Τρίτη 14 Ιουλίου 2020

Η ελληνική εκπαίδευση σε μια εικόνα

Έχουν γραφτεί πολλά και έχουν ειπωθεί ακόμη περισσότερα. Μια συζήτηση δεκαετιών, στην οποία παρεισφρέουν ο λαϊκισμός των πολιτικών, τα απωθημένα των γονιών, τα στερεότυπα της ελληνικής κοινωνίας, τα συμφέροντα συνδικαλιστικών ομάδων, ο φόβος για την αξιολόγηση, η άγνοια της πραγματικότητας και η αδυναμία εντοπισμού των προοπτικών. Δεδομένα που δυσχεραίνουν οποιαδήποτε προσπάθεια ανάδειξης της εικόνας που επικρατεί στα ελληνικά εκπαιδευτικά πράγματα.
Βέβαια, η υπόθεση της αναγκαστικής, λόγω πανδημίας, αναστολής λειτουργίας του σχολείου έδειξε ήδη ξεκάθαρα την κατάσταση, την οποία ελάχιστοι πλέον μπορούν να αμφισβητήσουν.
Και μπορεί το υπουργείο Παιδείας να προσπάθησε να προβάλει μια ιδανική εικόνα για ό,τι συνέβη (καλύτερα, για ό,τι δεν συνέβη) ως προς τη διαχείριση και την αντιμετώπιση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας που ζήσαμε, επειδή το ίδιο βρέθηκε απροετοίμαστο. Μπορεί τα συνδικαλιστικά όργανα των εκπαιδευτικών, για λόγους γοήτρου και συμφερόντων, να προσπάθησαν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα ως προς τις χαμένες εκπαιδευτικές ώρες αλλά και ως προς την αδυναμία ή αδιαφορία αρκετών εκπαιδευτικών να προσαρμοστούν και να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις της τηλεκπαίδευσης. Μπορεί πάρα πολλοί γονείς να προσπάθησαν, για λόγους που μόνο οι ίδιοι γνωρίζουν(;) να αποποιηθούν κάθε ευθύνη ως προς την αδιαφορία των παιδιών τους για τα σχολικά διαδικτυακά μαθήματα και την άρνησή τους να εγκαταλείψουν το κρεβάτι τους πριν τις πρώτες ή και τις δεύτερες μεσημβρινές ώρες.
Πολλά "μπορεί", τα οποία είναι, όμως, αδύνατον να εξωραΐσουν την εικόνα και να πείσουν. Οι λίγοι εκπαιδευτικοί που τα κατάφεραν με διάθεση, γνώση, κόπο και κυρίως ατομική προσπάθεια και έξοδα αποτέλεσαν, ως συνήθως, την εξαίρεση που επιβεβαίωσε την τραγική κατάσταση που αναμφισβήτητα επικρατεί.
Δεν πρόκειται να καταπιαστώ με τα φροντιστήρια και τον τρόπο που το καθένα αντιμετώπισε την κατάσταση, γιατί αυτά θα τα κρίνει -κάθε χρόνο το κάνει- η αγορά. Είναι ένας απλός νόμος και δεν χωράει πολλές κουβέντες.
Κι έρχεται, για μια ακόμη χρονιά, μια άλλη εικόνα. Μια στατιστική που βασίζεται σε δεδομένα και άρα τα απεικονίζει. Κουκιά μετρημένα. Τόσοι τα κατάφεραν, τόσοι πάτωσαν, τόσοι τα πήγαν μέτρια. Τόσοι άξιζαν την επένδυση και τόσοι απλώς απασχόλησαν με την παρουσία τους αδικαιολόγητα το σύστημα, επιτηρητές, βαθμολογητές κ.τ.λ..
Το 27,13% των υποψηφίων δεν κατάφερε να πιάσει τη βάση στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας ενώ ένα εμφατικό 47,18% δεν το κατάφερε στα Αρχαία Ελληνικά. Κι όμως, αρκετοί από αυτούς θα ενταχθούν σε φιλολογικές και παιδαγωγικές σχολές και λίγα χρόνια αργότερα θα στελεχώσουν την εκπαίδευση αναλαμβάνοντας την υποχρέωση να μάθουν στις επόμενες γενιές... ελληνικά. Την ευθύνη να διδάξουν στα παιδιά να διαβάζουν, να αποκωδικοποιούν, να αντιλαμβάνονται, να σκέφτονται. Και μετά κάποιοι αναρωτιούνται γιατί πληθαίνουν οι οπαδοί των θεωριών συνωμοσίας!
Το 50,8% πάτωσε στην Ιστορία και ένα 37,9 έκανε το ίδιο στην Κοινωνιολογία, μαθήματα τα οποία, σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό, στηρίζονται στην αποστήθιση. Κι αφού η επίδοση στα συγκεκριμένα μαθήματα δεν προϋποθέτει δυνατότητες αντίληψης, πώς εξηγείται αν όχι από την τεμπελιά των συγκεκριμένων υποψηφίων;
Το 58,84% των υποψηφίων δεν έπιασε τη βάση στα Μαθηματικά. Αρκετοί από αυτούς την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά θα καταλάβουν τα αμφιθέατρα σχολών Μαθηματικών, Πληροφορικής και Οικονομίας. Το τι θα αντιληφθούν εκεί είναι άλλη κουβέντα αλλά με τον έναν ή τον άλλον τρόπο μπορεί και να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους και μετά να αναρωτιούνται για ποιον λόγο δεν βρίσκουν δουλειά. Υπάρχει, όμως, η πατροπαράδοτη λύση του Δημοσίου, οπότε... "έχει ο Θεός".
Εκπληκτικό είναι και το ποσοστό εκείνων που απέτυχαν στη Βιολογία. Ένα 28,25%, δηλαδή, που αποφάσισε να ακολουθήσει το πεδίο υγείας δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στο ελάχιστο στις ανάγκες του βασικού μαθήματος ενός πεδίου εξαιρετικά απαιτητικού με βάσεις που δεν συγχωρούν λάθη, τεμπελιά, έλλειψη στόχου και προγράμματος.
Για όλους αυτούς κάποιοι γονείς ξόδεψαν χρήματα και κάποτε πολλά. Πιθανώς θα ξοδέψουν κι άλλα δίνοντάς τους μια δεύτερη ευκαιρία και θα ξοδέψουν κι άλλα πληρώνοντας για τις σπουδές τους σε κάποιο αμφιβόλου αξίας εκπαιδευτικό ίδρυμα εξωτικού προορισμού. 
Για όλους αυτούς κάποιοι πολιτικοί δακρύζουν, αγωνιούν και θα αγωνιστούν, ώστε την επόμενη χρονιά να δημιουργηθούν κι άλλες θέσεις στα ελληνικά πανεπιστήμια στο όνομα του δικαιώματος στη μόρφωση και άλλες αρλούμπες. Δηλαδή, σε άτομα που δεν κατάφεραν να κατακτήσουν τη γνώση που θα έπρεπε μέχρι στιγμής, είναι πολύ λογικό να δοθεί η ευκαιρία να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε τομείς που προϋποθέτουν μια ήδη κατακτημένη γνώση... Αν όμως κάποιος πράγματι θέλει να προσφέρει σε αυτά τα παιδιά δικαίωμα στη γνώση, μπορεί να κάνει ένα μόνο. Να τα εντάξει στην πρώτη Δημοτικού εκ νέου, ώστε να έχουν μια ουσιαστική ευκαιρία.
Για όλους αυτούς το ελληνικό σχολείο, δημόσιο και ιδιωτικό, είχε μόνο άριστους βαθμούς παραποιώντας την πραγματικότητα και συγκαλύπτοντας τις αδυναμίες και τις αστοχίες των συγκεκριμένων παιδιών. "Στάχτη στα μάτια" για διάφορους λόγους που συνδέονται αποκλειστικά με τα συμφέροντα των υπευθύνων και σίγουρα όχι με τα συμφέροντα των υποψηφίων και των γονιών τους. 
Για όλους αυτούς οι γονείς απαίτησαν υψηλούς βαθμούς και αναζήτησαν ευθύνες σε άλλους. Οι ίδιοι έχουν μία και μοναδική ευθύνη άλλωστε. Να πληρώνουν και να περιμένουν θαύματα.

"Μπουρλότο", φώναζε η θεϊκή Σαπφώ Νοταρά σε ελληνική κωμωδία. Ίσως είναι η μόνη λύση για να υπάρξει μια αλλαγή, οποιαδήποτε αλλαγή. 
Μένει να βρεθεί ο μπουρλοτιέρης. Και δεν θα ήταν καθόλου άσχημη ιδέα η δημιουργία μιας σχολής μπουρλοτιέρηδων. Κάποιοι θα βρεθούν να τη δηλώσουν κι αυτή.


Δεν υπάρχουν σχόλια: