Οδός Αρμονίας

Ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών, το τελευταίο διάστημα, οι συζητήσεις και οι εντάσεις γύρω από αυτό το θέμα, μου θύμισαν ένα απόσπασμα από το βιβλίο μου, "Εγχειρίδιο Επιβίωσης" και όσα έγραφα το μακρινό... 2006 για τις αλλαγές του θεσμού της οικογένειας.

[...]

Δίπλα στις παραδοσιακές μορφές του θεσμού -της πατριαρχικής που, δυστυχώς, συνεχίζει να υφίσταται με αρκετές δόσεις αυταρχικότητας και της πυρηνικής- έρχεται να προστεθεί μια ποικιλία νέων, οι οποίες ως προς τις αξίες και τις αρχές δείχνουν να στηρίζονται στα γνωρίσματα της πυρηνικής, της οποίας, μάλλον, θα πρέπει να θεωρηθούν παρακλάδια.

Δεν βρισκόμαστε μακριά από την εποχή που όλες αυτές οι μορφές θα συνυπάρχουν στην ίδια γειτονιά και σε διπλανά σπίτια. Τα μέλη τους θα συναντώνται στο super market, θα εργάζονται στους ίδιους χώρους, θα πίνουν τον καφέ τους σε διπλανά τραπέζια, θα συνεργάζονται για την αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων της κοινότητας και, φυσικά, θα ξεπροβοδίζουν κάθε πρωί τα παιδιά τους για το σχολείο μέσα σε ένα πανδαιμόνιο διαφορετικότητας.

Η κατάσταση θα μπορούσε να είναι κάπως έτσι:

Η πόρτα του λίγο… κιτς σπιτιού της «οδού Αρμονίας» άνοιξε, απαντώντας στον ήχο της κόρνας του λαμπερού κατακίτρινου σχολικού λεωφορείου που περίμενε ήδη στον όμορφο, κατάφυτο δρόμο τον Κωνσταντίνο και την Ευτυχία. Τα δυο παιδιά, με μάτια νυσταγμένα, ακόμη κόκκινα από τον ύπνο, ξεπρόβαλαν συνοδευόμενα από τους γονείς τους, την κυρία Σούλα και τον κύριο Πασχάλη που προσπαθούσαν να ταχτοποιήσουν τα βλαστάρια τους. Μετά τους απαραίτητους, γεμάτους τρυφερότητα ασπασμούς, τα παιδιά κατευθύνθηκαν τρέχοντας προς την ανοιχτή πόρτα του λεωφορείου, για να καταλάβουν τις θέσεις τους.
Την ίδια στιγμή, στην απέναντι πλευρά του δρόμου, η μικρή Ζωή φιλούσε τη μαμά της, την Αλεξάνδρα. Η Αλεξάνδρα ήθελε πάντα να αποκτήσει ένα παιδί αλλά ποτέ δεν συμβιβάστηκε με την ιδέα ότι για να πραγματοποιήσει το όνειρό της, θα έπρεπε να αποκτήσει κι έναν σύζυγο που θα περιόριζε τις επαγγελματικές φιλοδοξίες της στον χώρο του εμπορίου και την ελευθερία της. Έτσι, εδώ και λίγα χρόνια, ζούσε με την κόρη της, την οποία μεγάλωνε με ιδιαίτερη φροντίδα. Η ίδια ένιωθε ολοκληρωμένη και ισορροπημένη μετά την απόκτηση του παιδιού και δεν έκρυβε από κανέναν ότι επιτέλους η ζωή της ήταν τόσο γεμάτη όσο ποτέ.

Καθώς απομακρυνόταν, η Ζωή πρόσεξε την κλεφτή ματιά που έριξε η μαμά της, λίγο πριν κλείσει την πόρτα του αυτοκινήτου της, στον Τζωρτζ -τον ένοικο του γειτονικού σπιτιού. Ο Τζωρτζ είχε μετακομίσει πολύ πρόσφατα στην περιοχή, αφού μετά το διαζύγιό του, ανέλαβε τη φροντίδα του γιου του Έρικ, -συνομηλίκου  της Ζωής- αλλά και τη διεύθυνση του νομικού γραφείου της εταιρείας του στην περιοχή. Τόσο ο ίδιος όσο και η πρώην γυναίκα του συμφώνησαν ότι μια τέτοια αλλαγή θα λειτουργούσε θετικά και ανανεωτικά για όλους. Άλλωστε η πόλη και ιδιαίτερα η συγκεκριμένη περιοχή φημιζόταν για την ηρεμία, την ομορφιά αλλά και για τα προοδευτικά σχολεία της. Η Ζωή, μάλλον, καλόβλεπε το ενδιαφέρον της μαμάς της για τον καινούριο γείτονα, αφού ήδη η ίδια είχε συμπαθήσει ιδιαίτερα τον Έρικ.

Λίγο πιο κάτω ο Νίκος και η Χριστίνα επιστράτευαν όλο το κουράγιο και την υπομονή τους για να ταχτοποιήσουν τα δικά τους βλαστάρια, λίγο πριν την επιβίβασή τους στο «σχολικό». Είχαν παντρευτεί πριν πέντε χρόνια, έχοντας ήδη ζήσει και οι δυο την εμπειρία ενός αποτυχημένου γάμου. Η οικογένεια αριθμούσε τρία παιδιά, την Έφη, κόρη του Νίκου από τον πρώτο γάμο του, τον Πέτρο, γιο της Χριστίνας από τον προηγούμενο γάμο της και τον μικρό Γιάννη, παιδί που είχαν αποκτήσει μαζί. Τόσο ο Νίκος όσο και η Χριστίνα φημίζονταν για τον ήπιο χαρακτήρα τους, στοιχείο που δεν κατάφερνε να διαταράξει ούτε το «κομφούζιο» που συχνά επικρατούσε στο σπίτι. Έλεγαν ότι είχαν διδαχτεί πάρα πολλά από τα λάθη που είχαν κάνει στις προηγούμενες σχέσεις τους. Τα δύο μεγαλύτερα παιδιά προχώρησαν προς το λεωφορείο κρατώντας προστατευτικά από το χέρι το μικρότερο μέλος της νέας οικογένειάς τους. Έδειχναν και ήταν πολύ αγαπημένα.

Στην παρέα των παιδιών δεν άργησαν να προστεθούν ακόμη δύο. Ήταν ο Κάρλο κι ο Γιώργος. Ο Κάρλο -«παιδί της Γενετικής» τον αποκαλούσαν καλοπροαίρετα και ο ίδιος, μάλλον, χαιρόταν αυτή την ιδιαιτερότητά του- ζούσε με τους γονείς του, την Υβέτ και την Κλόντια. Και οι δυο γονείς θεωρούνταν ανερχόμενα αστέρια στον χώρο της διαφήμισης, αφού η εταιρεία που είχαν ιδρύσει, λίγα χρόνια πριν, εξελισσόταν με ραγδαίους ρυθμούς. Ο Κάρλο αισθανόταν πολύ υπερήφανος και για τις δυο τους και χαιρόταν ιδιαίτερα που η σύγχρονη επιστήμη και τεχνολογία είχε βοηθήσει να έρθει στον κόσμο ο ίδιος.

Χαμογέλασε στον Γιώργο με ένα πλατύ χαμόγελο και τον χτύπησε στην απλωμένη παλάμη. Ο Γιώργος, ζούσε με τον παππού και τη γιαγιά, αφού οι γονείς του αναγκάζονταν, λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων, να λείπουν για μεγάλα διαστήματα. Αυτή την περίοδο ο πατέρας του βρισκόταν στο Παρίσι, όπου συμμετείχε σε ένα συνέδριο οικονομολόγων ενώ η μητέρα του, έχοντας την ευθύνη της οργάνωσης του νέου ερευνητικού κέντρου ψηφιακής τεχνολογίας, που δημιουργούσε η εταιρεία της στη Μαδρίτη, θα έλειπε για τις επόμενες τρεις εβδομάδες.

Τα δυο τελευταία παιδιά έπαιρναν τις θέσεις τους μέσα σε ένα πανδαιμόνιο φασαρίας, γέλιου και σχπλίων και όλα πια ήταν έτοιμα για την προκαθορισμένη πορεία προς το σχολείο. Από το επόμενο σπίτι με τον πανέμορφο κήπο δεν υπήρχαν επιβάτες. Οι ένοικοί του, η Γεωργία και ο Φώτης, συζούσαν για πάνω από μια δεκαετία αλλά είχαν αποφασίσει να μην αποκτήσουν παιδιά, γεγονός που δεν είχε σχέση με την αγάπη τους γι αυτά. Άλλωστε δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που αναλάμβαναν τη φιλοξενία των παιδιών των γειτόνων τους, κάθε που παρουσιαζόταν η ευκαιρία ή κάποια ανάγκη. Στο συγκεκριμένο σπίτι θα μαζεύονταν όλες οι οικογένειες το απόγευμα για να γιορτάσουν τα γενέθλια της Γεωργίας. Αυτή και ο Φώτης φημίζονταν για τις υπέροχες λιχουδιές που ετοίμαζαν σε παρόμοιες περιπτώσεις και τα παιδιά περίμεναν με αγωνία τη στιγμή που λαίμαργα θα έπεφταν με τα μούτρα στο παγωτό που ετοίμαζαν γι αυτά. Δεν ήταν καθόλου τυχαίο ότι τα ζαχαροπλαστεία του ζευγαριού αποτελούσαν μια από τις μεγαλύτερες αλυσίδες της περιοχής.

Το λεωφορείο βρυχήθηκε ξεκινώντας, έστριψε στη γωνία και απομακρύνθηκε κατευθυνόμενο προς το σχολείο, ώσπου έγινε μια μικρή κίτρινη κουκίδα στον ορίζοντα και για όλους αυτούς τους συνηθισμένους ανθρώπους ξεκινούσε μια ακόμη συνηθισμένη μέρα, σε μια συνηθισμένη γειτονιά, στην «οδό Αρμονίας».

Ίσως για ορισμένους όλα αυτά δεν αποτελούν κάτι το συνηθισμένο, ίσως μάλιστα και να θεωρούνται σενάριο επιστημονικής φαντασίας πολύ μακρινό και μάλλον ανεφάρμοστο ενώ κάποια σημεία μπορεί και να δημιουργούν την αίσθηση του ανήθικου και του αφύσικου. Δεν θα είναι, όμως, η πρώτη φορά που μια προοπτική μπορεί να φαντάζει ως τρομακτικό σενάριο νοσηρής σκέψης σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή και με την πάροδο λίγων ετών εξελίσσεται σε μια άκρως αποδεκτή καθημερινότητα καταλαμβάνοντας χώρο στη ζωή των ανθρώπων.

Ας θυμηθούμε, για παράδειγμα, τις εντάσεις, τις συγκρούσεις, τις φοβίες, τα δράματα και τους αφορισμούς που είχε προκαλέσει πριν λίγες μόλις δεκαετίες η εφαρμογή της τεχνητής γονιμοποίησης. «Τα παιδιά του σωλήνα», όπως αποκαλούνταν οι καρποί της νέας, τότε, επιστημονικής μεθόδου και τεχνολογίας, αποτελούσαν πρωτοσέλιδα και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που σε κάθε παρόμοια είδηση σταυροκοπιόνταν και κουνούσαν το κεφάλι τους γεμάτοι φόβο για όσα επρόκειτο να συμβούν. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που αποσβολωμένοι παρακολουθούσαν την απήχηση που γνώριζε η νέα μέθοδος στις τάξεις των άτεκνων ζευγαριών. Ορισμένοι, μάλιστα, έφταναν σε σημεία τραγικότητας και προέβλεπαν ακόμη και τη συντέλεια του κόσμου επικαλούμενοι την οργή του Θεού που θα έστελνε «φωτιά να μας κάψει». Σήμερα, τα παιδιά της υποβοηθούμενης κύησης ζουν ανάμεσά μας, είναι συμμαθητές των παιδιών μας στο σχολείο, κάποια άλλα είναι ήδη επιστήμονες, καλλιτέχνες και αύριο θα είναι πολιτικοί, θρησκευτικοί παράγοντες ή ό,τι άλλο. Η συγκεκριμένη μέθοδος είναι πια αποδεκτή όπως και οποιαδήποτε άλλη θεραπεία για την αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας ενώ δεν είναι λίγα τα ζευγάρια που ένιωσαν τη χαρά της απόκτησης ενός παιδιού χάρη στη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας.
Η κατάσταση που εδραιώνεται, ταχύτατα, μάλλον θυμίζει ένα πολυκατάστημα με προϊόντα για όλα τα γούστα και για όλες τις δυνατότητες. Ο καθένας, με βάση τις αντιλήψεις του, τα πιστεύω του και τα όνειρά του έχει -πολύ περισσότερο θα έχει στο άμεσο μέλλον- τη δυνατότητα να επιλέξει την οικογένεια που θέλει να αποκτήσει. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι και όλοι οι υπόλοιποι θα αποκτήσουν την ίδια οικογένεια! Το ένα και μοναδικό πρότυπο - αυθεντία έχει εξαφανιστεί και ήδη γίνεται λόγος για πολλά πρότυπα, ευτυχώς, όμως, όχι και για αυθεντίες. Είναι σίγουρο ότι η εξάπλωση νέων μορφών οικογένειας θα καλύψει σύντομα ένα μεγάλο ποσοστό της κοινωνίας μας.
Και, βέβαια, όσοι αναρωτιούνται «τι σόι παιδιά θα βγουν από τις οικογένειες αυτές», καλό θα ήταν να επανεξετάσουν τι παιδιά «βγάζουν» οι σημερινές… «φυσιολογικές» οικογένειες και τότε, μάλλον, θα αναθεωρήσουν και θα κατανοήσουν ότι η ποιότητα της διαπαιδαγώγησης δεν εξαρτάται από τη δομή και τη σύνθεση του θεσμού αλλά από τη διάθεση, το ενδιαφέρον, το επίπεδο και τους στόχους των γονιών. Ίσως με τον τρόπο αυτό γίνουν πιο ανεκτικοί και τελικά ευπροσάρμοστοι σε όσα πρόκειται να συμβούν.
Ένα πράγμα είναι βέβαιο! Οι μελλοντικές συγκεντρώσεις γονέων και κηδεμόνων στο σχολείο του μέλλοντος ελάχιστη σχέση θα έχουν με την εικόνα και την τυπικότητα του παρελθόντος. Όσο για τις συζητήσεις και τα προβλήματα που θα εκτίθενται εκεί… . Αυτό είναι μεγάλη ιστορία και, μάλλον, θα έχει πολλή πλάκα!

"Εγχειρίδιο Επιβίωσης", σελίδες 90-96