Μια παρανόηση για τον χρόνο και η ανάγκη διευκρίνισής της

Υπάρχει η γέννηση και ο θάνατος.
Το ενδιάμεσο είναι ο χρόνος που διαθέτουμε.
Είναι η ζωή μας.

"Το πρόβλημα είναι 

ότι νομίζετε πως έχετε χρόνο"

Βούδας

Είμαι της γνώμης ότι οι Πρωτοχρονιές έχουν συμβάλει σε μια από τις μεγαλύτερες παρανοήσεις της ιστορίας. Το επαναλαμβανόμενο σκηνικό που στήνεται κάθε χρόνο -αργίες, καλή χρονιά, φεύγει ο παλιός ο χρόνος, ένας καινούριος έρχεται, ευχές για νέα ξεκινήματα κ.τ.λ.- δίνει σε αρκετούς την αίσθηση ότι ο χρόνος είναι κάτι κυκλικό. Κάτι που ολοκληρώνεται και, κάθε τόσο, αρχίζει από την αρχή. Κάτι σαν βιντεοπαιχνίδι. Κάποια στιγμή και λόγω λαθεμένων επιλογών, χάνεις τις ζωές που σου έχουν δοθεί αλλά έχεις τη δυνατότητα της επανεκκίνησης με τα ίδια ακριβώς δεδομένα -εκτός από την εμπειρία. Κάθε γύρος επαναλαμβάνεται, χωρίς αλλαγές. Η πίστα του παιχνιδιού παραμένει αναλλοίωτη, όσες ενάρξεις κι αν προσπαθήσεις. 

Ναι, αλλά στην πραγματική ζωή δεν συμβαίνει το ίδιο.

Πρόκειται για παρανόηση που οδηγεί σε τραγικές αστοχίες και ασυγχώρητο εφησυχασμό. Κάθε χρόνο κάνουμε λάθη, αδιαφορούμε για ευκαιρίες, αφήνουμε μισοτελειωμένες υποχρεώσεις και, τελικά, σπαταλούμε τον... χρόνο που φεύγει σε ευθεία γραμμή, οδηγώντας μας όλο και πιο κοντά στο δεδομένο τέλος.

Αυτή η παρερμηνεία είναι υπεύθυνη για καθυστερήσεις, χαλαρές κινήσεις, μετατόπιση της δράσης και της ανάληψης της ευθύνης για το κοντινό ή το πιο μακρινό μέλλον, για την αδιαφορία μας για ευκαιρίες που παρουσιάζονται και οι οποίες είναι πιθανό να μην ξαναεμφανιστούν κατά τη διάρκεια του χρόνου που μας απομένει. 

Του χρόνου θα διαβάσω περισσότερο, θα είμαι πιο συγκεντρωμένος, πιο υπεύθυνος, πιο δυναμικός, πιο ευγενικός, πιο παραγωγικός, θα αποφύγω επιλογές που δεν μου προσφέρουν το παραμικρό, θα εγκαταλείψω βλακοφίλους που με κρατούν όμηρο της στασιμότητας... Τέτοιες και πολλές παρόμοιες υποσχέσεις δίνουμε στον εαυτό μας ή στους άλλους, έχοντας την πίστη ότι και του χρόνου θα έχουμε τις ίδιες δυνατότητες, τις ίδιες ευκαιρίες, παρόμοιες αντοχές. 
Κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα, διαπιστώνουμε ότι μαζί με τον χρόνο μας χάνονται και άλλα. Πρόσωπα που ήταν δίπλα μας και μπορούσαν να μας στηρίξουν, ευκαιρίες τις οποίες θα μπορούσαμε να έχουμε αξιοποιήσει, δυνατότητα διόρθωσης λαθών που πια δεν διορθώνονται, επιλογές που θα μπορούσαν να μας κάνουν καλύτερους και να μας καταστήσουν πιο έτοιμους για όσα έρχονται, περνούν και χάνονται μαζί με τον χρόνο που παρασύρει τα πάντα στο διάβα του αμείλικτα, σαν ορμητικό τσουνάμι. 

Κι όμως, αν κάποιοι μας είχαν διδάξει, εξαρχής, τι σημαίνει χρόνος, ότι κάθε στιγμή που περνάει, εξαφανίζεται χωρίς επιστροφή, τότε είναι βέβαιο ότι θα κινούμασταν διαφορετικά και, μάλλον, πιο δυναμικά και οργανωμένα. Θα συνειδητοποιούσαμε ότι κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγμή είναι μοναδική και ανεπανάληπτη. Τότε θα αξιοποιούσαμε με περισσότερη προσοχή και μεγαλύτερο σεβασμό ευκαιρίες -για δουλειά, ξεκούραση, διασκέδαση, σχέσεις- που παρουσιάζονται, γνωρίζοντας ότι είναι πολύ πιθανό να μην μας προσφερθούν ποτέ ξανά. Μια τέτοια στάση απέναντι στον χρόνο - ζωή θα άνοιγε τον δρόμο σε περισσότερες και μεγαλύτερες κατακτήσεις.

"Δεν είχα τον χρόνο, δεν πρόλαβα να...", λένε κάποιοι, όταν δεν είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους. Ναι, αλλά δεν σκέφτονται ότι κάποιοι άλλοι τα κατάφεραν και, μάλιστα, έχοντας τον ίδιο, ακριβώς, διαθέσιμο χρόνο. Η διαφορά είναι η στάση του καθενός απέναντι στον χρόνο του. Κάποιοι τον αξιοποιούν ενώ άλλοι τον κακοποιούν βάναυσα.

"Σκοτώνω την ώρα μου", λένε άλλοι, χωρίς να σκέφτονται ότι αυτή η ώρα, την οποία προσπαθούν με ανόητο τρόπο να σκοτώσουν, θα είναι η ώρα που πολύ σύντομα θα τους λείψει.

Ο χρόνος είναι το πιο δημοκρατικό στοιχείο που διαθέτουμε. Για όλους μας η ώρα έχει εξήντα λεπτά, η μέρα έχει εικοσιτέσσερις ώρες. Το ίδιο συμβαίνει με κάθε μήνα και κάθε έτος. Είναι, παράλληλα, και το πιο πολύτιμο. Όσα χρήματα κι αν διαθέτει κάποιος, είναι αδύνατον να αγοράσει περισσότερο χρόνο. 

Λοιπόν, ο επαναπροσδιορισμός της στάσης μας απέναντι στον χρόνο κρίνεται αναγκαίος για τους περισσότερους. Η επανεξέταση του τρόπου εκμετάλλευσης του χρόνου μας, επίσης. Οπότε κλείνω με κάτι που διάβασα και μου άρεσε: "Μην κοιτάζεις το ρολόι, κάνε ό,τι κάνει. Προχώρα." (Sam Levenson).