ΣΩΤΗΡΗΣ π. ΖΑΧΟΣ
Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Ε Σ
Κυριακή 8 Ιουνίου 2025
Πανελλαδικοϊός ή Πάμε στοίχημα στις βάσεις
Τετάρτη 28 Μαΐου 2025
Η Τέχνη του να γίνεσαι καλύτερος
Πολυαγαπημένα Τρελογλυκουλίνια μου!
Η κοινή διαδρομή μας ολοκληρώνεται. Ένα Κεφάλαιο της ζωής σας γεμάτο κόπο, επιμονή, προσπάθεια και όνειρα, κλείνει. Να σκέφτεστε ότι οι Πανελλαδικές εξετάσεις δεν θα σας καθορίσουν. Δεν είναι η ζωή σας. Είναι ένας σταθμός από τους πολλούς που θα συναντήσετε. Για κάποιους ήταν ένα στοίχημα, μια πρόκληση, μια άσκηση πειθαρχίας, πίστης. Δεν έχετε να μου αποδείξετε τίποτε. Μου αποδείξατε ήδη ότι διαθέτετε το σπάνιο γνώρισμα ελάχιστων ανθρώπων: το ήθος.
Είμαι εδώ, όχι για να σας πω ότι "όλα θα πάνε καλά" ή να "μην έχετε άγχος", αλλά για να σας πω ότι, όπως κι αν τα πάτε, έχετε ήδη μεγάλη αξία για μένα.
Να θυμάστε ότι στη ζωή σας θα κληθείτε να αντιμετωπίσετε πολλές προκλήσεις. Το πρόβλημα δεν θα είναι η αποτυχία. Το πρόβλημα θα είναι να φοβάστε την αποτυχία τόσο, ώστε να μην τολμάτε καν να δοκιμάσετε. Η ζωή είναι μια σειρά από αποτυχίες, δοκιμές, νίκες και αναθεωρήσεις. Η αξία σας είναι μεγαλύτερη από τους βαθμούς σας. Είστε άνθρωποι κι αυτό είναι πολύ πιο σύνθετο από μια απάντηση σε οποιαδήποτε ερώτηση.
Προσπάθησα να χτίσω μαζί σας κάτι περισσότερο από το να εντοπίζετε σωστές απαντήσεις· προσπάθησα να καλλιεργήσω τη σκέψη σας, την ευθύνη, τη διάθεση για αμφισβήτηση των δεδομένων και για σκληρή δουλειά. Αν το κατάφερα, θα φανεί στην πορεία της ζωής σας. Θα φανεί από τις μελλοντικές επιλογές σας, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες σας. Θα φανεί, κυρίως, από το πόσο χρήσιμοι άνθρωποι θα γίνετε, πόσο θαυμασμό και σεβασμό θα κατακτήσετε.
Σας ευχαριστώ για την εμπιστοσύνη που μου δείξατε, για τις αντιδράσεις σας, τις σιωπές σας, το γέλιο σας, το χιούμορ σας, την τρέλα σας, για τις απαντήσεις που μου δίνατε, για τις ερωτήσεις που μου κάνατε. Για τη δύναμη να παλεύετε, να αμφιβάλλετε, να συνεχίζετε και, κυρίως, να με αντέχετε.
Σας ευχαριστώ που με βοηθήσατε να καταλάβω εκείνο που έρχεται, το οποίο όσοι δεν ασχολούνται με νέους θα αργήσουν να αντιληφθούν και, όταν αυτό συμβεί, θα τους βρει απροετοίμαστους.
Και τώρα ξεκινά για εσάς το επόμενο ταξίδι. Μην το σπαταλήσετε. Να απολαύσετε τη διαδρομή, να μαζέψετε εμπειρίες, να αμφισβητήσετε ό,τι σας έπεισαν ότι είναι δεδομένο, να απελευθερωθείτε από τη μάζα, να καλλιεργήσετε τη φαντασία, τον δυναμισμό σας, να κατανοήσετε τον εαυτό σας. ΝΑ ΜΑΘΕΤΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΝΑ ΓΙΝΕΣΤΕ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ !!!
Να θυμάστε πως η ειλικρίνεια, η ενσυναίσθηση, η δέσμευση και η διάθεση να μαθαίνετε θα σας πάνε μπροστά.
Καλή τύχη στα επόμενα βήματά σας! Να ζήσετε με ένταση και νόημα μια γεμάτη ζωή. Σας ευχαριστώ που με κάνατε μέρος του ταξιδιού σας.
Πέμπτη 17 Απριλίου 2025
Εις το όνομα του πατρός...
Δημοσκόπηση (17.4) της Metron
Analysis, ανάμεσα σε άλλα ευρήματα, αναφέρει ότι δύο στους τρεις συμπατριώτες
μας (66%) δηλώνει πως πιστεύει στον Θεό και, ταυτόχρονα, δηλώνει
κάποιο θρήσκευμα.
Ελπίζω να προσέξατε το «δηλώνει»,
κάτι για το οποίο φρόντισα ήδη. Πρόκειται για εντυπωσιακό ποσοστό ικανό να
προκαλεί ερωτηματικά. Για να αποφύγω, όμως, παρεξηγήσεις από κάθε κακόβουλο,
εξηγώ άμεσα και ξεκάθαρα τι εννοώ.
Σκέφτομαι ότι αν δύο στους τρεις (η πλειονότητα, δηλαδή) δηλώνουν πίστη στον Θεό και άρα σε αξίες οικουμενικές, όπως η αλληλεγγύη, η αγάπη, ο σεβασμός στον συνάνθρωπο, πώς είναι δυνατόν, παράλληλα, τα ποσοστά ανυπακοής στους νόμους να είναι τόσο υψηλά στη χώρα μας. Γιατί είναι διάχυτη η αίσθηση ότι ζούμε στη χώρα της ανυπακοής, της μη συμμόρφωσης στους κοινούς κανόνες, στη χώρα της αδικίας; Είναι δυνατόν στο σύνολό της η παραβατικότητα να πηγάζει αποκλειστικά από το 34% εκείνων που δεν δηλώνουν πίστη στον Θεό; Δηλαδή, όποιος δεν πιστεύει στον Θεό λογίζεται αυτόματα και ως ανήθικος; Τελείως αυθαίρετο και, μάλλον, απίθανο.
Φαντάζομαι ότι ανάμεσα στους ερωτηθέντες υπάρχουν άνθρωποι με βαθιά πίστη. Το ποσοστό τους, όμως, αγνοείται. Δεν είναι καν όλοι εκείνοι που συναθροίζονται στους ναούς.
Εξίσου σίγουρο είναι ότι στο
66% συνυπολογίζονται και εκείνοι που δηλώνουν πιστοί, επειδή η «πίστη» πουλάει.
Είναι εκείνοι, οι οποίοι αμέσως μετά τη δήλωση της πίστης τους βγαίνουν στα
κανάλια και πουλάνε «ιδιόχειρες επιστολές του Ιησού».
Πιστοί, έχω την αίσθηση,
δηλώνουν, με ιδιαίτερο ζήλο κι εκείνοι, οι οποίοι αμέσως μετά εισβάλλουν σε
χώρους Τέχνης και -πάλι με ιδιαίτερο ζήλο- τα κάνουν λαμπόγυαλο «εις το όνομα
του Πατρός», βέβαια, αρνούμενοι σε κάποιους το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης.
Θα μπορούσα να προσθέσω πολλά ακόμη παραδείγματα ανθρώπων που δηλώνουν πιστοί, απλώς, για να εκμεταλλευτούν την πίστη των άλλων αλλά δεν έχει ιδιαίτερη σημασία.
Ο καθένας έχει δικαίωμα να πορεύεται στη ζωή, όπως έχει επιλέξει, αρκεί η συγκεκριμένη πορεία να μη δημιουργεί προβλήματα στους άλλους και να μη θέτει αναχώματα στη συνεχή διεύρυνση της ελευθερίας και την πρόοδο. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, με γεια του με χαρά του. Μπορεί να πιστεύει στον Θεό, τον Βούδα, τον Μωάμεθ ή σε άλλη οντότητα της επιλογής του. Μπορεί να ακολουθεί το τυπικό της θρησκείας του, να παραβρίσκεται στις τελετές που επιτάσσει αυτό, να ρυθμίζει τις επιλογές του με βάση τις αρχές της πίστης του.
Κάπως έτσι φτάνουμε στην ουσία. Ισχύει και εδώ. Στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις. Αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτε. Δεν χρειάζεται να δηλώνει κάποιος πιστός ή πατριώτης ή φιλόζωος ή φιλελεύθερος ή αριστερός ή προοδευτικός ή ό,τι άλλο. Γιατί στην πραγματικότητα δεν είσαι ό,τι δηλώνεις. Είσαι αυτό που δηλώνει η συμπεριφορά σου, η οποία είναι καθρέφτης της Παιδείας σου. Κι αυτή είναι ο αδιάψευστος μάρτυρας της ποιότητας του καθενός.
Αγαπάτε αλλήλους και όλα θα είναι καλύτερα.
Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2024
Το καλύτερο μάθημα δεν είναι μάθημα
Ανακάλυψα ότι το καλύτερο, το πιο εκπληκτικά ευχάριστο και δημιουργικό γεγονός που μου συνέβη (τι τραγική έκφραση) δεν είχε να κάνει ούτε με τα εξαιρετικά αποτελέσματα των πανελλαδικών του καλοκαιριού ούτε με τα γραπτά των μαθητών μου από το πρόσφατο διαγώνισμα, που μόλις διόρθωσα και με οδήγησαν σε απόγνωση ούτε με κάποια συγκλονιστική συζήτηση που έγινε ούτε με κάποια γνωριμία που με οδήγησε σε αντίδραση... ουάου.
Όχι όχι, το πιο αναπάντεχα υπέροχο ήταν η απόφασή μου να ξεκινήσω συνεργασία με μια μαθήτρια της γ΄ γυμνασίου. Δεν το είχα κάνει ποτέ. Δεν είχα άμεση αντίληψη μαθητών γυμνασίου. Η μοναδική επαφή μου με αυτούς υπήρξαν τα πειράγματα με τα γυμνασιάκια του φροντιστηρίου στα διαλείμματα.
Το πράγμα ξεκίνησε από μια κουβέντα με απεγνωσμένη μάνα έφηβης. Τα γνωστά. Η κόρη της, καλή μαθήτρια, συνεπέστατη στις σχολικές και εξωσχολικές υποχρεώσεις της αλλά... Το μεγάλο "αλλά" των ημερών. Πολύωρη ενασχόληση με το κινητό, βιντεάκια στο Τικ-Τοκ και, κυρίως, καμιά επαφή με βιβλία. Tragic!
Η αγωνία της μάνας με έβαλε σε σκέψεις και οδηγήθηκα στην απόφαση να ασχοληθώ προσωπικά. Μετά από μια -πολύ πιο εύκολη από ό,τι περίμενα- συζήτηση με το θύμα-κόρη της, η απόφαση ελήφθη. Εβδομαδιαίες συναντήσεις, χωρίς πιεστικό πρόγραμμα και χωρίς προκαθορισμένο αντικείμενο.
Η πρώτη συνάντησή μας ξεκίνησε με δώρα. Δυο βιβλία. Το "Ποιος σκότωσε τον σκύλο τα μεσάνυχτα" (το λατρεύω) και το "Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια" (ύμνος κατά του ρατσισμού). Είμαι βέβαιος ότι δεν την εντυπωσίασα ή, τουλάχιστον, όχι θετικά. Αναμενόμενο.
Παρόλ' αυτά, οι συναντήσεις μας εξελίχτηκαν -μέχρι στιγμής- υπέροχα. Συζήτηση με αφορμή πρόσφατα άρθρα, σχετικά με όλα όσα θα έπρεπε να προβληματίζουν και, ίσως, να ανησυχήσουν κάθε έφηβο της εποχής. Αναζήτηση νοημάτων, εξαγωγή συμπερασμάτων, κατανόηση εννοιών, εντοπισμός πηγών, ανάλυση σκίτσων...
Απολαυστική και πρωτόγνωρη εμπειρία για μένα. Πανδαισία, πλουραλισμός ερεθισμάτων για το εφηβικό μυαλουδάκι της. Χιούμορ ατελείωτο, πρόσληψη γνώσης, χωρίς το άγχος της εξέτασης, της αποστήθισης, του καλού ή κακού βαθμού. Ένα υπέροχο διάλειμμα -πιστεύω και για τους δυο μας- από τις υποχρεώσεις, το άγχος των διαγωνισμάτων, της επιτυχίας ή αποτυχίας.
Αναπάντεχο. Μετά από τόσα χρόνια φροντιστηριακών μαθημάτων, προετοιμασίας εφήβων για τις πανελλαδικές, αντιμετώπισης αγχωμένων γονιών, μη ρεαλιστικών απαιτήσεων, γκρίνιας, έντασης, αντιλαμβάνομαι τη χαρά της διδασκαλίας, του μαθήματος.
Και συνειδητοποιώ, μάλλον επιβεβαιώνω, ότι το καλύτερο μάθημα δεν είναι το μάθημα με την κλασική και, άκρως αντιπαιδαγωγική, έννοια του όρου αλλά το μάθημα που δεν μοιάζει με μάθημα. Το πιο παραγωγικό μάθημα είναι η προσπάθεια διαμόρφωσης καλών μυαλών, ευφυών ανθρώπων, ικανών να αντιμετωπίσουν με επιτυχία όσα, απρόβλεπτα, θα συναντήσουν στη ζωή τους. Είναι το μάθημα που προετοιμάζει ανθρώπους, οι οποίοι θα προσαρμόζονται σε ό,τι έρχεται και θα εξελίσσονται διαρκώς.
Όπως ακριβώς το είχα περιγράψει στο βιβλίο μου, "Μάθε, παιδί μου, γράμματα - Μέθοδος κατασκευής καλών μαθητών". Απλώς υπέροχη εμπειρία!
ΥΣ: Περιμένω με αγωνία την επόμενη συνάντηση, μετά την περίοδο των διακοπών. Θα πρέπει να μου φέρει περίληψη ενός από τα βιβλία που θα διαβάσει. Με απείλησε ότι θα αντιγράψει την περίληψη από το οπισθόφυλλο. Ευελπιστώ ότι δεν θα το κάνει.
Πώς γεμίζει το κενό;
Η χρονιά πλησιάζει στο τέλος της.
Εντάξει, δεν είναι κανένα ιδιαίτερα βαθυστόχαστο συμπέρασμα, για το οποίο μπορώ να διεκδικήσω δάφνες. Κάθε χρονιά αυτό κάνει, έτσι κι αλλιώς. Τουλάχιστον, μέχρι στιγμής. Ποτέ δεν ξέρεις τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον.
Για τους περισσότερους η συγκεκριμένη εποχή αποτελεί αφορμή για δυο, εξίσου βαρετά, πράγματα.
Το πρώτο έχει να κάνει με τις ευχές. Ποιος θα κάνει τις περισσότερες και καλύτερες. Πασαρέλα ευχών. Κάποιες τυπικές, χιλιοειπωμένες, πιο βαρετές κι από ταινία του Αγγελόπουλου σε αργή κίνηση. Άλλες πάλι, προσπαθούν να φανούν πρωτότυπες, μοναδικές, πιασιάρικες, καταπληκτικές. Τελικά, το μόνο που καταφέρνουν είναι το μειδίαμα απόγνωσης των αποδεκτών.
Το δεύτερο έχει να κάνει με την κατανάλωση. Αγορές μέχρι τελικής πτώσης. Λες και δεν υπάρχει αύριο. Ταλαίπωροι άνθρωποι που κουβαλούν τσάντες, τσαντάκια, σακούλες, σακουλάκια -συνήθως από επώνυμες φίρμες. Άνθρωποι που δυσχεραίνουν τη μετακίνηση των υπολοίπων, καταλαμβάνοντας μεγάλο τμήμα των πεζοδρομίων και, ενίοτε, των δρόμων .
Το πρώτο δεν έχω καταφέρει να το αποκωδικοποιήσω. Αυτή η ανάγκη για ευχές με κουράζει, με βρίσκει κάθετα αντίθετο. Εντάξει, πες μια καλημέρα και τέλος. Τα λέει όλα. Γιατί, αν είναι καλή η μέρα, τότε θα είναι καλό και το μεσημέρι και το απόγευμα και η νύχτα και η όρεξη και ο καφές και τα όνειρα και... όλα. Οικονομία σκέψης και χρόνου. Θέλω να πω ότι γνωρίζω, όπως, φαντάζομαι, και όλοι ότι η θετική έκβαση μιας κατάστασης ή η επίτευξη κάποιου στόχου χρειάζεται σκέψη, οργάνωση, σωστές επιλογές, προσπάθεια και όχι βαρετές ευχές, που αποτελούν έκφραση μιας ευγένειας που προσεγγίζει τη γραφικότητα. Μια ευγένεια που καταλήγει αγένεια, αφού αναγκάζει τον αποδέκτη να αναζητήσει μια, εξίσου, πρωτότυπη ευχή. Πφφφ.
Το δεύτερο βρίσκεται ολοκληρωτικά έξω από το σύμπαν μου. Με κουράζει, με μπερδεύει, με εξοντώνει πιο εξοντωτικά κι από το πρώτο (τις ευχές). Ακόμη και στη σκέψη της εξόδου στην αγορά -ιδίως τέτοιες, χρονιάρες μέρες- ή της διαδικτυακής αναζήτησης αγαθών, ιδρώνω, ζαλίζομαι, χάνω το υπέροχο χρώμα μου και την αναβάλλω για... κάποια άλλη στιγμή.
Αν τα ορόσημα, όπως το τέλος κάθε χρονιάς, προσφέρονται για κάτι, πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό είναι ο απολογισμός. Για την πλειονότητα, βέβαια, αυτό είναι φόβιο πράγμα.
Μια τέτοια διαδικασία -ενδοσκόπησης, ειλικρινούς αυτοκριτικής- είναι πολύ πιθανό να τους φέρνει αντιμέτωπους με το απέραντο κενό. Η συνειδητοποίηση του "δεν έχω κάνει κάτι ουσιαστικό για να καταφέρω να φτάσω εκεί που θέλω" είναι ικανή να οδηγήσει σε κατάθλιψη, να ανοίξει τον δρόμο στον αλκοολισμό, τα ψυχοφάρμακα και τα ναρκωτικά. Καθόλου τυχαία η δραματική αύξηση τέτοιων φαινομένων στις μέρες και τις νύχτες μας.
Ακόμη χειρότερη μπορεί να αποδειχτεί η διαπίστωση του ότι "δεν ξέρω πού θέλω να φτάσω". Η έλλειψη ξεκάθαρων στόχων είναι, πλέον, τόσο σύνηθες φαινόμενο όσο και η ανατολή του ήλιου πρωινιάτικα. Η πορεία των περισσοτέρων είναι καλυμμένη από πυκνή αχλή κρύβοντας κάθε ορίζοντα και περιορίζοντας κάθε διάθεση για προσπάθεια, για ξεκούνημα από την αδράνεια.
Πρόκειται για Την ασθένεια της εποχής. Κανείς δεν μας είχε προετοιμάσει για όσα συμβαίνουν και, κυρίως, για την ταχύτητα με την οποία συμβαίνουν. Η σύγχυση είναι επακόλουθο της αδυναμίας -μάλλον, της έλλειψης διάθεσης- να αντιληφθούμε τις συγκλονιστικές μεταβολές. Κι όταν κάποιος αδυνατεί να κατανοήσει όσα συμβαίνουν, την πορεία των εξελίξεων, την εκάστοτε νέα τάξη των πραγμάτων, τότε είναι αδύνατο να χαράξει μια ξεκάθαρη πορεία ζωής, να διαμορφώσει στόχους, να αποκτήσει φιλοδοξίες. Αφήνεται στην τύχη, παρασύρεται από τη μάζα, περιέρχεται σε απόγνωση. Χρειάζεται συμβουλές και καθοδήγηση από "ειδικούς", γιατί του λείπουν οι φίλοι, η οικογένεια, ένα νόημα και μια πορεία. Νοσταλγεί το παρελθόν (τι ωραία που ήταν τότε;), χωρίς να συνειδητοποιεί ότι το κάνει επειδή αυτό είναι πια δεδομένο και άρα γνωστό. Δείχνει τακτοποιημένο.
Εκείνο που τρομοκρατεί είναι η άγνοια. Πόσο τραγικό σε μια εποχή που προσφέρει αμέτρητες ευκαιρίες για ενημέρωση;
Και κάπως έτσι, όλα ταχτοποιούνται και εξηγούνται εξαιρετικά. Το ρίχνουμε στις ευχές και τις αγορές ελπίζοντας ότι με κάποιον μαγικό, απλοϊκό τρόπο θα γεμίσουμε το κενό. Ίσως είναι μια κάποια λύση; Μάλλον όχι. Το κενό δεν γεμίζει ούτε με ευχές ούτε με όμορφα και ακριβά αντικείμενα. Με άλλα γεμίζει.
Και για να κινηθώ στο κλίμα των ημερών, εύχομαι να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, πιο ευγενικοί, πιο ανεκτικοί, με κατανόηση και διάθεση να βοηθάμε ο ένας τον άλλον.