστικής αντίληψης του κόσμου, οι στιγμές μιας έξυπνης απάντησης που θα κερδίσει τις εντυπώσεις.
Οι εξαιρέσεις γίνονται όλο και πιο σπάνιες και η εμφάνισή τους όλο και πιο απολαυστική. Κι όταν συναντώ παιδιά που έχουν ξεφύγει από τη συγκεκριμένη κατάσταση νιώθω τυχερός. Τόσο τυχερός όσο κι από το γεγονός ότι δεν χρειάζεται να σκαλίζω τα κείμενά μου στην εφεύρεση της... πέτρας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου