Η χρονιά πλησιάζει στο τέλος της.
Εντάξει, δεν είναι κανένα ιδιαίτερα βαθυστόχαστο συμπέρασμα, για το οποίο μπορώ να διεκδικήσω δάφνες. Κάθε χρονιά αυτό κάνει, έτσι κι αλλιώς. Τουλάχιστον, μέχρι στιγμής. Ποτέ δεν ξέρεις τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον.
Για τους περισσότερους η συγκεκριμένη εποχή αποτελεί αφορμή για δυο, εξίσου βαρετά, πράγματα.
Το πρώτο έχει να κάνει με τις ευχές. Ποιος θα κάνει τις περισσότερες και καλύτερες. Πασαρέλα ευχών. Κάποιες τυπικές, χιλιοειπωμένες, πιο βαρετές κι από ταινία του Αγγελόπουλου σε αργή κίνηση. Άλλες πάλι, προσπαθούν να φανούν πρωτότυπες, μοναδικές, πιασιάρικες, καταπληκτικές. Τελικά, το μόνο που καταφέρνουν είναι το μειδίαμα απόγνωσης των αποδεκτών.
Το δεύτερο έχει να κάνει με την κατανάλωση. Αγορές μέχρι τελικής πτώσης. Λες και δεν υπάρχει αύριο. Ταλαίπωροι άνθρωποι που κουβαλούν τσάντες, τσαντάκια, σακούλες, σακουλάκια -συνήθως από επώνυμες φίρμες. Άνθρωποι που δυσχεραίνουν τη μετακίνηση των υπολοίπων, καταλαμβάνοντας μεγάλο τμήμα των πεζοδρομίων και, ενίοτε, των δρόμων .
Το πρώτο δεν έχω καταφέρει να το αποκωδικοποιήσω. Αυτή η ανάγκη για ευχές με κουράζει, με βρίσκει κάθετα αντίθετο. Εντάξει, πες μια καλημέρα και τέλος. Τα λέει όλα. Γιατί, αν είναι καλή η μέρα, τότε θα είναι καλό και το μεσημέρι και το απόγευμα και η νύχτα και η όρεξη και ο καφές και τα όνειρα και... όλα. Οικονομία σκέψης και χρόνου. Θέλω να πω ότι γνωρίζω, όπως, φαντάζομαι, και όλοι ότι η θετική έκβαση μιας κατάστασης ή η επίτευξη κάποιου στόχου χρειάζεται σκέψη, οργάνωση, σωστές επιλογές, προσπάθεια και όχι βαρετές ευχές, που αποτελούν έκφραση μιας ευγένειας που προσεγγίζει τη γραφικότητα. Μια ευγένεια που καταλήγει αγένεια, αφού αναγκάζει τον αποδέκτη να αναζητήσει μια, εξίσου, πρωτότυπη ευχή. Πφφφ.
Το δεύτερο βρίσκεται ολοκληρωτικά έξω από το σύμπαν μου. Με κουράζει, με μπερδεύει, με εξοντώνει πιο εξοντωτικά κι από το πρώτο (τις ευχές). Ακόμη και στη σκέψη της εξόδου στην αγορά -ιδίως τέτοιες, χρονιάρες μέρες- ή της διαδικτυακής αναζήτησης αγαθών, ιδρώνω, ζαλίζομαι, χάνω το υπέροχο χρώμα μου και την αναβάλλω για... κάποια άλλη στιγμή.
Αν τα ορόσημα, όπως το τέλος κάθε χρονιάς, προσφέρονται για κάτι, πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό είναι ο απολογισμός. Για την πλειονότητα, βέβαια, αυτό είναι φόβιο πράγμα.
Μια τέτοια διαδικασία -ενδοσκόπησης, ειλικρινούς αυτοκριτικής- είναι πολύ πιθανό να τους φέρνει αντιμέτωπους με το απέραντο κενό. Η συνειδητοποίηση του "δεν έχω κάνει κάτι ουσιαστικό για να καταφέρω να φτάσω εκεί που θέλω" είναι ικανή να οδηγήσει σε κατάθλιψη, να ανοίξει τον δρόμο στον αλκοολισμό, τα ψυχοφάρμακα και τα ναρκωτικά. Καθόλου τυχαία η δραματική αύξηση τέτοιων φαινομένων στις μέρες και τις νύχτες μας.
Ακόμη χειρότερη μπορεί να αποδειχτεί η διαπίστωση του ότι "δεν ξέρω πού θέλω να φτάσω". Η έλλειψη ξεκάθαρων στόχων είναι, πλέον, τόσο σύνηθες φαινόμενο όσο και η ανατολή του ήλιου πρωινιάτικα. Η πορεία των περισσοτέρων είναι καλυμμένη από πυκνή αχλή κρύβοντας κάθε ορίζοντα και περιορίζοντας κάθε διάθεση για προσπάθεια, για ξεκούνημα από την αδράνεια.
Πρόκειται για Την ασθένεια της εποχής. Κανείς δεν μας είχε προετοιμάσει για όσα συμβαίνουν και, κυρίως, για την ταχύτητα με την οποία συμβαίνουν. Η σύγχυση είναι επακόλουθο της αδυναμίας -μάλλον, της έλλειψης διάθεσης- να αντιληφθούμε τις συγκλονιστικές μεταβολές. Κι όταν κάποιος αδυνατεί να κατανοήσει όσα συμβαίνουν, την πορεία των εξελίξεων, την εκάστοτε νέα τάξη των πραγμάτων, τότε είναι αδύνατο να χαράξει μια ξεκάθαρη πορεία ζωής, να διαμορφώσει στόχους, να αποκτήσει φιλοδοξίες. Αφήνεται στην τύχη, παρασύρεται από τη μάζα, περιέρχεται σε απόγνωση. Χρειάζεται συμβουλές και καθοδήγηση από "ειδικούς", γιατί του λείπουν οι φίλοι, η οικογένεια, ένα νόημα και μια πορεία. Νοσταλγεί το παρελθόν (τι ωραία που ήταν τότε;), χωρίς να συνειδητοποιεί ότι το κάνει επειδή αυτό είναι πια δεδομένο και άρα γνωστό. Δείχνει τακτοποιημένο.
Εκείνο που τρομοκρατεί είναι η άγνοια. Πόσο τραγικό σε μια εποχή που προσφέρει αμέτρητες ευκαιρίες για ενημέρωση;
Και κάπως έτσι, όλα ταχτοποιούνται και εξηγούνται εξαιρετικά. Το ρίχνουμε στις ευχές και τις αγορές ελπίζοντας ότι με κάποιον μαγικό, απλοϊκό τρόπο θα γεμίσουμε το κενό. Ίσως είναι μια κάποια λύση; Μάλλον όχι. Το κενό δεν γεμίζει ούτε με ευχές ούτε με όμορφα και ακριβά αντικείμενα. Με άλλα γεμίζει.
Και για να κινηθώ στο κλίμα των ημερών, εύχομαι να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, πιο ευγενικοί, πιο ανεκτικοί, με κατανόηση και διάθεση να βοηθάμε ο ένας τον άλλον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου