Κάθε χρόνο τα ίδια! Το τέλος των εξετάσεων των τελειοφοίτων σηματοδοτεί την έναρξη του επόμενου βήματος, τη συμπλήρωση δηλαδή του Μ(ηχανογραφικού) από το οποίο, σε ένα βαθμό, θα κριθεί σε ποια σχολή θα εισαχθεί ο κάθε υποψήφιος. Σε ένα βαθμό, γιατί σε έναν άλλο αυτό θα κριθεί από τις επιδόσεις του στις πανελλαδικές και σε έναν άλλο (όχι τον ίδιο άλλο αλλά έναν διαφορετικό άλλο) από την προετοιμασία που είχε κάνει κατά τα μαθητικά χρόνια του. Συζητήσεις επί συζητήσεων, προβληματισμοί, προτάσεις, συγκρούσεις, επιθυμίες κι αντιπαραθέσεις και, πολύ συχνά, οικογενειακά δράματα συνθέτουν το σκηνικό. Ένα έργο επαναλαμβανόμενο που ενώ οι περισσότεροι το βιώνουν ως δράμα, προσωπικά μου δίνει την αίσθηση κωμωδίας ενώ η απόφαση επιλογής του υποψηφίου μου φέρνει στο μυαλό συγκεκριμένη ιστορία κινουμένων σχεδίων με πρωταγωνιστές ψύλλους που εκτυλίσσεται σε … μαιευτήριο εντόμων και η οποία περιγράφεται αναλυτικά στο Εγχειρίδιο Επιβίωσης, σελ. 171.Κι ενώ αρκετοί μαθητές μου ισχυρίζονται ότι, όταν ο καλός Δημιουργός πρόσφερε καλότητα στο ανθρώπινο γένος, εγώ είχα αναχωρήσει για διακοπές οπότε και δεν πρόλαβα τη μοιρασιά, θα τους διαψεύσω προσπαθώντας να βοηθήσω στη σωστή συμπλήρωση του εντύπου του Μ. Εννοείται ότι για όσους το Μ δεν έχει και μεγάλη διαφορά από το Τζόκερ, αδυνατώ να κάνω το παραμικρό!
Βασική προϋπόθεση, λοιπόν, για τη συμπλήρωση του Μ αποτελεί ο υποψήφιος να έχει πάρει Μ στα χέρια του και μάλιστα φετινό. Κι αν θεωρείτε περιττή τη διευκρίνιση, κούνια που σας κούναγε, αφού δεν έχετε ζήσει όσα έχω ζήσει προσωπικά στη συγκεκριμένη διαδικασία. Αφού πάρει με το καλό το φετινό Μ, ο μαθητής πρέπει οπωσδήποτε να το φωτοτυπήσει, ώστε να μπορεί να κάνει τις αναγκαίες δοκιμές, να μεταβάλλει τις προτιμήσεις του, να το σκεφτεί και μία και δυο κι αν διαθέτει μυαλό μαρουλιού και τρεις φορές, μέχρι να κατασταλάξει στην τελική επιλογή.
Ο υποψήφιος -αν δεν έχει καταλήξει φυτό από το διάβασμα- θα γνωρίζει ότι έχει το δικαίωμα επιλογής ακόμη και όοολων των σχολών δύυυο το πολύ πεδίων με οποιαδήποτε σειρά επιθυμεί. Μπορεί να ξεκινήσει από σχολή ή σχολές ενός πεδίου, να συνεχίσει με σχολή ή σχολές του ετέρου, να επανέλθει σε σχολή ή σχολές του ενός, να ξαναεπανέλθει πάλι για μια ακόμη φορά σε σχολή ή σχολές του ετέρου και πάει λέγοντας κι ελπίζω ότι το έχει καταλάβει ακόμη κι εκείνος που στη θέση του μυαλού έχει τοποθετήσει φρεσκοψημένη κι αχνιστή τυρόπιτα (που θεωρώ ότι είναι από τα πιο ανόητα πράγματα που υπάρχουν). Ο υποψήφιος θα εισαχθεί στη σχολή της οποίας τα μόρια διαθέτει ακόμη κι αν κάποιος άλλος που δε διαθέτει τα αναγκαία μόρια την έχει δηλώσει σε καλύτερη θέση.
Εννοείται (σχήμα λόγου, γιατί σιγά και μην εννοείται) βέβαια ότι ο Λαλάκης ή η Λαλάκα (που νομίζω ότι είναι το θηλυκό του Λαλάκη) δε θα κάνουν την αποκοτιά να δηλώσουν σχολές μόνο της πρώτης προτίμησης. Λογικές του στιλ «Εγώ μόνο το τμήμα “Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής” θέλω και τίποτε άλλο!» ή «προτιμώ να δω τα ραπανάκια ανάποδα παρά να πάω εγώ ο φωστήρας σε ΤΕΙ» συνήθως οδηγούν στο «τίποτε άλλο» και άρα πρέπει να αποφευχθούν. Ο υποψήφιος είναι καλό, χρήσιμο και συνάμα δίκαιο να εξαντλήσει τις περισσότερες σχολές που του προσφέρουν τα δυο πεδία στα οποία θα κινηθεί δηλώνοντας και τις πιο χαμηλόβαθμες. Σε άλλη περίπτωση αντί να βρεθεί με μια σχολή στα χέρια του, υπάρχει ο κίνδυνος να βρεθεί (στα χέρια του πάλι) με κάτι άλλο που μάλλον καθόλου δεν το επιθυμεί!
Σ’ αυτή τη ριμάδα τη συμπλήρωση του Μ και τη σειρά προτίμησης των σχολών ουσιαστικά πρέπει να κυριαρχήσει ένα και μόνο κριτήριο που δεν είναι άλλο από τις επιθυμίες, τις κλίσεις, τα όνειρα και τις δυνατότητες του υποψηφίου. Αν η σειρά προτίμησης καθοριστεί από τις βάσεις των σχολών, υπάρχει ο κίνδυνος ο υποψήφιος Μπούλης ή Μπούλα να βρεθούν σε σχολές που δεν τους ταιριάζουν και άρα σε καμιά περίπτωση δε θα καταφέρουν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις είτε των σπουδών είτε της επαγγελματικής πορείας τους. «Τόσα μόρια έπιασε το παιδί, να πάνε χαμένα;» λένε κάποιοι! Εμ προκειμένου να πάει χαμένο το παιδί, δεν είναι καλύτερα να πάνε χαμένα τα μόρια, καλοί μου άνθρωποι;
Εντάξει, δε λέω, είναι πολύ καλό η μαμά να δει το Λαλάκη της στην Ιατρική και να ’χει να το λέει και στις «φιληνάδες» της για να πλαντάξουν από τη ζήλια τους και να δημοσιεύει και συγχαρητήρια στην εφημερίδα για «να σκάσει ο κόσμος όλος»! Όμως, τι να το κάνεις αυτό, αν ο Λαλάκης περάσει οχτώ και δέκα χρόνια λιπόθυμος μέσα στη σχολή, επειδή φοβάται τα αίματα και τα πτώματα; Δε λέω, πολύ ωραίο ο μπαμπάς με το δικηγορικό γραφείο να θέλει να δει και τον Μπούλη του σ’ αυτό (έτοιμη και στρωμένη δουλειά), αλλά αν ο Μπούλης είναι ικανός μόνο για να την ξεστρώσει τη στρωμένη τη δουλειά, τι γίνεται;
Κι επειδή τα πράγματα μεταβάλλονται με ταχείς ρυθμούς κι επειδή αρκετά παιδιά ελάχιστα έχουν κάνει για τον προσανατολισμό τους, καλό είναι οι προπτυχιακές επιλογές να κινηθούν σε τμήματα που παρέχουν ευρύτερη γνώση και προοπτική κι όχι σε ιδιαίτερα εξειδικευμένα τμήματα. Είναι καλύτερο π.χ. να δηλώσει κάποιος τη Βιολογία κι όχι τη Μοριακή Βιολογία κι αν αργότερα το επιθυμεί να αποκτήσει περαιτέρω εξειδίκευση μέσω μεταπτυχιακών σπουδών. Σίγουρα η απόφαση τότε θα είναι πιο ώριμη και άρα ουσιαστική.
Κομματάκι δύσκολο το βλέπω, αλλά όταν ο υποψήφιος βρεθεί απέναντι στη διαδικασία συμπλήρωσης του Μ, πρέπει να γνωρίζει και να συνεκτιμήσει βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του, τα προγράμματα σπουδών των σχολών που τον ενδιαφέρουν, τις προοπτικές που ενδεχομένως μεταβληθούν μέχρι την αποφοίτηση και -αν υφίσταται τέτοιο πρόβλημα- το κόστος των σπουδών. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να λειτουργήσει, έστω κι αν δεν το συνηθίζει, ως άτομο ανεξάρτητο. Το Μ το συμπληρώνει για να εκπληρώσει δικά του όνειρα κι όχι τα όνειρα - κόμπλεξ των γονιών και του περιβάλλοντός του. Η συμπλήρωση του Μ είναι ατομική υπόθεση και άρα δεν πρέπει να εξαρτάται ούτε από τις επιλογές άλλων υποψηφίων, φιλικών ή συχνότερα ανταγωνιστικών σχέσεων.
Η συμπλήρωση του Μ μπορεί να ανοίξει δρόμους για το μέλλον. Μπορεί όμως και να οδηγήσει σε αδιέξοδα. Και στις δυο περιπτώσεις πρόκειται για το μέλλον του παιδιού κι όχι για το μέλλον του μπαμπά ή της μαμάς. Αυτοί ας κοιτάξουν το δικό τους μέλλον (ή μήπως νιώθουν ότι δεν έχουν;) λειτουργώντας έστω για πρώτη φορά απελευθερωτικά για τα παιδιά τους.
