Η επανάσταση μπορεί να περιμένει!

Σας θυμίζει κάτι ο "Μάης του ΄68" στη Γαλλία, οι κινητοποιήσεις ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ στην Αμερική, η εξέγερση του Πολυτεχνείου στη χώρα μας, τα "παιδιά των λουλουδιών"; Για αρκετούς μπορεί να αποτελούν αναμνήσεις, ευχάριστες ή δυσάρεστες, ανάλογα με τις πολιτικές πεποιθήσεις και τις ιδεολογίες τους. Η γνώση τους δεν προϋποθέτει συμμετοχή στα γεγονότα αυτά, αφού στο σύνολό τους αποτελούν ιστορικά συμβάντα, απ' τα σημαντικότερα των νεότερων χρόνων και αρκετοί τα θεωρούν εξίσου αξιομνημόνευτα με εκείνα που οδήγησαν -πολύ πιο πρόσφατα- στην πτώση του τείχους στο Βερολίνο, στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και της Γιουγκοσλαβίας και στις συνταρακτικές οικονομικές και πολιτικές μεταβολές που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια σε παγκόσμια κλίμακα. Το καθένα από αυτά αποτέλεσε επαναστατική έκφραση που επέφερε ριζοσπαστικές πολιτικές, κοινωνικές αλλά και εκπαιδευτικές μεταβολές και άλλαξε την πορεία της ιστορίας και την εικόνα του κόσμου μας. Στο σύνολό τους προωθήθηκαν από νέους ανθρώπους, οι οποίοι οραματίζονταν έναν κόσμο διαφορετικό, καλύτερο, πιο δίκαιο και ανθρώπινο ή τουλάχιστον έναν κόσμο απαλλαγμένο από τις δομές που κάθε φορά επιθυμούσε το κατεστημένο.
Η σύγκριση των γεγονότων αυτών με τη σημερινή πραγματικότητα και τη στάση της νέας γενιάς απέναντι στις εξελίξεις οδηγεί σε απογοητευτικά, για τους περισσότερους, συμπεράσματα. Η καθημερινή επαφή μου με εκπροσώπους της συγκεκριμένης γενιάς και η εικόνα που αυτή εκπέμπει έρχεται μάλλον να δικαιώσει τον Μπρυκνέρ και τα γνωρίσματα που αποδίδει στους νέους της εποχής χαρακτηρίζοντάς τους "νέους γέρους", οι οποίοι "έκαναν την αδράνεια δόγμα, την αδιαφορία αρετή και θεωρούν την παθητικότητα ως τη μεγαλύτερη κατάκτηση".

Αν το καλοσκεφτούμε έχει, σε μεγάλο βαθμό, δίκιο. Το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων "πάσχει" από έλλειμμα οραμάτων για το μέλλον, αγνοεί ακόμα και τις βασικές εξελίξεις και η εικόνα που έχει για την πραγματικότητα μάλλον θολή και συγκεχυμένη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Οι περισσότεροι φαίνεται να έχουν αφεθεί, χωρίς την παραμικρή διάθεση για αντίσταση, στην πορεία που έχουν χαράξει γι αυτούς οι γονείς τους, οι παππούδες τους και ό,τι, τέλος πάντων, εκφράζει έντονα το κατεστημένο. Οι επαγγελματικές επιλογές τους, η "πολιτική" στάση τους, η διασκέδασή τους ακολουθούν τα χνάρια της προηγούμενης γενιάς χωρίς ίχνος διαφοροποίησης και χωρίς διάθεση ανατροπής!
Χωρίς τίποτε το ουσιαστικά διαφορετικό, τίποτε το ριζοσπαστικό η νέα γενιά δείχνει και είναι πιο συντηρητική από ό,τι υπήρξε, σ' αυτή την ηλικία, η προηγούμενη. Την πιο "επαναστατική" στιγμή της αποτελεί η κατάληψη των σχολείων, χωρίς σχέση, όμως, με διάθεση για αγώνα και ουσιαστικούς στόχους αλλά για να εξοικονομηθούν ώρες για καφέ ή, χειρότερα ακόμα, για ... διάβασμα (τι φυτά, Θεέ μου!). Ακόμα και αυτή η "επανάσταση" πάντα λήγει άδοξα είτε με την επέμβαση του υπουργείου και την απειλή της εισαγγελικής παρέμβασης είτε με την απειλή παντόφλας από την πλευρά των γονιών. Αλήθεια, οι φοιτητές του Πολυτεχνείου λέτε να είχαν διαλυθεί, αν στη θέση των τανκς η χούντα έστελνε εισαγγελέα;

Είναι φανερό, η νέα γενιά έχει συμβιβαστεί, έχει απαρνηθεί το ρόλο της και τελικά έχει αποποιηθεί της φύσης της. Το όραμά της; Η εύκολη λύση, η αποφυγή κάθε μορφής αγώνα και κάθε προσπάθειας για επιδίωξη του διαφορετικού. Η ανατροπές φαίνεται να την τρομάζουν όπως τρομάζουν τους περισσότερους ανθρώπους μεγαλύτερων ηλικιών. Το βόλεμα, η στασιμότητα, η σιγουριά αποτελούν τις κορυφαίες επιδιώξεις της, αποτελούν αυτοσκοπό.
Είναι φοβερό, το χάσμα των γενεών δεν υφίσταται πλέον και αυτό δεν είναι σχήμα λόγου! Όλο και περισσότεροι γονείς είναι ευχαριστημένοι με τις επιλογές και τη στάση των παιδιών τους. Τι δείχνει κάτι τέτοιο; Μα ότι τα παιδιά αυτά οδηγούνται σε επιλογές που θα έκαναν και οι γονείς τους, ζουν με βάση τα πρότυπα των γονιών τους και έχουν υιοθετήσει καθετί που θεωρεί "καλό" η προηγούμενη γενιά. Ο συντηρητισμός σε όλο του το μεγαλείο και η δικαιολογία των νέων αυτών το ότι οι συνθήκες δεν ευνοούν την επαναστατική συμπεριφορά. Μάλλον, σύμφωνα με την άποψη αυτή, ζούμε σε έναν τέλειο κόσμο! Καταφέραμε να εξαλείψουμε το ρατσισμό, εδραιώσαμε την ειρήνη και τη δημοκρατία, οργανώσαμε το εκπαιδευτικό σύστημα και φυσικά περιορίσαμε δραστικά την καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, την αδικία, την οικολογική καταστροφή και την ανεργία ενώ παράλληλα το οικονομικό και πολιτικό κατεστημένο σέβεται πλέον τους νόμους αποφεύγοντας κάθε μορφή αυθαιρεσίας! Όλα καλά και υπέροχα!!! Ένας κόσμος αγγελικά πλασμένος! Άρα δεν έχει μείνει κάτι για το οποίο να χρειάζεται να αγωνιστούμε. Δε μένει παρά να απολαύσουμε την τελειότητα που κατακτήσαμε!
Κι αφού είναι έτσι, γιατί όλο και περισσότεροι νέοι δηλώνουν ότι νιώθουν καταπιεσμένοι, γιατί αυξάνει διαρκώς ο αριθμός εκείνων που επιδιώκουν την ένταξή τους σε μια στρατιωτική σχολή εξαιτίας του φόβου της ανεργίας; Είναι φανερό ότι λόγοι για αντίδραση κι αγώνα υπάρχουν και είναι αρκετοί και ουσιαστικοί, δεν υπάρχει όμως η "πάστα" των νέων εκείνων που θα αντιδράσουν, θα διεκδικήσουν, θα ρισκάρουν και θα οραματιστούν ένα καλύτερο αύριο.
Η υπερπροστασία των γονιών από τη μια και ο συντηρητισμός του σχολείου από την άλλη καλλιεργούν άτομα χωρίς πρωτοβουλία και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους, άτομα που έχουν αποξενωθεί από την πραγματικότητα ζώντας σε πολυτελή κλουβιά, άτομα γεμάτα προκαταλήψεις. Είναι αυτό που έλεγε ο Λαζόπουλος στην "Κυριακή των παπουτσιών": "Σήμερα βρέχει, ας αναβάλουμε την επανάσταση για μια άλλη μέρα"!
Το ερώτημα, βέβαια, είναι αν πράγματι τέτοιους νέους θέλουμε! Σίγουρα "καλά παιδιά" αλλά τι να περιμένουμε απ' αυτούς. Σε τι ελπίζουμε ως κοινωνία αν οι νέοι μας δεν μπορούν να μας υποσχεθούν τίποτε διαφορετικό, τίποτε καλύτερο; Ως κοινωνία έχουμε χάσει το δικαίωμα στο όνειρο και το σημαντικότερο έχουμε δημιουργήσει μια γενιά χωρίς οράματα για το μέλλον, μια γενιά που υπομονετικά περιμένει να έρθει η σειρά της να εξουσιάσει, γεγονός για το οποίο δε φαίνεται να βιάζεται καθόλου. Η γενιά των DOORS απαιτούσε: "θέλουμε τον κόσμο και τον θέλουμε τώρα", η νέα γενιά, σίγουρα σε πιο ήπιους τόνους, λέει: "θέλουμε τον κόσμο αλλά αν δε θέλετε να μας τον δώσετε τον ξαναδιεκδικούμε αργότερα, μην ανησυχείτε"!
Η επανάσταση, λοιπόν, μπορεί να περιμένει, το κατεστημένο μπορεί να κοιμάται ήσυχο και εγώ θα συνεχίσω να μπαίνω στην αίθουσα με την ελπίδα ότι αργά ή γρήγορα θα συναντήσω τα άτομα εκείνα που θα έχουν πραγματικά τη διάθεση να αλλάξουν τον κόσμο, τους νέους που ξεφεύγοντας από τη μοιρολατρία, τη μιζέρια, την κατάντια της παραίτησης, θα αποφασίσουν να διαφυλάξουν τη φύση τους και το δυναμισμό τους αντιτάσσοντας το όραμα στη στασιμότητα, την αγνότητα στη διαφθορά, το ακραίο στο μέτριο, την ανθρωπιά στην κακία, την ελπίδα στην παθητικότητα, την ομορφιά στην ασχήμια και στη μιζέρια.