Πέμπτη 27 Ιουνίου 2019

Από το «προδέρμ» στην πραγματική ζωή


      Έχω την αίσθηση ότι εδώ και χρόνια το σύστημα και περιβάλλον διαπαιδαγώγησης προετοιμάζουν τους εφήβους για… τίποτε. Τουλάχιστον για τίποτε ουσιαστικό.
Η πλειονότητα των εφήβων -δηλαδή της πιο απαίσιας και αφόρητα εκνευριστικής ηλικιακής φάσης- πιστεύει (πρόκειται για απόλυτη ψευδαίσθηση, βέβαια) ότι οι Πανελλαδικές αποτελούν το πιο δύσκολο και απαιτητικό κομμάτι της ζωής. Έχει την πεποίθηση ότι μέχρι εδώ ήταν οι δυσκολίες κι ότι στο εξής… «έξω ντέρτι και καημός». Είναι βέβαιη ότι ακόμη και οι Δεινόσαυροι δεν κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τόσο εξαιρετικής δυσκολίας καταστάσεις.
        Όλοι έβαλαν το χεράκι τους, λίγο ως πολύ, για να συμβεί αυτό το φρικαλέο πράγμα. Υπερπροστατευτικοί γονείς που είχαν (μάλλον και έχουν) την αίσθηση ότι μεγαλώνουν μικρούς Αϊνστάιν (οι οποίοι βέβαια σταδιακά θα μεταβληθούν σε μεγάλους Αϊνστάιν). Λαϊκιστές πολιτικοί που φρόντισαν για τον χαλαρό αλλά άσκοπο περίπατο των εφήβων από τάξη σε τάξη. Βολεμένοι εκπαιδευτικοί που μοίρασαν μεγάλους βαθμούς, ώστε να εξασφαλίσουν την ησυχία τους. Τραγικοί και ανεύθυνοι φροντιστές που έκρυψαν την αλήθεια, ώστε να αποφύγουν τη σύγκρουση με τα πελατάκια. Και κάπως έτσι, μια ακόμη φουρνιά μαθητών έφτασε στο τέλος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αγνοώντας βασικά δεδομένα για τον εαυτό τους και την αδυσώπητη πραγματικότητα που ακολουθεί.
Κάπως έτσι, ακόμη κι εκείνος που ακούει για διάβασμα και βγάζει φλύκταινες συνοδευόμενες από υψηλό και ιδιαιτέρως καυτερό πυρετό, ο κακομοίρης που δεν κατάφερε ή δεν είχε τη διάθεση να αποκτήσει την ικανότητα -μετά από τόσα χρόνια- να κατανοεί ένα απλό κείμενο, το ζωντόβολο με ανημπόρια συγκέντρωσης σε μια εκφώνηση δυο γραμμών και αποκωδικοποίησής της, ο καμένος στο καθημερινό και πολύωρο διαδικτυακό σκουπιδαριό των παιχνιδιών και των influencers, ο τεμπέλης που αντιδρούσε σε οποιαδήποτε παρακίνηση για μελέτη και αναζήτηση πληροφοριών, o -με απλά και ξεκάθαρα λόγια- πιο αδαής μαθητής δηλώνει ανερυθρίαστα και με ιδιαίτερη άνεση ότι «εγώωω με την έρευνα θέλω να ασχοληθώ».
Κι άντε τώρα να βρεθεί κάποιος να του βάλει στο κουφιοκεφαλάκι του ότι μέχρι στιγμής έζησε στον κατασκευασμένο από το σύστημα παράδεισο. Ότι οι γονείς, οι παππούδες και οι λοιποί συγγενείς τον αποδέχονταν, τον «έφτιαχναν» και τον καλόπιαναν, επειδή ακριβώς ήταν οι γονείς, οι παππούδες και οι λοιποί συγγενείς του, οι δικοί του άνθρωποι. Ότι οι εκπαιδευτικοί δεν του εκμυστηρεύτηκαν το πόσο ανέτοιμος είναι για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και πολύ περισσότερο για έρευνα, επειδή δεν επιθυμούσαν τη σύγκρουση, τα μούτρα και τις γκρίνιες ή απλώς επειδή ήταν πελάτης τους και δεν ήθελαν να τον κακοκαρδίσουν και να χάσουν τα ωραία λεφτουδάκια του.
Ναι αλλά αυτό το παιδί καλείται πια να αντιμετωπίσει μια νέα, τελείως διαφορετική κατάσταση, για την οποία αγνοεί τα πάντα. Καλείται να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, η οποία δύσκολα προσφέρει επαίνους, αγάπη, στοργή και «προδέρμ» και όταν το κάνει, το κάνει αποκλειστικά σε εκείνους που τα αξίζουν. Καλείται να ενταχθεί σε μια καθημερινότητα που δεν δικαιολογεί και δεν αποδέχεται τα «ξέχασα», τα «είχα πολλή δουλειά», τα «άργησα να ξυπνήσω» (πιθανώς γιατί ξημεροβραδιάστηκα στο Internet), τα «δεν ένιωθα πολύ καλά», τα «είναι δύσκολα» και κάθε άλλη ανόητη και ανιαρή δικαιολογία. Μια πραγματικότητα που προχωράει χωρίς να τους περιμένει όλους, που δεν παρέχει ιδιαίτερα μαθήματα και έξτρα βοήθεια σε εκείνους που καθυστερούν ή δεν «τα παίρνουν» εύκολα.
Λέγεται «πραγματικότητα», επειδή ακριβώς αυτό είναι. Είναι αυτό που ισχύει και δεν προσαρμόζεται στις αδυναμίες, τις ελλείψεις και τις παραξενιές του καθένα. Πρόκειται για μια κατάσταση που δεν κάνει χάρες, δεν καλοπιάνει κανέναν, δεν συγχωρεί εύκολα και, όταν το κάνει, δεν το κάνει χωρίς ανταλλάγματα. Αντίθετα, πετάει έξω -και το κάνει χωρίς τύψεις- και χωρίς πολλές πολλές εξηγήσεις εκείνον που δεν μπορεί ή δεν έχει τη διάθεση να προσαρμοστεί. Λέγεται ζωή κι αυτή απαιτεί πολλά, για να αποφασίσει αν θα δώσει.
 Ο γονιός που μέχρι τώρα έτρεχε για όσα έπρεπε να τρέχει το παιδί, πίεζε, άνοιγε την αγκαλιά του για να κανακέψει, αναζητούσε πληροφορίες για το μηχανογραφικό του παιδιού και κάποτε το συμπλήρωνε ο ίδιος, σταδιακά θα αρχίσει να αποστασιοποιείται ανήμπορος να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο. Ο ρόλος των γονιών στο εξής μπορεί να είναι μόνο επικουρικός. Σίγουρα όχι πρωταγωνιστικός, όπως συνέβαινε μέχρι στιγμής. Ο καθένας καλείται να γίνει πρωταγωνιστής της ζωής του, να πάρει αποφάσεις και να αναλάβει ευθύνες κι αυτό για κάποιους προβλέπεται ιδιαίτερα σκληρό, συχνά καταθλιπτικό και αφορμή για εγκαταλείψεις.
Και για τους φετινούς υποψηφίους έφτασε η ώρα της αλήθειας χωρίς φτιασιδώματα. Έφτασε η στιγμή να μάθουν να χρησιμοποιούν το «προδέρμ» μόνοι τους. Κι αυτό έχει τις δυσκολίες του.




Δεν υπάρχουν σχόλια: