Ο άνθρωπος ΔΕΝ είναι ον κοινωνικό -αλλά ας μείνει μεταξύ μας-

Το κεφάλαιο με τίτλο «Μοναχικότητα, η μεγάλη Κοινωνικότητα» και υπότιτλο γεμάτο νόημα -η επανάσταση κατά των ηλιθίων και της εξίσου ηλίθιας αντίληψής τους- στο «Εγχειρίδιο Επιβίωσης» ξεκινά με την καταλυτική έκφραση - προτροπή κοινωνικοποίησης μιας συνήθως άσχετης και επικίνδυνης μαμάς προς το παιδάκι της: «Πήγαινε, βρε, να παίξεις με τα άλλα παιδάκια! Γιατί κάθεσαι εδώ σαν μονόλυκος;». Με το συγκεκριμένο τρόπο εκδηλώνεται η υποχρέωση και ταυτόχρονα το άγχος της … μαμάς να κοινωνικοποιήσει το μικρό μπόμπιρά της, αφού μια τέτοια εντολή θεωρεί ότι έχει λάβει από το κοινωνικό περιβάλλον και τη … Φύση αλλά και γιατί μάλλον είναι το μόνο που μπορεί να κάνει για τη συγκεκριμένη πολύπλοκη και απρόβλεπτη διαδικασία!
Το συγκεκριμένο απόσπασμα σκέφτηκα, όταν έλαβα την εντολή να γράψω για την κοινωνικότητα και τη φύση της. Από τον τίτλο ήδη του κεφαλαίου φαίνεται ξεκάθαρα ότι προσωπικά θεωρώ ότι στις μέρες μας κυρίαρχη είναι η αξία της μοναχικότητας κι όχι εκείνη της «κοινωνικότητας», τουλάχιστον όπως αυτή προσεγγίζεται από τον κάθε ανόητα άσχετο που αποδίδει στην απλοϊκή και ανούσια συνύπαρξη ατόμων κοινωνικές διαστάσεις.
Η συζήτηση ως προς τη φύση της κοινωνικότητας - συλλογικότητας και άρα της σχέσης ατόμου - κοινωνίας (δύο άτομα και πάνω είναι τέτοια) φαίνεται ότι καλά κρατεί «από τότε που εμφανίστηκε ο άνθρωπος στη Γη» και δεν ξέρω αν ο προβληματισμός απασχόλησε και τους δεινοσαύρους, οπότε υφίσταται και πριν την εμφάνιση του ανθρώπου στη Γη! Η βασική απορία κινείται γύρω από το αν το συγκεκριμένο γνώρισμα είναι έμφυτο, θέση που θεωρώ αβάσιμη, μάλλον ανούσια και παραπλανητική ως δίλημμα! Ως έμφυτο συστατικό του ανθρώπινου χαρακτήρα, η έκφραση - τήρηση της κοινωνικότητας δε θα απαιτούσε θεσμούς κοινωνικοποίησης, εξουσίες, νόμους και ποινές! Έμφυτη, άρα ενστικτώδης είναι η επιθετικότητα και η βία, όχι όμως η κοινωνικότητα! Άλλωστε αρκετά από τα μεγαλύτερα επιστημονικά, καλλιτεχνικά, τεχνολογικά επιτεύγματα αλλά και καθοριστικές της ιστορικής πορείας επιλογές σε στιγμές απομόνωσης - μοναχικότητας γεννήθηκαν κι όχι σε στιγμές του στιλ «είμαι κεφάτη, γυρίζω από … κάπου»!
Έτσι κι αλλιώς πρόκειται για ανούσιο προβληματισμό, αφού ακόμη και στην περίπτωση που δεχτούμε ότι η κοινωνικότητα είναι έμφυτη, έχουμε καταφέρει ό,τι έχουμε καταφέρει και με άλλα παρόμοια γνωρίσματα, όπως τη φαντασία και την περιέργεια, δηλαδή να τα εξαλείψουμε! Και δεν είναι δύσκολο να αποδειχτεί ο μη έμφυτος χαρακτήρας της κοινωνικότητας αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στην καθημερινότητά μας. Η προσπάθεια κάθε αγροίκου να μου πάρει τη θέση στην ουρά, η επιθετική οδήγηση του στιλ «ο Χάρος βγήκε παγανιά» του κάθε μικρόμυαλου και ανασφαλούς που μ’ αυτόν τον τρόπο εξωτερικεύει τις καταπιέσεις του, το ρουσφέτι, η καταστροφή του περιβάλλοντος, τα αυθαίρετα που κοντεύουν να γίνουν περισσότερα από τα νόμιμα αποτελούν δείγματα κοινωνικότητας; Όχι δα! Έκφραση αδικίας και εκμετάλλευσης είναι! Συνθήματα του στιλ «νόμος είναι το δίκιο του εργάτη» δείχνουν κοινωνικότητα; Δηλαδή, το δίκιο του εκπαιδευτικού, του επιστήμονα, του καλλιτέχνη, του επιχειρηματία έχουν μικρότερη αξία στο πλαίσιο της συλλογικότητας και άρα της διαμόρφωσης κανόνων;
Είναι ολοφάνερο ότι μετά από συντονισμένες προσπάθειες ελάχιστα έχουμε καταφέρει ως προς την καλλιέργεια του συγκεκριμένου γνωρίσματος. Πάντως έμφυτη ή όχι η κοινωνικότητα, ελάχιστη σημασία έχει. Προσωπικά θα συνεχίσω δε να τη θεωρώ ως τον αναγκαίο συμβιβασμό που ήταν πάντα απαραίτητος για την κάλυψη είτε, αρχικά, βασικών (επιβίωση) είτε άλλων (εκπλήρωση στόχων) αναγκών! Η κοινωνικότητα ως αξιωματικός (όχι των ενόπλων δυνάμεων) συμβιβασμός καλλιεργείται (με όχι ιδιαίτερη επιτυχία) και η ποιότητά της εξαρτάται από πλήθος παραμέτρων, όπως την παιδεία που λαμβάνουμε από συγκεκριμένους θεσμούς (διαφορετικούς σε κάθε εποχή και κοινωνία) και τις ανάγκες που δημιουργούνται από το επίπεδο των επιθυμητών στόχων, την αίσθηση ασφάλειας ή ανασφάλειας του κάθε ατόμου ή ενός ευρύτερου συνόλου.
Υπάρχει μία και μόνο περίπτωση διασφάλισης αδιατάρακτης κοινωνικότητας ως επιδίωξη συλλογικότητας και δεν είναι άλλη από τη διασφάλιση μιας σχεδόν αδύνατης, ιδανικής ισορροπίας μεταξύ ατόμου και κοινότητας (μικρής ή μεγάλης αδιάφορο). Όταν κυριαρχεί η αίσθηση ότι η προσφορά ενός ατόμου - μέλους σ’ ένα χώρο εργασίας, σε μια ερωτική ή φιλική σχέση, στο πλαίσιο μιας οικογένειας, ενός σχολείου, ενός κράτους ή άλλου συλλογικού μηχανισμού, αντισταθμίζεται από το κέρδος που αποκομίζει από το σύνολο, τότε η κοινωνικότητα εμφανίζεται ως ένας σχεδόν ελεύθερος συμβιβασμός, γεγονός που διασφαλίζει διάθεση προσφοράς (παραγωγικότητας - δημιουργικότητας) από κάθε μονάδα. Έτσι, σε κοινωνίες που παρέχουν σημαντικά περιθώρια ασφάλειας και προοπτικής στα μέλη τους συναντάται σε μεγάλα ποσοστά, εκτός των άλλων, και η εθελοντική -συχνά ανθρωπιστική- δράση, ενώ στην αντίθετη περίπτωση κάθε μονάδα σκέφτεται και ενεργεί περισσότερο ατομοκεντρικά.
Σ’ αυτή, τη δεύτερη, περίπτωση, η αίσθηση ανισότητας ευνοεί συγκρούσεις ή ακόμη και διασπάσεις (διαζύγια, διάσπαση παρέας, ρήξη σχέσεων), αφού κάποιο ή κάποια άτομα αισθάνονται ότι αδικούνται προσφέροντας ή πιστεύοντας ότι προσφέρουν περισσότερα από όσα απολαμβάνουν από το σύνολο. Ίσως αυτό εξηγεί τη (σχεδόν γονιδιακής προέλευσης) αντικοινωνικότητα του Έλληνα! Ενώ ως λαός έχουμε την (ψευδ)αίσθηση ότι είμαστε ιδιαιτέρως κοινωνικοί -(σαχλο)παρέες, (σαχλο)κουβέντες, (σαχλο)γελάκια- φαίνεται ότι η ουσία της κοινωνικότητας ως επιδίωξη σεβασμού, ευγένειας, δικαιοσύνης, ισότητας, θετικής διάθεσης, παραγωγικότητας σπανίζει σε σημαντικές πτυχές της καθημερινότητάς μας, παρέχοντας ζωτικό χώρο στην επιθετικότητα, την αδικία και την προσπάθεια εκμετάλλευσης των υπολοίπων.
Ζώντας ο Έλληνας σε μια κοινωνία που δε διασφαλίζει για τους περισσοτέρους στοιχειώδη προοπτική -οικονομική, επαγγελματική, επιστημονική, πολιτική- που έχει αποδεχτεί την αυθαιρεσία, την αδικία, την ανισότητα και τη μετριότητα ως φυσιολογική πραγματικότητα, σχεδόν μη κολάσιμη, έχει την αίσθηση ότι το σύνολο διαρκώς απαιτεί χωρίς και να του προσφέρει. Λείπει το κίνητρο της συλλογικής συνείδησης και αργά ή γρήγορα ακόμη και ο πιο ενάρετος - ομαλά κοινωνικοποιημένος θα καφροποιηθεί σε μια προσπάθεια να καταφέρει να επιβιώσει! Η ελληνική κοινωνία έχει, σχεδόν στο σύνολό της, μετατραπεί σε παράγοντα αρνητικής κοινωνικοποίησης έχοντας απομακρυνθεί επικίνδυνα από την πιθανότητα διαμόρφωσης της ισορροπίας - κινήτρου (άτομα με ισχυρούς στόχους και ομάδα προοπτικής) που απαιτείται για την εκδήλωση της κοινωνικότητας και το σεβασμό της συλλογικότητας.
Κι επειδή στο πλαίσιο της ελληνικής πραγματικότητας λείπει το κίνητρο καλλιέργειας κοινωνικότητας και διασφάλισης της συλλογικότητας μένει στον καθένα μας μία και μόνη λύση - ευθύνη που δεν είναι άλλη από την απλή προσπάθεια διαμόρφωσης κλειστών ιδανικών κοινωνιών (οικογένεια, σχολείο, εργασία, φίλοι) επιλεγμένων ατόμων όπου θα μπορεί να βιώνει αβίαστα την κοινωνικότητα και θα επιδιώκει την υγιή και ισότιμη συλλογικότητα επηρεάζοντας θετικά τα κλειστά - μικρά περιβάλλοντα στα οποία κινείται καθημερινά. Πολλά τέτοια μικρά υγιή σύνολα είναι πιθανό, κάποια στιγμή, να εμπνεύσουν τελικά και κάποια μεγαλύτερα!
Κάτι τέτοιο μάλλον απέχει μερικά έτη φωτός από την ελληνική πραγματικότητα!

*Η φωτο αποδεικνύει τη διαχρονική εμφυτότητα του
ανθρώπου και τον επίσης έμφυτο σεβασμό προς το συνάνθρωπο

Τα "έξυπνα σχολεία" με έξυπνα τούβλα φτιάχνονται...

Μπορεί κανείς να κατηγορήσει το υπουργείο Παιδείας για παραλείψεις, για ολιγωρίες, για συντηρητισμό, για έλλειψη οργάνωσης αλλά κανείς μα κανείς δεν μπορεί να το κατηγορήσει για έλλειψη πρωτοτυπίας στην ονομασία σχεδιαζόμενων αλλαγών! Κάθε μεταβολή που έχει σχεδιαστεί από το συγκεκριμένο υπουργείο μπορεί να θυμίζει «ασκήσεις επί χάρτου» -αφού συνήθως μένει στα χαρτιά χωρίς προοπτική ουσιαστικής υλοποίησης- αλλά πάντα διέθετε ένα «πιασιάρικο» και υπεραισιόδοξο όνομα ταυτισμένο τουλάχιστο με επανάσταση. Η παράδοση συνεχίζεται με το πολυδιαφημισμένο «έξυπνο σχολείο», το οποίο είναι πανέτοιμο … στα χαρτιά.
Μάλιστα! Το σχολείο της χώρας μας και με βάση το σχεδιασμό των υπευθύνων θα γίνει «έξυπνο»! Πλέον μπορούμε να αισθανόμαστε περηφάνια όχι μόνο για το ένδοξο παρελθόν μας αλλά και αισιοδοξία για το μέλλον μας αλλά… Δηλαδή, τι μας λένε οι υπεύθυνοι; Ότι το σχολείο πρόκειται στο μέλλον -έστω το άμεσο- να γίνει «έξυπνο» και άρα ότι το σχολείο που είχαμε μέχρι τώρα δεν ήταν «έξυπνο» άρα ήταν βλαμμένο και ηλίθιο; Και μας το λένε έτσι κατάμουτρα και ανερυθρίαστα και περιμένουν να το δεχτούμε; Καλοί μου άνθρωποι η χώρα μας διέθετε και στο παρελθόν «έξυπνα σχολεία» και ίσως τόσο έξυπνα που κανένα σημερινό σχολείο δεν πρόκειται γίνει!
Χρειάζεται μήπως να θυμίσω το «κρυφό σχολειό»; Υπήρξε ή πρόκειται να υπάρξει εξυπνότερο σχολείο απ’ αυτό; Σιγά και μην υπάρξει! Γιατί το «κρυφό σχολειό» ενώ ήταν κρυφό -όπως ξεκάθαρα άλλωστε δηλώνει το όνομά του- το … έβρισκαν και οι μαθητές του και οι δάσκαλοί του μέσα στα σκοτάδια και σε δρόμους δύσβατους, ενώ σήμερα… Τι γίνεται σήμερα; Τα σχολεία είναι «ολοφάνερα» κι όχι «κρυφά» αλλά αρκετοί και μαθητές και εκπαιδευτικοί δυσκολεύονται ή και αδυνατούν να τα εντοπίσουν, με αποτέλεσμα να αναγκάζονται να χάνουν το χρόνο τους σε άλλους χώρους και ασχολίες.
Τέλος πάντων! Σύμφωνα με τις εξαγγελίες το «έξυπνο σχολείο» θα έχει συγκεκριμένα, «έξυπνα» χαρακτηριστικά και μεγαλεπήβολους στόχους και πάνω απ’ όλα θα σέβεται το περιβάλλον συμβάλλοντας στην προστασία του. Το επερχόμενο σχολείο όχι μόνο δε θα είναι ενεργοβόρο αλλά θα εξοικονομεί ενέργεια. Οι «κακές γλώσσες», που δε λείπουν από πουθενά, λένε ότι αυτό, για λόγους οικονομίας, θα επιτευχθεί με την επιβολή συγκεκριμένων και απαράβατων κανόνων. Στο πλαίσιο αυτό μαθητές και εκπαιδευτικοί θα είναι αναγκασμένοι το χειμώνα να ντύνονται σαν κρεμμύδια, ώστε να μην υφίσταται ανάγκη θέρμανσης ενώ όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τα ανεκτά όρια δε θα γίνονται μαθήματα, ώστε να μην απαιτείται ψύξη των σχολικών χώρων. Το σημαντικότερο όμως μέτρο προς την κατεύθυνση αυτή οι ίδιες πάντα «κακές γλώσσες» υποστηρίζουν ότι θα συνδέεται με τους μαθητές εκείνους που δε θα επιδεικνύουν την απαιτούμενη διάθεση για μάθηση, δηλαδή τους τεμπέληδες και ηλιθίους. Αυτοί θα εξαναγκάζονται σε αυτοκτονία! Με τον τρόπο αυτό θα περιορίζεται η σπατάλη υπερπολύτιμων στις μέρες μας αγαθών, όπως το οξυγόνο, το νερό και η τροφή.
Ταυτόχρονα και σύμφωνα, αυτή τη φορά, με τις «καλές γλώσσες» το «έξυπνο σχολείο» θα στηρίζεται σε συγκεκριμένους πυλώνες όπως την ανθρωποκεντρική και περιβαλλοντική εκπαίδευση, τη γλωσσομάθεια, την ψηφιακή σύγκλιση και τη σύνδεση της Παιδείας με τον αθλητισμό και τα Ολυμπιακά ιδεώδη. Κάπου εδώ επανεμφανίζονται οι «κακές γλώσσες» και ισχυρίζονται ότι έχει ήδη εντοπιστεί το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο αφθονεί στη χώρα μας και θα κληθεί να στηρίξει την υλοποίηση των πανέμορφων αυτών στόχων. Ειδικοί εμπρηστές και καταπατητές από την Πελοπόννησο και την Πάρνηθα θα δώσουν και την ψυχή τους στα περιβαλλοντικά προγράμματα, ενώ σύσσωμη η εθνική ομάδα άρσης βαρών είναι ήδη πανέτοιμη να συνδέσει την Παιδεία μας με τα … Ολυμπιακά ιδεώδη. Παράλληλα, γίνονται ήδη επαφές με βουλευτές συγκεκριμένου κόμματος, οι οποίοι θα πρωταγωνιστήσουν στα πολυπολιτισμικά προγράμματα του «έξυπνου σχολείου».
Γίνεται φανερό ότι στο ανθρώπινο δυναμικό δε θα συναντήσουμε προβλήματα αλλά οι «κακές γλώσσες» αναρωτιούνται: «Μα όλοι αυτοί οι … πυλώνες αποτελούν πυλώνες του «έξυπνου σχολείου» και δεν αποτελούσαν πυλώνες του παραδοσιακού και βλαμμένου»; Δηλαδή, το ανόητο σχολείο του παρελθόντος και του παρόντος δε στόχευε στα συγκεκριμένα; Κι αν δε στόχευε στα συγκεκριμένα -έστω κι αν στο σημάδι δε θύμιζε τίποτε από Γουλιέλμο Τέλλο- πού στο καλό στόχευε;
Μήπως στόχο του «χαζοσχολείου» που βιώσαμε γενιές και γενιές αποτελούσε όχι ο εξανθρωπισμός αλλά ο … εκζωισμός του ανθρώπου; Μήπως στόχο του αποτελούσε η διδασκαλία καταστροφής του περιβάλλοντος, η δημιουργία προκαταλήψεων απέναντι στις σύγχρονες τεχνολογίες, η διαιώνιση του εθνικιστικού μίσους και του φανατισμού απέναντι σε διαφορετικούς ανθρώπους και πολιτισμούς, Μήπως στόχος του ήταν ο εθισμός στην ντόπα και τη βία κι όχι η διαμόρφωση ανθρώπων που να σέβονται και να αναγνωρίζουν τα αθλητικά ιδεώδη; Νομίζω ότι τίποτε από αυτά τα παλιοπράγματα δεν αποτέλεσε στόχο κανενός σχολείου, όσο βλαμμένο κι αν ήταν αυτό! Κι εδώ βρίσκεται η ουσία.
Ένα «έξυπνο σχολείο», όσο ευφυές κι αν είναι, χρειάζεται και έξυπνους ανθρώπους που θα το στελεχώσουν. Απαιτεί και έξυπνες κοινωνίες που θα το κατανοήσουν, θα το σεβαστούν και θα το στηρίξουν. Να υποθέσω ότι οι υπεύθυνοι έχουν ήδη προγραμματίσει τις κινήσεις τους και δε θα βρεθούν ανέτοιμοι και πάλι; Να υποθέσω ότι ήδη έχει αρχίσει η προετοιμασία και η κατάρτιση εκπαιδευτικών που θα κληθούν να στηρίξουν αυτή τη … νέα έξυπνη σχολική πραγματικότητα; Ότι έχουν καθοριστεί τα κριτήρια επιλογής των συγκεκριμένων, τα κίνητρα που θα τους δοθούν, ο τρόπος και οι φορείς αξιολόγησής τους, ώστε να διασφαλίζεται η απαραίτητη διάθεση και προσπάθεια; Αυτά είναι τα σημαντικά κι από αυτό το σημείο πρέπει να ξεκινήσει επιτέλους η προσπάθεια. Κάποιοι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι τα «έξυπνα σχολεία» δε χτίζονται με έξυπνα τούβλα και ευφυείς τεχνολογίες αλλά με έξυπνους ανθρώπους. Τα τούβλα, ακόμα και τα έξυπνα, πάντα τούβλα θα είναι!

*Εδώ και καιρό πιστεύω ότι καλό σχολείο είναι το ... κλειστό σχολείο

Όσα δεν είχαμε πει στους υποψηφίους...

Στη λίστα των λαϊκιστών το θέμα κατέχει μια από τις κορυφαίες θέσεις! Η ανόητη παραπληροφόρηση, οι βλακώδεις αντιπολιτευτικές κραυγές, η βδελυρή κολακεία, ο κροκοδείλιος κλαυθμός και οδυρμός, το βλακώδες καλόπιασμα, η άσκοπη αιτιολόγηση των αδυναμιών, η ηλίθια κριτική από ανθρώπους που αγνοούν την ουσία του πράγματος, όλα αυτά συνυπάρχουν σε θλιβερά τρομοκρατικές δόσεις σε συζητήσεις και δράσεις που συνδέονται με τις πανελλαδικές εξετάσεις. Και κατά τη φετινή χρονιά καμιά μεταβολή, καμιά έκπληξη, τίποτε το ενδιαφέρον από όλους εκείνους που βρίσκουν -τη συγκεκριμένη περίοδο- μια καλή αφορμή για να εμφανιστούν, να ακουστούν, να δώσουν το παρόν. Βαρετοί και βρόμικοι όσο και τα μύδια! Και τουλάχιστον τα μύδια έχουν και μια νοστιμιά!
Κάθε που σκάνε μύτη οι πανελλαδικές, οι ανίδεοι πνίγονται στη λαϊκιστική υποκρισία τους με στιλ δραματικό: «αχ, αυτές οι βάρβαρες οι εξετάσεις που καταπιέζουν τα καημένα τα παιδιά και τα εξουθενώνουν»!
Μωρέ τι μας λες; Δηλαδή, σαν πότε πρέπει να έρθουν οι μπούληδες που ανατρέφει η πλειονότητα των οικογενειών σε επαφή με την πραγματικότητα; Σαν πότε θα πρέπει να αρχίσει να συνειδητοποιεί ο κάθε μπούλης και η κάθε μπούλα ότι στη ζωή τους θα καλούνται συνεχώς να αποδεικνύουν την αξία τους; Γιατί μη μου πει κανένας ότι στη ζωή τους δε θα κρίνονται διαρκώς! Θα κρίνονται και θα παρακρίνονται. Θα κρίνονται επαγγελματικά, κοινωνικά, πνευματικά και με τέτοιες κρίσεις ορισμένοι θα γίνονται αποδεκτοί, θα εξελίσσονται και κάποτε θα διαπρέπουν ενώ άλλοι θα θεωρούνται βλάκες, ανίκανοι, ανίδεοι, ηλίθιοι, χωρίς τσαμπουκά και θα οδηγούνται στη μετριότητα του περιθωρίου και της απαξίωσης, στην ανέχεια των 500 και 600 € χωρίς προοπτική βελτίωσης
Οι πανελλαδικές είναι, δυστυχώς, το πρώτο βήμα επαφής με μια πραγματικότητα που θα συνοδεύει αυτά τα παιδιά διαρκώς. «Δυστυχώς», όχι γιατί είναι πολύ νωρίς γι αυτό, αλλά επειδή ήδη είναι απελπιστικά πολύ αργά, αφού θα έπρεπε να έχουν προηγηθεί παρόμοιες εμπειρίες! Αλλά όταν όλο και περισσότερα παιδιά μεγαλώνουν μέσα στο αδιαπέραστο καβούκι μιας υπερπροστατευτικής οικογένειας, αδύναμης να αναλάβει τις ευθύνες της διαπαιδαγώγησης, τότε είναι πράγματι κρίμα! Και είναι κρίμα γιατί η μαμά και ο μπαμπάς δε θα έχουν πάντα τη δυνατότητα να επιβάλλουν ή να δικαιολογούν αποφάσεις, θέσεις, συμπεριφορές, ώστε να μην κακοκαρδίσουν τα βλαστάρια τους. Δε θα είναι πάντα δίπλα για να τους κρατούν το χέρι στις δύσκολες στιγμές. Τα παιδιά, είτε τους αρέσει είτε όχι και κυρίως είτε έχουν προετοιμαστεί είτε όχι, θα κληθούν να αξιοποιήσουν ευκαιρίες, να προασπίσουν δικαιώματα, να αναλάβουν ευθύνες, να αντιμετωπίσουν προβλήματα, να οδηγηθούν σε αποφάσεις, να αναζητήσουν εργασία, να … επιλέξουν και να διαμορφώσουν τη δική τους ζωή και τελικά να αγωνιστούν και να το κάνουν μόνα τους!
Οι πανελλαδικές είναι για αρκετούς απλώς η τελεία του παραμυθιού! … και έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα. Κάπως έτσι τελειώνουν τα παραμύθια. Ναι, αλλά ελάχιστοι και από τους φετινούς υποψηφίους γνωρίζουν με τρόπο ουσιαστικό τις προϋποθέσεις για να ζήσουν καλύτερα. Οι περισσότεροι, για πρώτη φορά στα δεκαοχτώ τους -πόσο τραγικά αργά- συνειδητοποιούν ήδη ότι οι πραγματικές απαιτήσεις δεν κινούνται στους χαλαρούς ρυθμούς της ψευδαίσθησης για τον κόσμο που τους διαμόρφωσαν ανεύθυνοι εκπαιδευτικοί και ανίκανοι και συντηρητικοί γονείς στο πλαίσιο σχολείων, φροντιστηρίων, οικογενειών. Ορισμένοι θα το συνειδητοποιήσουν λίγο αργότερα και όταν ανακοινωθούν οι βαθμοί, δηλαδή η πρώτη αντικειμενική αξιολόγηση της προσπάθειάς τους.
Το πρώτο σοκ από την επαφή τους με την πραγματικότητα μάλλον θα είναι ισχυρό. Και εννοείται ότι γι αυτό δε θα φταίει η πραγματικότητα αλλά εκείνοι που δεν τους προετοίμασαν γι αυτή! Ορισμένοι θα διδαχτούν από αυτό και στη συνέχεια θα προσπαθήσουν περισσότερο. Κάποιοι άλλοι απλώς θα αποποιηθούν των ευθυνών τους και απλώς θα συνεχίσουν να δέχονται απανωτά σοκ.
Η σύγχρονη πραγματικότητα επιβάλλει ρυθμούς ταχύτατους, πολύ διαφορετικούς από εκείνους του παρελθόντος. Οι σημερινοί νέοι καλούνται να τους ακολουθήσουν. Η προετοιμασία τους πρέπει να ξεκινάει πολύ νωρίς και πρέπει να είναι ουσιαστική. Πάντα -όσο κι αν άλλα λένε οι απύθμενα συντηρητικοί- έτσι ήταν. Πότε άραγε ξεκινούσε στο παρελθόν η προετοιμασία των παιδιών για τη ζωή τους; Δεν ήταν το αγόρι που από πολύ, μα πάρα πολύ νωρίς ακολουθούσε τον πατέρα του στη δουλειά, ώστε να τη μάθει; Πότε το κορίτσι άρχιζε να ανοίγει φύλλο για πίτα, να ξεσκατώνει τα μικρότερα αδέρφια του, να καθαρίζει και να συμμαζεύει; Μήπως όλα αυτά ξεκινούσαν μετά την παιδική ή ακόμη χειρότερα την εφηβική ηλικία; Όχι βέβαια! Τα … βάσανα της προετοιμασίας - κοινωνικοποίησης ξεκινούσαν ιδιαίτερα νωρίς και ιδιαίτερα βάρβαρα. Απλώς στις απαιτήσεις εκείνης της εποχής μπορούσε να ανταποκριθεί ο κάθε γονιός ενώ σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει (σίγουρα προς το καλύτερο!) και οι περισσότεροι δεν κατάφεραν, μάλλον επειδή δεν είχαν τη διάθεση, να προσαρμοστούν.
Έτσι είναι τα πράγματα και είναι μέγιστη βλακεία ο θρήνος για τα παιδιά που «δε χαίρονται την παιδική ηλικία τους». Τα παιδιά θα συνεχίσουν να παίζουν και να χαίρονται την παιδικότητά τους, αν οι γονείς αρχικά και οι εκπαιδευτικοί λίγο μετά συνειδητοποιήσουν ότι το παιχνίδι σήμερα πρέπει να αποκτήσει διαφορετικό περιεχόμενο. Παράλληλα, όμως, τα σημερινά παιδιά πρέπει να στρέφονται από νωρίς και σε άλλα ενδιαφέροντα που θα τους καλλιεργήσουν την αίσθηση ότι η μελέτη, το διάβασμα, η οργανωμένη προσπάθεια, ο υψηλός στόχος δεν είναι τα περίεργα, αλλά τα φυσιολογικά. Τα παιδιά που σήμερα μεγαλώνουν με τα τηλεοπτικά κατασκευάσματα που καμιά σχέση δεν έχουν με την πραγματικότητα ή με τις συντηρητικές ιδέες των γονιών και των εκπαιδευτικών τους, θα αποτελέσουν στο μέλλον την … κουτσή Μαρία, Φεβρωνία, Ευδοξία ή τον κουτσό Θρασύβουλο, Ευτύχιο, Βρασίδα! Και το πρόβλημα είναι ότι σε μια εποχή που χρειάζεται λαγούς κι όχι χελώνες, οι «κουτσοί», -εξαιτίας του κουνουπιδένιου μυαλού τους κι όχι σωματικών αναπηριών- δεν έχουν την παραμικρή τύχη!
Η ζωή είναι -όχι μόνο σήμερα- όπως και οι πανελλαδικές. Συνεχείς εξετάσεις! Ανταμείβει εκείνους που προσπαθούν με πρόγραμμα, εκείνους που αφιερώνουν χρόνο στην απόκτηση εφοδίων, εκείνους που δε συμβιβάζονται, εκείνους που αμφισβητούν το συντηρητισμό και περιθωριοποιεί όσους επιφανειακά μόνο προσεγγίζουν τις απαιτήσεις, όσους ζουν στην κοσμάρα τους χωρίς την παραμικρή επαφή με την πραγματικότητα, όσους υποτάσσονται στη λογική του «έτσι μεγαλώσαμε, τι να κάνουμε;». Απλώς όλες αυτές οι κρίσεις που περιμένουν τους νέους παρουσιάζονται με διαφορετικές ονομασίες. Κάποια στιγμή θα λέγονται επιλογή για μια θέση εργασίας, κάποια άλλη προαγωγή ή αποδοχή από συνανθρώπους, φίλους, συντρόφους! Κι όλες αυτές οι καθημερινές κρίσεις θα προκαλούν σύγχυση και άγχος και διαψεύσεις και σοκ σε όσους δεν έχουν καταβάλλει την αναγκαία προσπάθεια, ενώ θα αντιμετωπίζονται ως κάτι φυσιολογικό και ως επιβράβευση από εκείνους που προετοιμασμένοι θα προχωρούν στη ζωή τους με γοργά βήματα προς την εξέλιξη και την επιτυχία.
Οι πανελλαδικές είναι για τους περισσοτέρους και από τους φετινούς υποψηφίους μια πρώτη επαφή με την πραγματικότητα. Δυστυχώς αρκετοί έφτασαν εδώ απροετοίμαστοι και η διάψευση θα είναι σκληρή. Το θέμα είναι να μην υπάρξουν πολλές ακόμα τέτοιες στη ζωή τους και για να συμβεί αυτό έχουμε υποχρέωση να πούμε ξεκάθαρα σ’ αυτά τα παιδιά ποια ήταν τα λάθη και οι παραλείψεις τους, ώστε να τα απαλλάξουμε από μελλοντικές διαψεύσεις που μπορεί να είναι καταστροφικές. Έχουμε υποχρέωση να δείξουμε σ’ αυτά τα παιδιά ότι η ζωή είναι ωραία, συναρπαστική, γεμάτη συγκινήσεις και ανταμοιβές, αλλά ότι δεν είναι ιδιαίτερα ξεκούραστη!

Οι φωτο δείχνουν ξεκάθαρα τι πραγματικά είναι βάρβαρο για ορισμένα παιδιά!!!