 |
| Το αποτέλεσμα των εκπαιδευτικών επαναστάσεων |
Οι «επαναστάσεις» στην εκπαίδευση είναι πολύ συχνό και πλέον γραφικό
φαινόμενο. Παρόλ’ αυτά, και μετά από εξαιρετικά μεγάλο διάστημα ενασχόλησής μου
με τον χώρο, δεν έχω καταφέρει να συνδέσω τη συχνότητα αυτών των επαναστάσεων με
μια λογική αιτία. Ίσως όλη αυτή η κινητικότητα να οφείλεται στο γεγονός ότι
είναι σχετικά ανέξοδες και το κυριότερο ότι μπορούν να ανακοινώνονται κάθε τόσο,
να συζητιούνται για λίγο, να προκαλούν μικροαγωνίες και να καταλήγουν «σκελετοί
στο κελάρι». Σε οποιοδήποτε άλλον τομέα οι επαναστάσεις κοστίζουν και προκαλούν
αναστάτωση και τέτοια πράγματα δεν τα επιθυμεί καμιά ελληνική κυβέρνηση.
Πριν κάποια χρόνια κάποιος υπουργός Παιδείας,
κάποιας κυβέρνησης, ακολουθώντας το έθιμο, αποφάσισε να προχωρήσει σε μια ακόμη
επανάσταση στον χώρο της εκπαίδευσης. Αδυνατώ να συνδέσω το γεγονός τόσο με τον
υπουργό όσο και με την κυβέρνηση στην οποία ανήκε. Κι αυτό πρέπει να ληφθεί
σοβαρά υπόψη από εκείνους που ετοιμάζουν τις επόμενες εκπαιδευτικές
επαναστάσεις. Θα συζητηθούν για λίγο, θα εμφανιστούν στα κανάλια κι αυτό ήταν
και πάει. Υστεροφημία με «ριζοσπαστικές» αλλαγές στην εκπαίδευση δεν πέτυχε
κανείς.
Βέβαια, τα λέω δεν τα λέω εγώ, οι ανατρεπτικές και
προοδευτικές ιδέες δεν πρόκειται να σταματήσουν ποτέ κι αυτό ίσως είναι καλό.
Πλέον έχουμε εθιστεί σε αυτές και τις αναμένουμε.
Ο ξεχασμένος υπουργός, λοιπόν, είχε αποφασίσει
-σίγουρα μετά από εισηγήσεις των πάνσοφων συμβούλων του- ότι το μάθημα της Έκθεσης
δεν θα έπρεπε να ζητείται ως ένα απλό κείμενο. Η Έκθεση των μαθητών έπρεπε να
αποκτήσει ζωντάνια και ρεαλισμό και να είναι ενταγμένη σε κάποιο επικοινωνιακό
πλαίσιο. Έτσι, τα κείμενα των μαθητών πλέον θα έπρεπε να οργανώνονται σε μορφή «άρθρου»,
«εισήγησης» ή «επιστολής» (έστω κι αν κανείς δεν στέλνει πια επιστολές). Οι
υπεύθυνοι πίστευαν ότι κάτι τέτοιο θα ανέτρεπε την κατάσταση που ήδη είχε
αρχίσει να διαμορφώνεται, ότι οι μαθητές θα μπορούσαν να κατανοήσουν και κυρίως
να χειρίζονται καλύτερα τη γλώσσα αναζητώντας και αποτυπώνοντας τις αποχρώσεις και
τις διαφορές της ανάλογα με την επικοινωνιακή περίσταση.
Η επανάσταση ανακοινώθηκε, εφαρμόστηκε, προκάλεσε
αγωνίες και προβληματισμούς και τελικά έφερε αποτελέσματα που προσιδιάζουν στην
υδάτινη τρύπα. Τα θέματα άρχισαν να διατυπώνονται σύμφωνα με τις κοσμοϊστορικές
προτάσεις, οι μαθητές συνέχισαν να γράφουν εκθέσεις, όπως το έκαναν και στο
παρελθόν, χρησιμοποιώντας κάποια τυπικά εξωτερικά και άλλα τόσα εσωτερικά
χαρακτηριστικά και αυτό ήταν. Παρατηρώντας κανείς την ποιότητα αντίληψης και
εκφοράς του λόγου των σημερινών μαθητών αντιλαμβάνεται ότι τα πράγματα όχι μόνο
δεν διορθώθηκαν αλλά χειροτέρευσαν επικίνδυνα. Οι μαθητές, τα τελευταία χρόνια,
γνωρίζουν όλο και λιγότερες λέξεις και ακόμη λιγότερες μπορούν να
χρησιμοποιήσουν σωστά. Η κατανόηση των όσων διαβάζουν κινείται σε απλοϊκά
επίπεδα ενώ και η δυνατότητά τους να εξηγήσουν το οτιδήποτε, ακόμη και το πιο
απλό, θυμίζει τη Βαβέλ της Γένεσης.
Όλα είναι έτοιμα για μια καινούρια επανάσταση στον χώρο
και το μάθημα της Γλώσσας δεν θα μπορούσε να μείνει έξω από τον χορό. Ακούγοντας
ή διαβάζοντας κάποιος το μεγαλόπνοο σχέδιο και κυρίως την ορολογία που
χρησιμοποιείται κατανοεί εξαρχής ότι πρέπει να κρατάει μικρό καλάθι. Οι
υπεύθυνοι ανακοίνωσαν το σχέδιο και αποσύρθηκαν στον περιχαρακωμένο χώρο τους,
οι σύμβουλοι μεταφέρουν τις ανακοινώσεις στην εκπαιδευτική κοινότητα και θα
αποσυρθούν στον δικό τους και θα απομείνουν οι εκπαιδευτικοί να παλεύουν με το θεριό, να εκτίθενται στους μαθητές και να προσπαθούν να βγάλουν το φίδι από
την τρύπα. Κι όλα αυτά ενώ έχουμε ήδη φτάσει στα μέσα Φεβρουαρίου λίγους μόνο
μήνες πριν τις πανελλαδικές, στις οποίες θα εφαρμοστεί(;) το νέο πλάνο.
Το βλέπω να έρχεται. Τα θέματα στο μάθημα της Γλώσσας
θα διατυπωθούν με... επαναστατικό τρόπο, οι υποψήφιοι θα τα περιλάβουν με τον
τρόπο που μόνο αυτοί γνωρίζουν, θα γράψουν όπως ακριβώς ξέρουν και όοολοι θα
είναι ευχαριστημένοι.
Μια ακόμη τρύπα στο νερό, με την ευθύνη του πιο ζωηρού
υπουργείου, βρίσκεται στα σκαριά.
