Έκφραση... Έκθεση... Έξοδος...

Υπάρχουν δυο δρόμοι στην πολιτική. Ο καλός και ο κακός. Οι πολιτικοί με κάθε απόφαση, με κάθε επιλογή τους διαλέγουν ποιον θα ακολουθήσουν. Είναι σαν το μύθο του Ηρακλή που κλήθηκε στην αρχή της ηρωικής σταδιοδρομίας του να διαλέξει αν θα ακολουθούσε το δρόμο της «Αρετής» ή το δρόμο της «Κακίας». Ο πρώτος ήταν δύσκολος, γεμάτος προβλήματα, απαιτούσε προσπάθεια, δύναμη, ευφυΐα και κόπο. Ο δεύτερος ήταν ο εύκολος. Μπορούσε να τον διαβεί ο κάθε ατάλαντος, χωρίς να κοπιάσει και να σκεφτεί το παραμικρό. Αυτός που θα τον επέλεγε, διάλεγε μια πορεία εύκολη, γεμάτη κραιπάλη, όμορφα κορίτσια ή και αγόρια ανάλογα με τα γούστα. Ο Ηρακλής διάλεξε τον πρώτο. Γι αυτό ακόμα και σήμερα τον θυμόμαστε και οι άθλοι του αποτελούν σημείο αναφοράς και πρότυπο για όλους.
Για όλους; Όχι! Οι πολιτικοί μας έχουν ξεφύγει από το δίλλημα έχοντας υπογράψει συμβόλαιο με την πλανεύτρα Κακία βάζοντας την Αρετή στα αζήτητα. Όλα αυτά μου έφερε στο μυαλό -ανάμεσα σε πολλά άλλα- η πρόσφατη, ριζοσπαστικά ανατρεπτική απόφαση για τη βαθμολόγηση του μαθήματος της «Έκφρασης - Έκθεσης» στις εισαγωγικές εξετάσεις. Πλέον το υπουργείο αποφάσισε ότι η Έκθεση (παραγωγή κειμένου) δε θα βαθμολογείται με πενήντα μονάδες αλλά με σαράντα. Οι δέκα μονάδες που περισσεύουν θα μοιραστούν στο κομμάτι των γλωσσικών ασκήσεων που από είκοσι πέντε μονάδες θα βαθμολογείται με τριάντα πέντε.
Η απόφαση αποτελεί Έκφραση ανευθυνότητας, Έκθεση ανόητου λαϊκισμού και δείχνει ότι η κυβέρνηση μάλλον έχει εντοπίσει την Έξοδο από την εξουσία. Κάποιος, ακόμα κι αν είναι η μάνα, η θεία, ο αξάδερφος ή ο μπατζανάκης του υπουργού (άρα λειτουργεί απέναντί του με εξωφρενικά καλή διάθεση), από όπου και να πιάσει την απόφαση, δεν πρόκειται να εντοπίσει κάτι άλλο πέρα από όσα ήδη έχω αναφέρει, δηλαδή ανευθυνότητα, ανοησία, λαϊκισμό.
Το υπουργείο στην αιτιολόγηση της επιλογής αναφέρει ότι «υπήρξε πάγιο αίτημα των μαθητών η αντικειμενικότερη βαθμολόγηση της Έκθεσης»!!!
Δηλαδή, το υπουργείο αποφάσισε ξαφνικά να ικανοποιήσει τα πάγια αιτήματα των μαθητών ξεκινώντας από το συγκεκριμένο; Να περιμένουμε, δηλαδή, την ικανοποίηση και άλλων πολύ πιο ουσιαστικών πάγιων αιτημάτων στο εξής;
Το να γίνει καλύτερη επιλογή και προετοιμασία των βαθμολογητών με στόχο τον περιορισμό των προβλημάτων βαθμολόγησης του συγκεκριμένου μαθήματος δεν παίζει για το υπουργείο! Οι αναβαθμολογήσεις θα περιορίζονταν στο ελάχιστο, αν ελέγχονταν ουσιαστικά οι βαθμολογητές και ο αριθμός των γραπτών που θα αντιστοιχούσε στον καθένα (ορισμένοι σήμερα κάνουν λόγο για «βιομηχανία»). Ένας μικρός αριθμός γραπτών θα τόνωνε την προσοχή και την υπευθυνότητα του κάθε βαθμολογητή.
Από την άλλη, δεν είναι το ίδιο υπουργείο που ευαγγελίζεται ότι στόχος του είναι ο περιορισμός της αποστήθισης; Και τι κάνει γι αυτό; Το μάθημα της Έκθεσης μπορεί να εξυπηρετήσει το συγκεκριμένο στόχο με θέματα που θα ξεφεύγουν από τυποποιημένα προσχέδια, θέματα που θα απαιτούν από τους μαθητές ενημέρωση για τις εξελίξεις και προβληματισμό για τα νέα δεδομένα που έτσι κι αλλιώς θα κληθούν να αντιμετωπίσουν. Το υπουργείο εισάγοντας νέα ήθη και ποιοτικά κριτήρια θα μπορούσε να αξιοποιήσει την Έκθεση για τη δημιουργία ενός νέου δυναμικού κοινού αναγνωστών και να στηρίξει πρακτικά την προετοιμασία των μαθητών για την ένταξή τους στην πραγματικότητα. Θα μπορούσε αξιοποιώντας ως βάση το συγκεκριμένο μάθημα να αξιοποιήσει τις σχολικές βιβλιοθήκες και να προωθήσει την ανάγνωση και την έρευνα μέσα στα ίδια τα σχολεία.
Το μάθημα της Έκφρασης - Έκθεσης είναι με βεβαιότητα απαιτητικό. Ίσως το πιο απαιτητικό. Η ουσιαστική αντιμετώπισή του προϋποθέτει γνώση, ενημέρωση, κριτική και δυνατότητα επεξεργασίας δεδομένων, σωστή χρήση του λόγου, αφαιρετική αλλά και αναλυτική ικανότητα, ταχύτητα σκέψης τόσο από το διδάσκοντα όσο και από το μαθητή. Αυτά είναι και τα χαρακτηριστικά που το κάνουν ενδιαφέρον.
Αντίθετα, γίνεται βαρετό και μη αποδοτικό, όταν ο εκπαιδευτικός το συνδέει με την αποστήθιση κειμένων ή «ωραίων λέξεων ή εκφράσεων» έχοντας μπερδέψει το «πλούσιο λεξιλόγιο» με τις ανούσιες, βαρύγδουπες εκφράσεις οι οποίες ελάχιστα συμβάλλουν στην εξέλιξη και τη λογική στήριξη ενός κειμένου. Η Έκθεση δεν είναι Συναίσθημα, είναι η απόλυτη έκφραση της Λογικής. Θέτει συγκεκριμένες απαιτήσεις και περιμένει ξεκάθαρες και τεκμηριωμένες απαντήσεις από το μαθητή. Ο μαθητής που διαθέτει γλωσσική παιδεία κατανοεί τα ζητούμενα και αντεπεξέρχεται χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία στις απαιτήσεις. Πρόβλημα έχει ο μαθητής που έχει αποστηθίσει θέματα και λέξεις και προσπαθεί να τα εντάξει σε κάθε ζητούμενο δημιουργώντας σύγχυση σε μια προσπάθεια εντυπωσιασμού. Αυτός πρόβλημα θα έχει έτσι κι αλλιώς, εκτός κι αν του ζητηθεί το συνώνυμο του «μπουχέσας», του οποίου γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι το «μπουλομαλάκας»!
Ποιους από τους στόχους της εκπαίδευσης, λοιπόν, εξυπηρετεί η απόφαση; Θα έλεγα τώρα τι εξυπηρετεί αλλά θα το έλεγα με εκφράσεις που δε θα γίνονταν αποδεκτές σε μαθητικά γραπτά, οπότε λέω να το αποφύγω. Μια ακόμα επιλογή ανόητου λαϊκισμού με σκοπό τη διευκόλυνση των μέτριων (εκπαιδευτικών και μαθητών). Μια ακόμα απεγνωσμένη κίνηση προς λάθος κατεύθυνση χωρίς μελέτη των επιπτώσεων, χωρίς λογική βάση από μια κυβέρνηση που ήδη ακούει το απειλητικό τρίξιμο της πόρτας εξόδου από την εξουσία που ήδη έχει αρχίσει να ανοίγει απειλητικά γρήγορα.
Υπάρχουν δυο δρόμοι στην πολιτική. Ο καλός και ο κακός. Οι Έλληνες πολιτικοί, εδώ και καιρό, διάλεξαν το δεύτερο. Γι αυτό και τις αθλιότητές τους δεν τις θυμάται κανείς από τη στιγμή που διαβαίνουν την έξοδο!