Στη χώρα του "Κανένα"!

Συχνά πυκνά έχω την αίσθηση ότι ζούμε στη χώρα του ομηρικού «Κανένα» κι όχι τυχαία. Το παλεύουμε το πράγμα από τα πρώτα κιόλας βήματα της διαπαιδαγώγησης. Το κακό ξεκινάει από τις αίθουσες του νηπιαγωγείου όταν η νηπιαγωγός απαιτεί: «Λαλάκη, ποιος πήρε την κούκλα της Λουλούδας; Ε, ποιο παλιόπαιδο το έκανε»; Η απάντηση γνωστή: «Κανένας κυρία»! Το ίδιο ακριβώς σκηνικό -χωρίς τη νηπιαγωγό αλλά με πρωταγωνιστή πάντα κάποιον Λαλάκη- συνεχίζεται σε αίθουσες Δημοτικών, Γυμνασίων, Λυκείων, της Βουλής, δικαστηρίων, νοσοκομείων, συνεδριάσεων. Πάντα ο «Κανένας» εμφανίζεται ξανά και ξανά!
Αν κάποιο συμπέρασμα βγαίνει και ξαναβγαίνει από τα όσα φαιδρά και γραφικά συμβαίνουν επαναλαμβανόμενα στη χώρα μας αυτό δεν είναι άλλο από το ότι κανένας μα τελείως κανένας είναι υπεύθυνος για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω μας! Λάθος! Κανείς δεν είναι υπεύθυνος για οτιδήποτε κακό, στραβό κι ανάποδο συμβαίνει σ’ αυτό τον τόπο αλλά με έναν τρόπο μαγικό, μοναδικά ελληνικό, όλοι βρίσκονται να έχουν συμβάλει με τον «άλφα» ή «βήτα» τρόπο σε καθετί θετικό μας τυχαίνει, ακόμη κι αν πρόκειται για τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν. Η αποποίηση των ευθυνών αποτελεί, μάλλον, εθνικό σπορ και χαρακτηριστικό του ελληνισμού για ζητήματα που αφορούν στην οικονομία, στην πολιτική, στην εκπαίδευση, στον αθλητισμό, στην υγεία, στην κούκλα της Λουλούδας!
Το συγκεκριμένο ελληνικό προνόμιο συνίσταται σε απλούστατες αρχές, τις οποίες και ο πιο κρετίνος Λαλάκης του σύμπαντος μπορεί να εφαρμόσει. Αρχή πρώτη: Σε καμιά περίπτωση δεν ευθυνόμαστε για κάτι που στράβωσε επιφέροντας δεινά μικρά ή μεγάλα. Η ευθύνη αυτή πάντα ανήκει στους «άλλους». Βέβαια, και οι «άλλοι», αν ερωτηθούν, δηλώνουν ότι δεν ευθύνονται στο παραμικρό! Αρχή δεύτερη: Με οτιδήποτε θετικό σχετιζόμαστε πάντα, ακόμη και εν αγνοία μας! Ακόμη κι αν δε σχετιζόμαστε δημιουργούμε μια σχέση έστω κι αν αυτή συνίσταται απλώς σε τάμα που κάναμε στη Μεγαλόχαρη! Στην περίπτωση αυτή οι άλλοι πάντα είναι απόντες ή προκάλεσαν καθυστερήσεις ή τα τσέπωσαν χοντρά σπαταλώντας χρήματα του ελληνικού λαού.
Βαρετό αλλά απλοϊκό και δεδομένο. Κάπως έτσι όλα τα κόμματα της χώρας βοήθησαν στην επιτυχή διεξαγωγή των Ολυμπιακών αγώνων, αλλά κανένας δεν έχει ευθύνη για τις κακοτεχνίες, την υπερχρέωση και την έλλειψη προγραμματισμού ως προς τη μεταολυμπιακή χρήση όλων αυτών των εγκαταστάσεων που μας φάνηκαν χρήσιμες για ένα δεκαπενθήμερο. Το ίδιο φαίνεται να συνέβη και με την είσοδο του ευρώ στη ζωή μας. Ενώ όλοι μα όλοι είχαν συμμετοχή στην επιτυχή έκβαση του εγχειρήματος, όλοι μα όλοι είναι αμέτοχοι στο κύμα ανατιμήσεων και ακρίβειας που το ακολούθησε. Όλοι είναι υπεύθυνοι για τους διορισμούς στο δημόσιο τομέα αλλά καμιά παράταξη δεν ευθύνεται για τη γραφειοκρατία, τη σπατάλη, την έλλειψη αποδοτικότητας των υπαλλήλων. Όπου κι αν ψάξουμε, συμβαίνει το ίδιο! Παντού πρωταγωνιστή ο «Κανένας».
Έτσι είναι! Γιατί άμα για τη διαφθορά στο δημόσιο τομέα δε φταίνε τα πρόσωπα που τον διοικούν, τότε ποιος φταίει; Μήπως όλη την ευθύνη να τη ρίξουμε στη νηπιαγωγό που δε σάπισε στο ξύλο τον κάθε Λαλάκη, όταν ήταν μικρός; Είμαστε ικανοί να το κάνουμε κι αυτό! Δηλαδή και για να το κοιτάξουμε πιο σοβαρά, η ιεραρχία και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του κράτους δε λειτουργούν παρά μόνο για ό,τι πάει καλά; Μα, αν χρειάζονται η ιεραρχία, ο έλεγχος και τελικά οι νόμοι, είναι ακριβώς για περιπτώσεις που κάτι δεν πάει καλά. Ο κατέχων υψηλό αξίωμα -υπουργός, διοικητής, διευθυντής ή ό,τι άλλο- γι αυτό δεν υπάρχει; Ακριβώς γι αυτό! Όλοι αυτοί -και δεν είναι και λίγοι- υπάρχουν για να ελέγχουν, να οργανώνουν κι όχι για να τσεπώνουν μισθούς απολαμβάνοντας προνόμια.
Το πρόβλημα είναι ότι στη χώρα του «Κανένα» δε γνωρίζει κανείς τον υπεύθυνο για το παραμικρό. Ή μάλλον όλοι τον γνωρίζουν αλλά κανείς πλέον δεν περιμένει ότι θα αναλάβει και τις ευθύνες του. Δηλαδή, για την παρουσία και την απόδοση των εκπαιδευτικών, των γιατρών, των υπαλλήλων δεν υπάρχουν υπεύθυνοι; Μωρέ υπάρχουν και πληρώνονται γι αυτό αλλά σιγά και μην αναλάβουν τις ευθύνες τους. Ο Λαλάκης των παιδικών χρόνων ζει και βασιλεύει, γιατί τον αφήνουμε να το κάνει. Και οι λόγοι είναι πολλοί! Κομματισμός, αναξιοκρατία, νεποτισμός και κυρίως η νοοτροπία της εύκολης λύσης του διορισμού στο δημόσιο με μόνιμο και σταθερό μισθό. Αμ με τέτοια νοοτροπία ποιος θα πάει στο δημόσιο; Ο δημιουργικός, ο δυναμικός, ο καινοτόμος ή ο ευφυής; Ακόμη κι αν πάει κάποιος τέτοιος πού θα βρει πεδίο δράσης; Μαύρο φίδι και συνδικάτο που τον έφαγε.
Προσωπικά θα εκτιμούσα και θα κατάπινα τη γλώσσα μου -καλύτερα δε θα ξαναπλησίαζα το πληκτρολόγιο του υπολογιστή- αν έβλεπα ένα συνδικαλιστή, έναν υπάλληλο, ένα διευθυντή να βγει και να ξεμπροστιάσει τους αργόσχολους, τους μέτριους, τους ανεύθυνους, τους κοπανατζήδες ενός σχολείου, μιας υπηρεσίας, ενός νοσοκομείου, ενός υπουργείου, ενός οργανισμού. Κι όχι μόνο αυτό αλλά να δω και την ποινή που θα επιβληθεί σ’ αυτούς που δεν εκτιμούν τα χρήματα και την προσωπικότητα εκείνων που τους πληρώνουν. Από τη στιγμή, όμως, που όλοι αισθάνονται βολεμένοι αποκλείεται να γίνουμε μάρτυρες τέτοιου σκηνικού! Όσο οι πολιτικοί αρνούνται να εκσυγχρονίσουν το Δημόσιο, δεν υφίσταται η παραμικρή ελπίδα εξυγίανσης της κατάστασης.
Φτάσαμε σε σημείο να δημιουργούμε υπηρεσίες για να κάνουν τη δουλειά άλλων υπηρεσιών που, όμως, έχουν αποφασίσει ότι δε θα την κάνουν! Φτάνουμε σε σημείο να δημιουργούμε ελεγκτικούς μηχανισμούς για να ελέγχουν εκείνους που θα έπρεπε λογικά να ασκούν έλεγχο αλλά δεν το κάνουν. Τι μένει; Μα τι άλλο! Να δημιουργήσουμε ένα άλλο κράτος που θα κληθεί να ταχτοποιήσει το ήδη υπάρχον. Ένα άλλο κράτος που θα δώσει ταυτότητα στον κάθε «Κανένα»!