«Πώς είδες τους βαθμούς στην Έκθεση;», απορία γνωστού -γονιού υποψήφιου μαθητή στις φετινές Πανελλαδικές- σε τυχαία συνάντησή μας.
«Αναμενόμενα», η απάντησή μου. Λιτή και απέριττη.
Δεν του πολυάρεσε. Κι αυτό είναι κάτι που δεν το καταλαβαίνω. Διατυπώνοντας μια ερώτηση, καλέ μου κύριε, διακινδυνεύεις να δεχτείς απάντηση, η οποία σε ξεβολεύει. Κι αυτός ξεβολεύτηκε είναι η αλήθεια, γιατί ήρθε αντιμέτωπος με σκληρές αλήθειες τόσο για τον γιο του όσο και (το πιο τραγικό) για τον ίδιο.
Ο συγκεκριμένος, όπως και οι περισσότεροι, έχει μια, μάλλον, θολή εικόνα για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας (Έκθεση για τους περισσότερους) και, κυρίως, για τις απαιτήσεις του. Οπότε και η αντίληψη που διατυπώνουν γι αυτό είναι ιδιαίτερα γραφική και εξαιρετικά ομιχλώδης.
Οι περισσότεροι αγνοούν ή τους συμφέρει να αγνοούν ότι οι επιδόσεις στο συγκεκριμένο μάθημα, σίγουρα, εξαρτώνται από την ποιότητα της μελέτης του υποψήφιου. Αυτή εξασφαλίζει γνώση των κανόνων κατανόησης κειμένων και περιληπτικής απόδοσης των νοημάτων τους, δυνατότητα απάντησης σε ερωτήσεις θεωρίας, μεθόδους προσέγγισης και ερμηνείας λογοτεχνικών κειμένων, τρόπους εντοπισμού και παρουσίασης των στοιχείων θεμάτων Έκθεσης, εναλλακτικές οργάνωσης προλόγων, επιλόγων και σύνδεσης νοημάτων, παραγράφων, ενοτήτων.
Αγνοούν, επίσης, και τους συμφέρει να το κάνουν ότι οι υψηλές επιδόσεις στο μάθημα απαιτούν, παράλληλα, καλό χειρισμό της γλώσσας και γνώση της πραγματικότητας που μας περιβάλλει και εξελίσσεται. Και τους συμφέρει να το αγνοούν, γιατί η γλωσσική παιδεία και η αντίληψη της πραγματικότητας δεν είναι έμφυτα χαρίσματα. Εξαρτώνται από το περιβάλλον, οικογενειακό (ο γονιός άρα διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο) και ευρύτερα κοινωνικό, την ποιότητα της επικοινωνίας με αυτό, τα ερεθίσματα που δέχεται το παιδί από μικρή (από τη βρεφική) ηλικία.
Το παιδί που έχει δεχτεί πλούτο ερεθισμάτων, θεωρεί την ενημέρωση και την ανάγνωση καθημερινότητα και όχι πολυτέλεια, συμμετείχε σε συζητήσεις για απλά και πιο σύνθετα ζητήματα, αναγκάστηκε να σκεφτεί, του δόθηκε χώρος για έκφραση αποριών και δημιουργικότητας, είχε ευκαιρίες για αυτενέργεια, έχει πολλές πιθανότητες να αποκτήσει την κουλτούρα που απαιτεί η εξέταση στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας…
Το συγκεκριμένο άτομο αποκτά την αναγκαία γλωσσική παιδεία, ικανότητα να σκέφτεται και να εκφράζεται σωστά, την ικανότητα να συγκεντρώνεται, να κατανοεί μια ερώτηση ή ένα κείμενο και να αποδίδει αφαιρετικά τα νοήματά του, να τοποθετεί την ανάλυση ενός θέματος στο πλαίσιο της εποχής, να αξιοποιεί πρωτότυπες λύσεις σύνδεσης, να επιλέγει τα πιο ουσιαστικά -σε κάθε περίπτωση- επιχειρήματα.
Αντίθετα το παιδί που ξημεροβραδιάζεται στα social media, αγνοεί τις εξελίξεις, δέχεται ελάχιστα και ανούσια γλωσσικά ερεθίσματα, αγνοεί ότι πέρα από τα σχολικά υπάρχουν και άλλα βιβλία, θα αντιμετωπίσει δυσκολίες στο συγκεκριμένο μάθημα, οι απαιτήσεις του οποίου του φαίνονται βουνό.
Κλείνω με κάτι εξίσου καθοριστικό. Πρόκειται για τον παράγοντα «τύχη». Συχνά, η επίδοση ενός υποψηφίου συνδέεται με το περιεχόμενο των κειμένων αλλά και του θέματος της Έκθεσης που καλείται να αντιμετωπίσει. Κάποια θέματα κινούν το ενδιαφέρον του, κάποια άλλα του φαίνονται αδιάφορα ενώ υπάρχουν και οι περιπτώσεις θεμάτων για τα οποία ο υποψήφιος δεν σκαμπάζει το παραμικρό και άρα τον τρομοκρατούν, του προκαλούν άγχος, περιορίζοντας τη δυνατότητα συγκέντρωσής του και ρίχνοντας την απόδοσή του στα τάρταρα. Ο παράγοντας τύχη, βέβαια, όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, ελάχιστα επηρεάζει τους καλά προετοιμασμένους και καλλιεργημένους μαθητές.
Αυτά ισχύουν για την «Έκθεση». Τα υπόλοιπα είναι φαιδρότητες, έκφραση στενοχώριας, απελπισίας και διάψευσης των γονιών. Ιδίως αν ο βαθμός στο μάθημα αυτό γίνεται αιτία για να χάσει κάποιος υποψήφιος (μα τι άλλο;) την Ιατρική.
Και τότε, αντί ο γονιός ή και ο ίδιος ο υποψήφιος να αναλάβουν τις ευθύνες τους, ρίχνουν τα βάρη στους βαθμολογητές (κάποιοι σίγουρα έχουν ευθύνη) ή στο κακό το μάτι (αυτό σίγουρα δεν έχει την παραμικρή ευθύνη).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου